maandag 30 januari 2017

Niet schoon toch fris, niet fris toch nat geweest, een duik in mijn verleden

Badderen, podderen en aanmodderen in het Baarn van de vijftiger jaren 


door Ed Vermeulen


Heeft u net als ik ook niet deelgenomen aan een door een sappig rookworstenmerk gesponsorde Nieuwsjaarsduik ergens langs onze vaderlandse kust? Dan heeft u toch zeker wel een bezoekje gebracht aan de tentoonstelling ’Een duik in het verleden’, ingericht door de Historische Kring Baerne in haar ondergrondse onderkomen onder de Baarnse Bibliotheek. Ook al niet? Dat is jammer, maar het is nog niet te laat. Nog tot en met zaterdag 14 februari is deze fraaie tentoonstelling over Baarnse waterpret te bezichtigen. Alles over de oude Badinrichting in de Eem, Bosbad De Vuursche, het oude Badhuis en verder alles wat met badderen maken heeft. Zelfs ijspret komt aan bod. Kortom voor elk wat wils. In dit verhaaltje volg ik het thema van de tentoonstelling maar dan toegespitst op mijn eigen (badder)verleden onder het motto: ’een duik in mijn verleden’


Affiche Historische Kring Baerne


Thuissituatie

Spoorstraat 2, badkamer op zolder links
(Coll. Groenegraf.nl)
1944-50, Spoorstraat 2: op zolder een groot bad. Hoe dit gevuld werd en welke temperatuur het water had: geen idee. Meer voor de hand liggend is dat er bij de wastafel gewassen werd. Podderen dus! 1950: verhuisd naar Laanstraat 66A, ’stadsvilla’ met één koud waterpunt: de kraan in de keuken. Ketel op het gas et voilá: warm water, nou ja, een beetje. Het bleef bij podderen. Bij Banketbakkerij Wijers, onze buren van no. 68, was in de bakkerij een grote oven. Op zaterdag ging de oven uit en werd het warme ovenwater in een teil opgevangen. De kinderen Wijers eerst en was er nog warm water over mocht ik ook in de teil. Badderen!



 Laanstraat 66A (boven Robberse) en Banketbakkerij Wijers 68
(Coll. Historische Kring Baerne)

Zweminrichting aan de Eem
Zweminrichting aan de Eem.  
(Coll. Historische Kring Baerne)
Situatie 1950. Het bad werd geopend in 1917. Vanaf midden dertiger jaren zwaaide Thijmen de Ruig hier de scepter. Je kon er zwemmen, je zwom dan eigenlijk in de Eem, en zwemles krijgen. Iedere Baarnaar van mijn leeftijd heeft zo zijn of haar eigen herinneringen aan deze historische plek.


Ik vond het weer niks: gladde planken en (te) veel grote jongens die je het water induwden. In het bad stond je met je voeten op de drabbige bodem van de Eem. Het was de tijd van het vieze Eemwater en de erbij horende dooie vissen. Het ontlokte mijn moeder de woorden: ’Je komt nog viezer thuis dan toen je er heen ging!’ Soms droom ik nog wel eens dat ik met een (dooie) brasem in mijn mond in de Eem lig te spartelen! U raadt het al: nog steeds geen waterrat. Aanmodderen was het devies! In 1951 werd dit zwembad gesloten.

Thijmen de Ruig in gesprek  (Coll. Groenegraf.nl)

Badhuis Acacialaan
Ben van Diermen (midden) met
echtgenote en medewerker
  (Coll. Groenegraf.nl) 
Zo rond 1952. Mijn buurjongen bracht ook wel een bezoek aan dit in 1925 geopende badhuis aan de Acacialaan met als badhuismeester: Ben van Diermen.


Dat wilde ik ook wel eens meemaken. Handdoek, zeep en enig kleingeld, goed voor een kwartiertje douchen, mee. Je kreeg een hokje toegewezen, er kwam water uit de kraan, ik snapte er niets van, vond het helemaal niets, mijn gezicht en knieën gewassen (niet fris toch nat geweest) en weer naar huis. Eens maar nooit weer. Het bleef bij thuispodderen! Het badhuis werd in 1967 gesloten.

Badhuis Acacialaan (Coll. Groenegraf.nl)

Zwemles: Kapelstraat Hilversum
In de beginjaren vijftig was ik lid van de Mango Kwane Zeeverkenners groep. We gingen op zomer zeil- en roeikamp naar de Vinkeveense en Nieuwkoopse plassen.

Zomerkamp Mango Kwane, niet schoon toch fris!
(Coll.Ed Vermeulen)
Ja, dan moest je toch echt wel kunnen zwemmen. Maar waarheen voor zwemles? Mijn moeder had het lumineuze idee om mij aan te melden bij het Zwembad Kapelstraat in Hilversum. Volgens haar werden daar kampioenen gekweekt: ondermeer Geertje Wielema, meervoudig Olympisch medaillewinnares, getraind door topzwemtrainer Jan Stender. Ik kreeg les van badmeester Van Esschoten die mij aan de hengel liet spartelen en net niet liet verdrinken, net zo lang totdat ik enigszins kon zwemmen. Moest er wel twee maal in de week op de fiets naar toe. Op zonnige dagen geen probleem, bij regen betekende dit dat ik al nat was voordat ik de Kapelstraat nog maar had bereikt en geroken.


Zwembad Kapelstraat, Hilversum

Badmeester van Esschoten (rechts), ooit mijn
 zwemcoach. Links dhr. J. Plat, ambtenaar
sportzaken gemeente Baarn. (Coll. Hist. Kring Baerne)
De chloorlucht zit nog in mijn neus. Maar het doel was bereikt: ik kon zwemmen! Positieve bijkomstigheid was dat je kon en moest douchen.















Bosbad De Vuursche
Na jaren van aanmodderen eindelijk goed nieuws: op 31 juli 1954 werd het nieuw aangelegde bosbad De Vuursche geopend. Ik zat inmiddels op Het Baarnsch Lyceum. De eindeloze fietstochten naar het Soester Natuurbad en zwembad Birkhoven behoorden tot het verleden.

Soester Natuurbad (Coll. Groenegraf.nl)

In De Vuursche zag ik mijn zwemleermeester Van Esschoten weer terug.

De zonneweide was zo mogelijk nog interessanter dan het bad zelf. De mooiste Baarnse en soms ook Soester meisjes in badpak, wat wil een middelbare scholier nog meer! Ik maakte er mijn huiswerk , althans dat probeerde ik mijzelf en mijn moeder wijs te maken.

Drukte in Bosbad de Vuursche (Coll. Hist. Kring Baerne)

Kortom: het leven lachte ons toe en we klooiden wat af. Een bijzondere bijkomstigheid was dat het zwembad ’s ochtends vroeg, ver voor schooltijd, al geopend werd. Dit bood badderperspectieven. Zeep mee, wassen en douchen maar. Schoon en fris naar school!

Bevroren water: IJspret!
 IJsbaan aan de August Janssenweg (Coll. Groenegraf.nl) 
Wilhelminavijver, de Grote Kom, ijsbaan aan de August Janssenweg (hier leerde ik in de opmaat naar Kerst 1961 mijn latere echtgenote kennen. Een koude winterdag met een warm randje), het water rond Kasteel Groeneveld, de Beek, de Eem. Waar maar water in ijs veranderde werd geschaatst. Als de mare: ’De Beek houdt’ door het dorp ging was er geen houden meer aan en werden de ijzers onder gebonden.


Met de bus van Tensen naar Loosdrecht (Coll. Groenegraf.nl)

Soms kregen we ijsvrij. Prachtig! Ik herinner mij zo’n dag in 1954, door Het Baarnsch Lyceum georganiseerd ijsvrij, de bus van Tensen kwam voorrijden en bracht ons naar Loosdrecht. Hier werden we bij de Plashoeve gedropt. Hier werden de schaatsen ondergebonden en gingen we de plas op. Onder leiding van onze immer actieve gymnastiekleraar de heer J. (Jaap) Manting werd er getoerd. En natuurlijk na afloop warme chocolademelk en een gevulde koek in de Plashoeve! Onvergetelijk!





Op glad ijs: Loosdrecht (Coll. Ed Vermeulen) 


Kweekschool voor de Zeevaart, Amsterdam
1959-60. Op de zaterdagen voor het groot appel werd er gedoucht. De bootsman van dienst regelde de waterstraal, in mijn herinnering vergelijkbaar met een hogedrukspuit. Er lag een rol schone kleren, genummerd per kwekeling, op je te wachten. Badderen op niveau! Aansluitend groot appel op de binnenplaats van de school.

Kweekschool voor de Zeevaart: Inspectie (Coll. Ed Vermeulen)

Over mijn jaren op zee kan ik u melden dat op alle schepen, hoe oud soms ook, een was- annex douchegelegenheid was. Soms zelfs privé! Ongekende badderluxe.

Good old m.s. Aldabi, oorspronkelijk bouwjaar 1940, maar wel met douche!   (Coll. Ed Vermeulen)

Getrouwd en op kamers
Riante woonruimte, met gebruik van douche! (Coll. Ed Vermeulen}
1964. Woonruimte gevonden in een oud villa-achtig woonhuis De Ruyterlaan 4, huis- en slaapkamer, keuken en ook niet onbelangrijk: gebruik van douche! Volgens het huurcontract hadden we recht op één douchebeurt per week, warm water inbegrepen! Je moest buitenom naar het onverwarmde washok, dat dan weer wel. Op koude winterdagen beslist geen pretje. Maar ach, zeg nu zelf, wat is nu één keer in de week? De rest is, zoals dat zo mooi heet, geschiedenis.



Tip Zwembad (nu De Trits)
Hier leerden onze kinderen onder de liefdevolle, betrokken en vooral ook bekwame leiding van badjuffen Tinie Adams, Ria van de Water en meesters Co Stalenhoef en Klaas van ‘t Klooster zwemmen. De behaalde diploma’s getuigen hiervan. Wij de ouders deelden mee in de zwemvreugde: voor dag en dauw opstaan en op naar het zwembad. De warme en vooral vochtige chloorlucht sloeg op je ogen en eerlijk is eerlijk soms viel ik door de warmte overmand in slaap op de tribune. Een kniesoor die daar nu nog over zeurt. Wie doet er mee, voor diploma A, B of C? En natuurlijk werd er door de kinderen na afloop van de les gedoucht.

T.I.P. Zwembad, nu De Trits aan de Goeman Borgesiuslaan (Coll. Hist. Kring Baerne)

U ziet het: er werd gebadderd, gepodderd en vooral aangemodderd in de goede oude tijd. Mijn advies derhalve: tel uw zegeningen tijdens uw dagelijkse wasbeurt in uw goedverwarmde huis. Dit alles onder de leuze: ’Niet schoon toch fris, niet fris toch nat geweest!’

Inspiratie: Tentoonstelling ’Een duik in het verleden’ – Historische Kring Baerne


Ed Vermeulen (1942)











Dit verhaal verscheen op maandag 30 januari 2017 in de Baarnsche Courant  in de rubriek

  ’Vandaag is morgen alweer gisteren (bruggetjes naar vroeger)’

Deze rubriek is een samenwerking tussen de Historische Kring Baerne en Groenegraf.nl    






Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op.
 Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter

Geïnspireerd geraakt door onze oud Baarn-verhalen? 

Kom in actie en deel ook uw herinneringen op Groenegraf.nl.

zaterdag 28 januari 2017

Wie, wat, waar: De Baarnse gemeenteraad door de jaren heen

Speurder, de speurhond van Groenegraf.nl
Vandaag is een nieuwe uitzending in de rubriek Wie, Wat, Waar? bij RTV Baarn gestart. De rubriek is een samenwerking met Stichting Groenegraf.nl. U kent inmiddels onze speurhond "Speurneus". Tijdens de uitzending van de rubriek Wie, Wat, Waar? graaft Speurneus telkens een foto van Groengraf.nl op. Wij hopen dan dat de kijkers van RTV Baarn en de volgers van Groenegraf.nl de vragen die we hebben over de foto kunnen beantwoorden.






De afgelopen  maanden zijn we druk bezig geweest met het verzamelen van informatie en beeldmateriaal over (oude) Baarnse raadsleden. Wie waren die mensen die beslissingen namen over welke koers in Baarn gevaren werd? Wie maakten Baarn tot wat het nu is? Welke politieke partijen waren daarbij betrokken?
Bekende oude namen zoals WijkampVan BeijmaWafelbakker, Van Gorkom zijn te vinden, maar ook de namen van recente raadsleden ontbreken niet. We staan nu voor een enorme uitdaging. We zijn ons ervan bewust dat de gegevens nog niet compleet zijn. We vragen u daarom om ons zo veel mogelijk aanvullingen te sturen als u kunt. Gegevens, beeldmateriaal, gebeurtenissen in de gemeenteraad, alles is welkom. En ziet u ruimte voor verbetering? Ook dat horen we graag!



De gegevens over Baarnse raadsleden zijn nog lang niet compleet. We zijn daarom op zoek naar vrijwilligers die ons willen helpen. Lijkt u dat leuk? Help dan mee. Dat kunt u gewoon thuis vanuit uw luie stoel doen. Wij leggen precies uit hoe het werkt. Stuur even een mailtje.

Wat we precies willen weten leest u op onze site via deze link, of bekijkt u op RTV Baarn. De uitzending blijft ook te zien op onze site via deze link. Op die plek kunt u gelijk ook uw reacties plaatsen.

We zijn heel erg benieuwd of u ons kunt helpen!





De uitzendingen van RTV Baarn zijn te zien via het digitale pakket van Ziggo op kanaal 42 of via de stream op www.rtvbaarn.nlYouTube en Facebook. 
Ook via Xs4all en Telfort met de witte afstandsbediening op kanaal 626 en via XMS, Edutel, Fiber.nl, Stipte, Lybrandt en Telfort met de zwarte afstandsbediening op kanaal 2125.


Op onze site is deze rubriek te volgen via www.groengraf.nl/wiewatwaar

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter

Raakt u geïnspireerd door onze verhalen over oud Baarn? Kom in actie en schrijf ook uw verhaal voor onze weblog.

donderdag 26 januari 2017

School met den Bijbel in Lage Vuursche

School met den Bijbel in Lage Vuursche

De geschiedenis van het lager on­derwijs in De Lage Vuursche be­gon in 1640 toen de Ambachtsheer Gerard van Reede van zijn Heer­lijkheid 'De Vuursche' een dorp wilde maken. Hij bouwde een kas­teel, een kerk, een molen en een school. In 1660 werd de koster Jan Claeszoon Ros als eerste school­meester benoemd. Na Ros volgen tot 1925 een hele rij schoolmees­ters van de openbare lagere school. Op 1 november 1923 wordt de eer­ste School met den Bijbel met de heer Mur als hoofd geopend. Nadat de heer Mur in 1939 met pensioen gaat, wordt hij opgevolgd door meester Meeuwsen. Bij het uitbre­ken van de tweede wereldoorlog wordt hij onder de wapenen geroe­pen en vervangen door de heer Van Baaien. Na de capitulatie komt de heer Meeuwsen weer terug.

Tijdens de bezetting werd de school vanaf 1944 tot de bevrijding door militairen bezet. In 1947 ver­laat de heer Meeuwsen de school en wordt opgevolgd door meester Henzeveld. Na Henzeveld komen achtereenvolgens de heren Van den Heuvel, Boor en Schuurman. Meester Veen was tot de definiteve sluiting in 1965 het laatste hoofd van de school. De leerlingen van de eerste drie klassen kregen les van de dames Bokkelhuining, Geijtenbeek, Metz. Doeke Grimm en mej. Pop.

Een van de oud-leerlingen tekende een plattegrond van het schoolge­bouw. Aan de Slotlaan was de ingang van de school met twee loka­len. Op de hoek van de Slotlaan met de Dorpsstraat stond de woning van de hoofdonderwijzer. De school had twee speelplaatsen. Vroeger een voor de meisjes en een voor de jongens. Op het plein voor de jongens stond een grote mast voor het drogen van de brandslangen. Achter het schoolgebouw stond nog een gebouw, tot 1934 was dit de openbare school. Dit ge­bouw deed later dienst als gymnas­tieklokaal. Een van de oud-leerlin­gen herkende dit lokaal op de foto.

Ook werd er verteld hoe gezellig het vroeger op school was. In de winter tijdens de bezetting moesten de leerlingen hout voor de kachels meebrengen. Een van de leerlin­gen, Gert Bos, liep later stage op zijn eigen school toen hij zelf de kweekschool volgde, Het nieuwe schooljaar begon vroeger in april. Veel leerlingen moesten dagelijks ver reizen. Daarom was er maar vijf dagen per week school en geen vrije woensdagmiddag. In 1965 is de school gesloten.

De foto is genomen bij het afscheid van meester Mur in 1939. De herkende gezichten op de foto zijn:

1. Bets Gaasenbeek, 2. Jopie Seldenrijk, 3. Eefje Knapper, 4. Dientje van Kooi, 6. Niesje Seldenrijk, 7. Riet Mierwijk, 8. Tiny Bos, 9. Rijkje van Kooi, 10. Gerda van Oos­terom, 11. Mar Stormbroek, 12. Cor van Oosterom, 13. Jannie Velthuizen, 16. Marga van Oosterom, 17. Mw. J. Emmer, 18. Albert Mur, 20. Mw. Knapper, 22. Bert van Asselt, 24. Herman Mur, 25. mevr. Seldenrijk, 26. Mw. Crugten, 27. tante Heintje van Oosterom, 32. Zuster v.d. Brink, 37. Marie van Klin­geren, 48. Mw. van Klingeren, 49. Mw. Vervat, 46. Marretje Crugten, 56. Sofie Kraal, 57. Willem Kraal, 58. Jannetje v.d. Brink, 59. Meester Mur, 60. mevr. G. Mur-Haanstra, 61. Mieke van Oosterom, 62. Cor Karelse, 63. Miesje Cregten, 65 de heer Karelse, 66 Ger van Asselt.


het afscheid van meester Mur in 1939
Met dank aan mevrouw Barlo die het stuk beschikbaar stelde uit de serie "Kiek nou toch 's effe an" van Koos Kolenbrander


Geplaatst door L.J.A.Bakker 
 http://www.grijsvuur.nl

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter  

Kom in actie en deel ook uw Baarnse herinneringen op Groenegraf.nl





maandag 23 januari 2017

Hoog bezoek uit Argentinië en een Baarns tegenbezoek

door Ed Vermeulen

La bandeira Argentina - de Argentijnse vlag


Donderdag 7 juli 1960 werd de President van Argentinië Arturo Frondizi Ercoli met groot ceremonieel vertoon ontvangen door Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Bernhard op het N.S Station te Baarn. Dit alles valt te lezen in het verhaal: Baarn ontvangt president Argentinië


President Arturo Frondizi
Het presidentschap van Frondizi (1908-1995) duurde van 1 mei 1958 tot 29 maart 1962.


Hoeveel Baarnaars en Barinezen zich die bewuste dag in juli 1960 op het Stationsplein verzameld hadden om de indrukwekkende erewacht met eigen ogen te zien en te luisteren naar de muziek van de Koninklijke Militaire Kapel vermeldt de historie niet. Mogelijk bevinden zich in privé fotocollecties nog interessante foto’s van dit bijzondere gebeuren. Voor alle duidelijkheid: ik was er zelf niet bij. Waar ik wel was: ik deed eindexamen aan de Kweekschool voor de Zeevaart in Amsterdam. Hier had ik in het studiejaar 1959-1960 de éénjarige interne opleiding tot stuurmansleerling bij de Nederlandse Koopvaardij gevolgd.


Kweekschool voor de Zeevaart, Scheepsbel en Kaatje  (Coll. Ed Vermeulen)

Op 22 juli 1960 werd mij het bij de opleiding behorende getuigschrift uitgereikt door Commandant Kruisinga, maakte bootsman De Boer (bijgenaamd Erwtje) mij lid van KNRM, waarna ik mij na een korte maar heftige feestperiode op mijn geliefde Texel meldde bij mijn toekomstige werkgever Van Nievelt. Goudriaan & Co’s Stoomvaart Mij (Nigoco) te Rotterdam. Om precies te zijn, Veerhaven 2, 010-132320. Het leven lachte mij toe!

m.s. Aludra in haven van Rotterdam, 1960
Op 20 september van hetzelfde jaar monsterde ik als stuurmanleerling op het spiksplinternieuwe schip m.s. Aludra.



De geplande reis: Zuid Amerika, reis No. 1 Zuidgaand. Op 19 september meldde ik mij aan boord. De bootsman die mij bij de gangway had begroet en aangesproken wees mij de hut van de 1e stuurman. Ik klopte aan, gevolgd door een luid geroepen ’Binnen’: ik stelde mij voor aan de 1e stuurman, zijn naam Hemmo Hemmes.

Stuurman Hemmo Hemmes, zeeman en Baarnaar!  (Coll. Fam. Hemmes)

Op zijn vraag waar ik vandaan kwam antwoordde ik: ’Baarn, stuurman’. Hij keek me aan en antwoordde: ’Leraar, dat treft, daar woon ik ook’. Meteen gevolgd door: ’Zeg maar tegen je moeder dat ik goed op je zal letten! ’ Met deze vaderlijke woorden kon ik het doen, de reis begon en na een kustreis Bremen-Hamburg–Antwerpen gingen we op 20 oktober de grote reis op. Op naar de Zuid Amerika, de Zuid, het beloofde land!

Stuurmansleerling en Baarnaar Eddy Vermeulen  (Coll. Ed Vermeulen) 

Buenos Aires (Coll. Frank Haalmeijer)
Om in de stijl van het begin van mijn verhaaltje te blijven: op woensdag 26 oktober 1960, ruim drie maanden na het bezoek van president Frondizi aan Baarn brachten twee Baarnaars een tegenbezoek aan Buenos Aires, de hoofdstad van Argentinië, te weten 1e stuurman Hemmo Hemmes en leerling stuurman Eddy Vermeulen. Het woord tegenbezoek dient u vooral niet te letterlijk te nemen: voor ons geen presidentiële erewacht en al helemaal geen volkslied. Wel werden wij opgewacht door een uitgebreide en vol uitgeruste ploeg van de Zwarte Bende (douane) die het schip uitgebreid op smokkelwaar onderzochten en een grote schare bootwerkers.

Past net! Nigocoschip in sluis, Buenos Aires (Coll. Frank Haalmeijer)

Casa Rosada, Presidentieel Paleis B.A.
Ook werden we niet ten paleize uitgenodigd voor een lunch, diner of zelfs maar een welkomstdrankje. Ja, ’s avonds, bij het, gekleed in onze beste kloffie, de wal op gaan of zo u wilt stappen konden we voor eigen rekening een koude Cerveza, Gin Tonic of Cuba Libre drinken in ondermeer de gezellige en goed van vrouwelijk schoon voorziene bar-dancing ’Het Lichtschip’ van de uit Nederland afkomstige ’Tante’ Dien Schilmans op de 25e Mayo , de uitgaansbuurt voor eenzame zeelieden. Ik herhaal het nog maar een keer: géén ontvangst ten paleize, verre van dat, maar gezellig was het allemaal wel. Dat Frondizi president was ging eigenlijk volledig aan mij voorbij.

President Juan Peron,
voor altijd een begrip! 
Ik kende alleen president Juan Perón, president van 1946 tot 1955, en zijn charmante echtgenote Evita. Een naam, die ook in het Baarnse niet onbekend was. De in grote getale aanwezige bootwerkers in het huidenruim scandeerden bij tijd en wijle nog steeds zijn naam: ’Perón arriba, pantalon abajo!’, een kreet die aan hartstocht en nostalgie niets te wensen overliet! Over naamsbekendheid en populariteit gesproken!



Ook reis, 2, 3 en 4 van het m.s. Aludra volgden. Reizen waarin wederom Buenos Aires werd aangedaan en voor dit verhaaltje minstens zo belangrijk: nog steeds met twee Baarnaars aan boord. En u raadt het al: ook tijdens deze reizen waren voor ons geen diplomatieke contacten weggelegd! Je kunt nu eenmaal niet alles hebben in het leven. Zo maar een herinnering die kwam boven drijven bij het lezen van een verhaal op Groenegraf.nl.

Met dank aan de hh. Leen Bakker en Jan Kouwenberg







Ed Vermeulen (1942)
                               



Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. 
Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter

Kom in actie en deel ook uw Baarnse herinneringen op Groenegraf.nl

donderdag 19 januari 2017

Baarn ontvangt een Zuidamerikaanse President

Op 1 Juli 1960 kwam voor de tweede maal een President van een Zuid-Amerikaanse republiek ons land bezoeken.
Voor de tweede maal viel Nederlandse Spoorwegen in samenwerking met de Deutsche Bahn de eer te beurt dit belangrijke transport te mogen verzorgen.
Bij ons wekt het station in het landelijke Baarn altijd herinneringen aan een reis door de Harz, waar nog vele bouwwerken staan van vóór de eerste Wereldoorlog. De houtwerkversieringen aan het gebouw, de landelijke rust om het station heen en de keurig opgeruimde sporen en perrons maken telkens weer deze indruk. Toen dan ook op 7 juli extra bloembakken met Petunia's en groen nog meer fleur aan het perron gaven, waarna twee forse marechaussees met getrokken eresabel zich posteerden op het tapijt, dat van de perronrand naar de Koninklijke Wachtkamer leidde, flitste onwillekeurig door ons heen: ,,Der Kaiser kommt".

Zo moet een station in Duitsland er in 1912 hebben uitgezien toen de Duitse Keizer nog regeerde. Veel uniformen, veel militairen en een flink muziekkorps. Toen deden wij het anders dan de Duitsers van vóór 1914; mogen we zeggen: menselijker.
Natuurlijk was er het protocol dat zijn eisen stelde, natuurlijk waren er militaire commando's, dat is onvermijdelijk bij een dergelijke ontvangst. Doch door dit alleen heen voelde men het individu denken en handelen.

De ontvangst zelf was eenvoudig en hartelijk. Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Bernhard verwelkomde de hoge gast nadat de trein precies op tijd tot stilstand was gekomen.
President Frondizi benutte de aanwezigheid van een microfoon om op het perron terstond zijn vreugde uit te spreken over de samenwerking tussen Argentinië en Nederland.

Daarna betrad men de wachtkamer. Hier werden de garnizoenscommandant en de burgemeester van Baarn voorgesteld, waarbij President Directeur van de NS eveneens zijn opwachting maakte.
Toen het gezelschap zich naar buiten begaf werden we ons er op eens weer van bewust, dat Argentinië zich uitstrekt over verschillende klimaattypen van het Zuidelijk Halfrond. Het Argentijnse volkslied dat door de Koninklijke Militaire Kapel gespeeld werd verenigde twee melodieën in zich: de ene leek een psalm, de andere een vrolijke operettemars!

1 juli 1960 voor het Station in Baarn
Na het volkslied de inspectie. Stram stond de Erecompagnie aangetreden. Typisch menselijk inspecteerden Prins Bernhard en zijn gast. Ze toonden welbewust interesse. De Erecompagnie was dan ook wel het aankijken waard!
De inwoners van Baarn - waaronder enige Argentijnen - genoten van het schouwspel. Te snel was het voor velen voorbij. Een hofauto wachtte. De motorordonnansen startten ....

Een klein station van ons nationale bedrijf had met dit bedrijf weer een rol gespeeld in de praktijk van de internationale politiek. Een Staatshoofd had boven alle, andere mogelijkheden de trein uitverkoren om naar Nederland te reizen.
Waarvan akte!

Met dank aan de heer J. Kouwenberg uit Baarn voor het artikel.

 Geplaatst door L.J.A.Bakker 




Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter  

Kom in actie en deel ook uw Baarnse herinneringen op Groenegraf.nl

maandag 16 januari 2017

Het kunstwerk op gymzaal "De Loef"

door Eric van der Ent


Binnenkort wordt de gymzaal van De Loef aan de prof. Fockema Andreaelaan door de gemeente Baarn verkocht aan Eemland Wonen. Zij gaan het gebouw slopen en hierop woningen bouwen.

Op De Loef is links naast de ingang een bronzen kunstwerk aangebracht. Het is in opdracht van de gemeente Baarn voor dit gebouw gemaakt. Het stelt twee sportende kinderen voor.

Matthijs Witte zou graag weten wie de maker van het kunst werk is

Weet u wie het kunstwerk gemaakt heeft? Email naar mathijs.witte@gmail.com of mail de redactie van Stichting Groenegraf.nl via groenegraf.baarn@gmail.com.


Update 3-7-2017: Het kunstwerk blijkt van de hand te zijn van Jan Broerze, de bekende Baarnse kunstenaar. Het gebouw staat op de nominatie om gesloopt te worden, maar het kunstwerk zal verwerkt worden in het nieuw te bouwen appartementengebouw.

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. 

Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter.

Geïnspireerd geraakt door onze oud Baarn verhalen? 
Kom in aktie en stuur ons uw oud Baarn verhaal!

vrijdag 13 januari 2017

Eemwijk en Stracké

door Frans Wellink


In het vorige verhaal over Eemwijk noemde ik het stalgebouw van Eemwijk. Dit stalgebouw werd door de heer F. Stracké gebruikt als atelier voor het creëren van zijn laatste beeldhouwwerken.

Briefkaart uit 1901, gezien vanuit de Faas Eliaslaan, links boerderij Paridon, rechts het Tolhuis

Op de hierboven afgebeelde oude ansichtkaart kijkt men precies tegen het atelier aan, zijnde het met klimop begroeide gebouw.

De tweede echtgenote van Stracké, mevrouw Sara H.J. Stracké-Bosse kocht in 1888 Eemwijk. In 1898 overleed F. Stracké. Zijn vrouw in 1922. Zoon L.I. Stracke (uit het eerste huwelijk) en zijn vrouw M. Stracké-Struben erfden Eemwijk. Deze zoon overleed in 1934, zijn vrouw in 1948. Zij bleven kinderloos.



Begin 1944 werden de leegstaande stal en koetsierswoning gevorderd voor het onderbrengen van evacués. In deze ruimten bleken beelden en beeldhouwmateriaal aanwezig te zijn. Dit kwam de gemeente ten ore.











In Mei 1944 werd laatstgenoemde schoondochter  benaderd door de voorzitter van de Baarnse Oudheidkamer om enige beelden, gebeeldhouwd door haar schoonvader F. Stracké, af te staan aan dit instituut. Zie de brief hieronder.


Bron: Historische Kring Baerne


Wanneer deze overdracht heeft plaatsgevonden is niet duidelijk. Feit is dat enige zeer fraaie beelden eigendom zijn van de gemeente Baarn.

Na informatie bevestigde de heer ten Boske van de gemeente Baarn dit middels onderstaand schrijven op 16-09-2016: 

Goedendag heer Wellink,

Ik kan u melden dat Gemeente Baarn eigenaar is van het beeld ‘Het meisje met de geit’ ook wel genoemd ‘Het herderinnetje’ wij zijn ook eigenaar van het liggende jongetje in marmer (hal gemeentehuis) onderstaande beelden in gebakken klei.

 Het schrijven ging vergezeld met onderstaande afbeeldingen.


Het meest spreekt mij het beeld “Meisje met geit” aan, aangezien dit beeld vervaardigd is op Eemwijk. Wie weet welke Baarnse schone hier het voorbeeld van is geweest.
Zij lijkt qua gelaatsuitdrukking wel erg veel op het beeld “Udine”. Afbeelding hierboven, rechtsonder.

De heer Van Loon beschreef lang geleden het beeld van "de Herdersknaap" in lyrische bewoordingen in de Baarnsche Courant.

Stukje uit de krant (Archief Oudheidkamer Baarn)

Kinderen met bijen
In den lande zijn uiteraard meer beelden van F. Stracké, een der mooiste (m.i.) is het beeld van de “Kinderen met de bijen”. Schitterend, onbegrijpelijk dat iemand dit uit een stuk marmer kan houwen.
Fragment van de achterzijde van het beeld
"Kinderen met bijen".
Mocht u ongelukkerwijs in het ziekenhuis Rijnstate te Arnhem verzeild raken vergeet dan niet dit beeld in de ontvangsthal te bekijken.





Op mijn speurtocht waar de aan de gemeente Baarn geschonken werken van Frans Stracké zich bevinden, kwam ik tot de volgende bevindingen:

  • De uit klei gebakken beelden bevinden zich in het gemeentehuis te Baarn, verdeeld over de werkkamers der ambtenaren. Bovengenoemde beelden zijn onlangs gerestaureerd door restaurator Margot van Os uit Hilversum. (zie stukje hieronder uit de Baarnse Courant van 07-03-2016)



  • De “Herdersknaap” of te wel “De drinkende knaap” bevindt zich in de hal van het gemeentehuis te Baarn.
     
  • Het “Meisje met geit” en “Udine”
    Waar deze zich heden bevinden is tot dusver onbekend. Tot 2012 bevonden deze beelden zich in “de Speeldoos” te Baarn. (zie foto’s hieronder. Let op de achtergrond !)




 Navraag bij de Speeldoos en de gemeente Baarn hebben na negen maanden nog geen bevredigend antwoord opgeleverd. Opgeslagen in een onbekende opslag? Ter restauratie bij een restaurateur?Gestolen?
Men kan zich toch niet voorstellen dat “Baarn” zo onzorgvuldig om gaat met zijn kunstschatten.
Hopelijk is het laatst genoemde niet het geval en komen de beelden weer boven water. 

Nog enkele voorbeelden van werken van Frans Stracke.


Het is het aardig te weten dat onderstaand beeld vervaardigd is in Eemwijk. Daar mogen de Baarnaars /Barinezen best trots op zijn. Het betreft het in 1893 door F. Stracké uit gebakken klei vervaardigde beeld  “De twee moeders” genaamd. Dit beeld is tentoongesteld in het Rijksmuseum te Amsterdam. (Zie onderstaande afbeelding met teksten. Afkomstig via Internet van het Rijksmuseum te Amsterdam.)




Zo worden wij door een overheidsinstelling voorgelicht. Hoe verzinnen ze het.    

Mocht men in verdere werken van Frans Stracké geïnteresseerd zijn? Zie Wikipedia en Internet.

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. 
Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter

Raakt u geïnspireerd door onze verhalen over oud Baarn?
 Kom in actie en schrijf ook uw verhaal voor onze weblog.