maandag 1 februari 2016

IJs en weder dienende

door Cees Roodnat



Hoezo ijsbaan?
Wie zich bejaard mag noemen vraagt zich o.a. twee dingen af: a. gaat de tijd sneller als je ouder wordt? En b. hadden we vroeger meer strenge winters dan nu? Het eerste blijkt een gevoelskwestie, het tweede een feit. Ik heb de top 10 koudste winters maar even voor u opgezocht, dat waren ‘in orde van kou’ die van 1963, 1947, 1940, 1942, 1929, 1979, 1996, 1941, 1970 en 1917. 

Die van 1963 herinner ik mij het best. Ik was in Amsterdam in de kost bij een echtpaar op twee hoog. In mijn slaapkamertje was het stervenskoud, bij het wassen ‘s morgens moest ik het washandje van de wastafel kraken. In het toilet bevroor alles wat ik er achterliet waar ik bij stond/zat. Door kleden in het trapgat worstelde ik me naar buiten. In de stad liepen de trams uit de rails en vroren kinderen met hun tong aan de brugleuning. Maar Reinier Paping won de Elfstedentocht en heel Nederland schaatste zich nog een hernia. Dit alles overdacht ik naast mijn vrouw en kleinzoon
De oude ijsbaan aan de August Janssenweg
(Foto: Coll. R. van de Hesseweg)
gezeten, bij een vuurkorf voor restaurant Peking, waar wij een prachtig uitzicht hadden op de ijspret op het baantje van Winter Village. Hoewel “De Warme Witte Winterweken” van tuincentrum ‘t Vaarderhoogt al weer weken achter ons liggen, zou Winter Village Baarn de komende jaren wel eens onze vaste winter-traditie kunnen worden. Want dat het al jaren kwakkelen geblazen is met het natuurijs, dat kunnen ze u bij de Baarnse IJsbaan nog veel beter vertellen. De voorverkoop van abonnementen heeft wel eens harder gelopen en de problemen met het exploiteren van het ijsbaangebouw c.q. terrein vult al jarenlang de kolommen van deze krant. Want wij willen helemaal niet bridgen, sjoelen of darten in wat als Koek en Zopie bedoeld is. En hoewel de Stichting Baarnse IJsbaan en NoName-Events natuurlijk geen gelijkwaardige concurrenten zijn zal er niet zonder jaloezie naar dit Winterdorpje in de Pekingtuin zijn uitgekeken. Konden ze aan de Geerenweg maar een overdekte kunstijsbaan van zo’n 30 bij 16 meter neerleggen waarop een groot deel van de winter geschaatst kan worden. Achter de schermen vindt al wel overleg plaats, las ik. Maar ja, breek over de noodzakelijke vergunningen de bek van Jan Koops, Rutger van Uden of Mary Papo maar niet open.

De ijsbaan van Thijmen de Ruig vóór de zweminrichting aan de August Janssenweg
Heeft u vroeger trouwens nog op de ijsbaan aan de August Jansenweg geschaatst? Als in de 60er jaren ‘s winters de camping van Thijmen de Ruig er verlaten bij lag, moesten er andere inkomsten gevonden worden. Samen met Jas van Schaik, die de theetuin ‘de Watermolen’ exploiteerde, richtte Thijmen een ijsbaan in op het land van boer Dijs. Het land werd onder water gezet, en net als op de huidige ijsbaan, deed toen de vorst nog de rest. Toen boer Dijs het welletjes vond ging de Ruig door
Wielerbaan in de zomer, ijsbaan in de winter
met een veel kleinere ijsbaan op zijn kampeerterrein. Tot er woningbouw kwam was dit baantje (eigenlijk bedoeld voor kinderen) het enige dat er was in Baarn. Toen rond 1981 de huidige ijsbaan aan de Geerenweg werd aangelegd, op een bestaand stuk grond met een agrarische bestemming, raakte het ijsbaantje van Thijmen in onbruik. En ook de ijsbaan aan de Geerenweg is al een keer opgeschoven om de tennissers een onderdak te verschaffen. Met mijn kinderen schaatste ik in de tachtiger jaren trouwens liever op de vijver van kasteel Groeneveld of de vijver in het AGO-bosje (Rusthoek). Vóór mijn tijd werd er ook op de toenmalige Pekingkom en op de vijver achter Villa
Schaatsen achter Villa Vijverhof
Vijverhof (naast AH) geschaatst. Gaan we nog verder terug in de tijd dan hadden we in 1897 naar de tussen de Wilhelminavijver en het spoorravijn gelegen wielerbaan gekund, waar schaats- en wielerkampioen Jaap Eden voor uitverkochte tribunes op 11 augustus van dat jaar zijn rondjes kwam rijden. In de winter kon die baan onder water worden gezet en na bevriezing voor  de nodige ijspret zorgdragen. Maar dat kan niemand meer navertellen, want ‘dooien’ spreken niet. Barometers wel en die vertellen ons weinig nieuws op het koufront. Maar laten we niet wanhopen; de meeste Elfstedentochten werden verreden in februari. U kunt nog twee weken naar Wintervillage en dat is wel zo gezellig.

Geraadpleegd: 
- Berichten Baarnsche Courant over IJsbaan en Wintervillage 2015/2016
- Interview met Thijmen de Ruig door Riet Uileman (ongedateerd)
- De Baarnse wielerbaan, door Gerard Brouwer in Van Baerne tot Baarn, 1999

Cees Roodnat












Dit verhaal verscheen op maandag 1 februari 2016 in de Baarnsche Courant  in de rubriek

  ’Vandaag is morgen alweer gisteren (bruggetjes naar vroeger)’

Deze rubriek is een samenwerking tussen de Historische Kring Baerne en Groenegraf.nl