maandag 19 februari 2018

Van Paardenbit naar Bitcoin, het geheim van het Koetshuis van Hoog Wolde

door Ed Vermeulen

Het Koetshuis ligt er stralend bij 
Bitcoins
Waar ooit de paarden en rijtuigen van Villa Favorita , het latere Hoog Wolde, werden gestald en de rijtuigen onderhouden, huizen nu een vijftal firma’s waaronder IWAL, instituut voor leerproblemen en Bitonic, handelshuis in het digitale geld Bitcoins, ook wel cryptomunten geheten.
             
Nu hoor ik u denken: bitcoins? Twee vragen doemen op: ’Hoe weet uw schrijver dit’ en ’Weet hij daar iets van dan?’ Het antwoord op de eerste vraag: ’U leest toch ook de Baarnsche Courant?’ In dit geval editie 24 november 2017. Duidelijk! Tweede vraag: ’Nee, ik weet daar niets van’. Verwacht dus  geen verhandeling over de achtergronden van dit door mij alleen bij naam gekende beleggingsmiddel. Mij intrigeerde de kop van het verhaal: ’Bitonic is ontstaan uit een hobby door mensen met een passie’. In deze woorden herken ik mijzelf: hobbyschrijver met een passie: het vastleggen van de verhalen uit andere tijden. Het is daarom dat ik met u de geschiedenis van het Koetshuis van Hoog Wolde, een Gemeentelijk monument wil delen. Het was gedurende een zestal jaren beginnende in 1987 mijn werkplek bij Polygram. Van hieruit deden wij, een klein  groepje repertoire gerichte collega’s verwoede, dikwijls succesvolle pogingen het ons ter beschikking staande Polygram repertoire aan de man te brengen. Dat we binnen het Polygram Baarn bestel de laatsten der Mohikanen waren, de harde kern van ons repertoire beleid was al in 1986 naar Londen verhuisd, werd steeds meer duidelijk.

1991. De laatsten der Mohikanen: v.l.n.r. Marjan Vijver, Ed Vermeulen,
Paul Jansen, Cees Schrama  (Coll. Ed Vermeulen)

In het Koetshuis deelden we lief en leed, bedachten marketingcampagnes, vierden verjaardagen, het Sint Nicolaasfeest en Kerst, om uiteindelijk na de definitieve sluiting allemaal een plek elders te verwerven.

Alles werd gevierd: Sinterklaas, Kerst en verjaardag! (Coll. Ed Vermeulen)



1981 Ed's Cleaning Service (Coll. Ed Vermeulen)
1991: Kerstgroet uit Het Koetshuis (Ontwerp: Mayke Brands) 


Genoeg over ’mijn’ vroeger: u komt immers voor de ‘echte’ geschiedenis van het Koetshuis.

Villa Hoog Wolde, de muzikaalste villa van Baarn (Coll. Groenegraf.nl)  

Deze is onlosmakelijk verbonden met die van Villa Hoog Wolde, ooit in 1874 gebouwd in opdracht van de heer W. E. Matthes als Villa Favorita, Oude Utrechtse weg hoek Spoorweglaan, de latere Gerrit van der Veenlaan.  Rond 1900 kwam deze villa, één van de grootste ooit in Baarn gebouwd, in bezit van de bankier Theodorus A. J. Gilissen. Na zijn tragische dood bij de treinramp in Weesp in 1918 werd de villa eigendom van Jonkheer F.E.P. Sandberg. Hij veranderde de naam van ’Favorita’ naar ’Hoog Wolde’. Zijn koetsier en chauffeur Jurrie Frederik Bekker nam met zijn gezin intrek in de woning in het rechter gedeelte van Het Koetshuis.

V.l.n.r. mevrouw Sandberg, koetsier-chauffeur de heer Jurrie Frederik Bekker en Theo Sandberg (Coll.Groenegraf.nl)

Na het vertrek van de familie Sandberg in 1950 kwam de villa in gebruik bij Philips Phonografische Industrie, Polygram, ooit Baarns grootste werkgever. Dit leverde de villa de eretitel ’muzikaalste villa van Baarn’ op. Hoog Wolde werd in 1995 gesloopt ten behoeve van de bouw van het huidige kantorencomplex. Hier huist nu onder meer Universal Music B.V, evenals indertijd Polygram een topspeler in de wereld van muziek en entertainment. Wat er ook gesloopt werd en veranderde het prachtige witte koetshuis, Oude Utrechtseweg 17, bleef bestaan en straalt nu dankzij de huidige eigenaar, P.O.G. BV  van de heer Mathile Brandts, mooier dan ooit tevoren op de plek waar het in 1878 naar een ontwerp van architect Van Gendt werd gebouwd.

Het Koetshuis van Villa Hoog Wolde in zwart/wit (Coll. Groenegraf.nl)

Verscholen achter een bomenrij en voor wie het wil zien slechts een paar stappen verwijderd van de Oude Utrechtseweg ligt het langgerekte pand van deels één en deels twee bouwlagen op ’bouwkundige’ bewonderaars te wachten. Van het huidige koetshuis werd oorspronkelijk eerst alleen het meest rechtse gebouw neergezet met daarin een paardenstal, mangelkamer en woning voor de koetsier. Rond 1900 werd ter linkerzijde een rijtuigenremise toegevoegd en nog weer later de lage aanbouw. Er ontstond een langwerpig koetshuis met bijzondere vakwerkbetimmeringen. De muren van het gebouw zijn gepleisterd met daarin een ruitmotief gekerfd. De woning (rechts), waar in mijn Polygram jaren de familie van Anton Pruijssers , werkzaam bij de bedrijfsbeveiliging woonde, heeft tot voor kort nog haar oude woonfunctie behouden, terwijl het linker gedeelte al sinds de ingebruikname door PPI in 1950 geheel verbouwd werd tot opslagruimte en later kantoorruimte. Toen ik in 1969 bij Polygram kwam huisde hier de afdeling Advertising. Hier werd ondersteunend materiaal voor verkoopcampagnes bedacht en ontworpen: posters, displays en allerhande andere zaken. Ook een boekhoudkundige afdeling verantwoordelijk voor de kostprijzen van alle door de firma gebruikte verpakkingsmaterialen, zoals platenhoezen, vond hier onderdak. Midden jaren tachtig van de vorige eeuw werd het koetshuis, na jarenlang als opslagruimte voor het hoezenarchief gebruikt te zijn, door Polygram aan een grondige inwendige verbouwing en herindeling onderworpen. De bekende Baarnse architect Joop Moolhuysen verzorgde het tekenwerk, namens Polygram trad Leo van As als verbouwcoördinator op. Het uiteindelijke (fraaie) resultaat was dat er boven en beneden in totaal tien werkruimtes ontstonden waarin in onze hoogtijdagen soms wel zestien werknemers een zeker niet ongezellige werkplek vonden.

’Koetshuis’ ladies, v.l.n.r. NN, Niesje Venema, Marjan Vijver, Mayke Bouwmeester, Gerda Gloddek
met op de achtergrond Charles Shiddell Polygram Int. UK. Kerstparty 1989   (Coll. Ed Vermeulen)
Kerst 1989: v.l.n.r. Mayke Brands, tweetal Engelse collega’s en uw schrijver (Coll. Ed Vermeulen)
             
Waar het uiterlijk van het koetshuis in tact bleef,   herinnerde binnen na deze verbouwing en herindeling niets meer aan de tijden van weleer, één uitzondering daargelaten: in de achterkamer links van de ingang was onder de vloer van de voormalige koetsenstalling of garage, afgedekt door een metalen plaat nog steeds een oude smeerput verborgen. Of die tegenwoordig gevuld is met bitcoins? Wie het weet mag het zeggen!

Inspiratie: Baarnsche Courant; F.Gaasbeek e.a.: Baarn, Geschiedenis en Architectuur; Prins Makelaars: 25 Baarnsche Koetshuizen.

Met dank aan Marieke en Jur(rie) Bekker voor de informatie over hun grootvader koetsier-chauffeur Jurrie Frederik Bekker.

Ed Vermeulen (1942)










Dit verhaal verscheen op maandag 19 februari 2018 in de Baarnsche Courant  in de rubriek

  ’Vandaag is morgen alweer gisteren (bruggetjes naar vroeger)’

Deze rubriek is een samenwerking tussen de Historische Kring Baerne en Groenegraf.nl    


Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter

Bent u geïnspireerd geraakt door dit oud-Baarn verhaal en wilt u zelf eens wat 
schrijven voor onze website? Stuur uw verhaal dan
 per email aan groenegraf.baarn@gmail.com