zaterdag 4 mei 2013

Jan van Klingeren, dorpsomroeper

Jan van Klingeren (1837-1921))
Dorpsomroeper.
Dit is een heel bekend plaatje. Dat komt met name omdat deze foto is gebruikt in een serie ansichtkaarten onder de naam 'Baarnsche Types'. Vele oude Baarnaars kunnen de naam en het beroep van deze Baarnaar ook nog wel kunnen opdiepen: Jan van Klingeren, dorpsomroeper.

Voor de jongeren onder ons nog even een korte uitleg wat een dorpsomroeper eigenlijk was. Het was namelijk niet iemand die bij RTV Baarn werkte ;-)

Tegenwoordig kun je het bijna niet meer voorstellen, maar er was een tijd dat niet iedereen beschikte over internet, radio, televisie of zelfs een krant. Als er belangrijk nieuws was, veelal afkomstig van de gemeenteraad, dan trok Jan van Klingeren naar vaste punten in Baarn, sloeg op zijn gong en vertelde aan iedereen die het horen wilde wat er verteld moest worden.
Ook de Baarnse middenstand maakte dankbaar gebruik van de diensten van Jan. 's Avonds schoven ze een briefje met hun aanbiedingen onder de deur van Jan van Klingeren door, samen met een fooitje, en de volgende morgen las Jan tijdens zijn tocht door Baarn deze aanbiedingen voor. Dat is nog eens een manier van adverteren, of niet? Ook toneelvoorstellingen, concerten en andere belangrijke gebeurtenissen werden door Jan afgekondigd. Deze foto is in 1919 gemaakt op de hoek van de Nieuw Baarnstraat en de Nieuwstraat, twee jaar voor zijn overlijden.



Peter van Klingeren (1868-1931) en Heintje van Otterlo (1868-1942)
Jan van Klingeren werd geboren op 18 april 1837 in Eemnes als zoon van Peter van Klingeren (dagloner / boerenknecht) en Marretje van de Groep. Jan was de oudste in een gezin van maar liefst elf kinderen, waarvan er acht de volwassen leeftijd haalden. Op 26-jarige leeftijd trouwde hij met de Baarnse Johanna (Hanna) Smit, dochter van Jan Smit en Alexandrina Veenendaal. Hanna was op dat moment al weduwe van Johannes Kraijestijn. Naast dorpsomroeper was Jan van Klingeren ook nog schoorsteenveger. Het echtpaar woonde volgens het adresboek van Baarn uit 1917 op Noorderstraat 19.

Hanna Smit had uit haar eerste huwelijk al een zoon Jacobus Kraijestein. Met Jan kreeg zij nog vijf kinderen waarvan  er vier nog geen jaar oud werden. Zoon Peter van Klingeren werd in 1868 geboren en hij zou zorgen voor voldoende nageslacht. Hij zou met zijn echtgenote Heintje van Otterlo maar liefst 14 kinderen krijgen.

Jan van Klingeren (1837-1921)
Op 13 maart 1898 overleed Jan's echtgenote Johanna Smit op 70-jarige leeftijd. Zij werd begraven op de oude algemene begraafplaats aan de Berkenweg. Nog geen vijf maanden later trouwde Jan van Klingeren opnieuw. Zijn nieuwe echtgenote was Johanna Jacoba Christina Cocheret de la Moriniere (1846-1913), geboren Amsterdamse, dochter van Jean Daniel Cocheret de la Moriniere en Josephine Henriette Chappuijse. Wat een chique namen(!) Jan zou ook zijn tweede echtgenote overleven. Zij stierf op 26 december 1913 en werd ook begraven op de oude algemene begraafplaats aan de Berkenweg.

Jan van Klingeren zelf stierf op 18 maart 1921. Hij werd 83 jaar oud. Hij vond zijn laatste rustplaats op de nieuwe algemene begraafplaats. Het graf is op 18 juli 1934 geruimd.

Met dank aan mevr. G. van Klingeren-De Ruiter, Baarn voor de prachtige foto's. Jan van Klingeren was de overgrootvader van de inmiddels overleden echtgenoot van mevr. Van Klingeren-De Ruiter. Het echtpaar Van Klingeren-Van Otterlo waren zijn grootouders.


Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op  Facebook en Twitter