maandag 22 oktober 2018

Gelukkig in de Laanstraat (deel 2)

door Ed Vermeulen


Een verhaaltje geïnspireerd op het gelijknamige gedicht van Baarnaar Albert Weijman, opgenomen in zijn dichtbundel: ’Zie! waarom mensen dichten’.  De tekst is mij uit het hart gegrepen: ooit was ook ik gelukkig in de Laanstraat.








Albert Weijman: ’Zie! waarom mensen dichten’
(foto: www.albertweijman.nl)

Gelukkig in de Laanstraat

De Laanstraat is een oude winkelstraat, 
met boekenzaken en een fotograaf
Met winkels waar mensen koffie, 
kaas en brood kopen.
Mijn dag begint pas goed bij Boot, 
met espresso en een fijn sigaartje.
Werkende ouders zie ik rennen
Oude mensen zie ik rustig lopen.
Bij Kuiper ga ik een broodje kopen, 
om daarna weer aan het werk te gaan.
Zomaar voel ik mij gelukkig worden, 
in onze Baarnsche straat van Laan

Laanstraat: boekenstraat
Boeken speelden altijd een belangrijke rol in mijn leven. Nog steeds trouwens! In de jaren 1944 tot 1950 woonden wij in de Spoorstraat, dus lag het voor de hand dat Boekhandel den Boer ons eerste aanlooppunt voor leeswerk zou zijn geweest. Toch ging mijn moeder in die jaren altijd boeken lenen in de boekwinkel van de heer A.J. van der Ree, Laanstraat 41c. Op dit adres kwam vele jaren later de eerste vestiging van Bruna. Nu hoor ik u denken: boeken lenen in de boekwinkel? Gaat dat zo maar en hoe dan? Het simpele antwoord op deze vraag: in boekhandel Van der Ree, was naast een verkoopgedeelte voorin, achterin ook een, bescheiden, bibliotheek gevestigd.

Het bewijs: boekhandel annex uitleenbibliotheek.
(Coll. Groenegraf.nl)

Te bereiken via een klein opstapje. Ontelbare boeken werden op deze wijze geleend en (voor-) gelezen: Bolke de Beer van schrijver A.D. Hildebrand behoorde tot mijn favorieten. De eerste door mijzelf gekochte boeken waren onder meer ’Fulco de Minstreel’ en ’Leiden’s ontzet’ en ’Michiel Adriaansz. de Ruyter’, de laatsten beiden opgenomen in de serie Oud Goud. Naast boeken hield ik ook van striptijdschriften: zoals die van Kick Wilstra, de wondermidvoor (voor de voetbalkenners onder u een samenvoeging van Abe Lenstra en Kick Smit). Deze en andere stripboeken kocht ik bij de kantoorboekhandel van de dames Boering en Gerritsen, hoek Laanstraat en Nieuwstraat, nu al tientallen jaren lang een mooie bloemenzaak.
1945, de collectie wordt weer aangevuld!
(Coll. HKB)
Na onze verhuizing naar Laanstraat 66a ontdekte ik Boekhandel Den Boer, toen en nog steeds gevestigd in het prachtige Jugendstil pand Laanstraat 69. Hier zwaaide mejuffrouw Coby de Jonge de scepter. Een vriendelijke en zeer belezen dame die mij als jonge lezer alle gelegenheid gaf kennis te nemen van al het moois dat in de winkel te vinden was. En dat was veel! Wat dacht u van ’Quo Vadis’, een verhaal uit de tijd van keizer Nero, van Henryk Sienkiewicz. Opgedane ’kennis’ uit dit boek, getoetst aan de door mij in het imposante Floratheater bezochte gelijknamige film werd gebruikt in de lessen Latijn en Oude geschiedenis op Het Baarnsch Lyceum. Ik wist dus dondersgoed waar de oude Romeinen hun mosterd haalden! Mijnheer Den Boer, zoon van de oprichter en zijn echtgenote brachten regelmatig een bezoek aan de winkel. Vriendelijke mensen die woonden op de Generaal Karel van der Heijdenlaan. Mijnheer Den Boer had altijd een leren aktetas onder zijn arm. Wat daar in zat is voor mij altijd verborgen gebleven, maar belangrijk zal het zeker geweest zijn! In 1960, trouwde Mej. de Jonge met ene heer Bakker, die vaak ook in de winkel te vinden was, naar later zou blijken voorgoed. Hij was altijd in voor een goed gesprek. Tijdens één hiervan vertelde hij mij in vooroorlogse jaren stuurman op de Grote Vaart geweest te zijn. In het bezit van 2e rang had hij moeten varen als 4e stuurman: in de crisisjaren een bekend verschijnsel. Hij voer onder meer op het oude en reeds lang gesloopte s.s. Aldebaran van Van Nievelt, Goudriaan, een grote Rotterdamse rederij, waar ikzelf ook vanaf 1960 een kleine tien jaar bij in dienst ben geweest.

Het prachtige winkelinterieur van Boekhandel Den Boer
(foto: Boekhandel Den Boer)


Het goede is dat nu, bijna vijftig jaar later, de mooie elementen van Boekhandel den Boer nog onverminderd aanwezig zijn: achter de mooie gevel een prachtige collectie boeken, liefdevol aangeprezen door een uiterst vakkundige staf en personeel. Een echte leestafel en niet te vergeten: het prachtige interieur en winkelbetimmering. Het maakt Boekhandel Den Boer in mijn ogen tot de mooiste boekhandel van Nederland.


Banketbakkerij Wijers
Evert, Rita, man met baard, Gerrit, Eddy
(Coll. Ed Vermeulen)
In februari 1950 verhuisden wij van Spoorstraat 2 naar Laanstraat 66a en werd de familie Wijers onze buren. Zij hadden net na de oorlog de al sinds de jaren twintig bestaande zaak van Raadersma op nr. 68 overgenomen. Er waren ook kinderen: Evert, Gerrit en zusje Rita. Er ontstonden vriendschappen. In de in Baarn en omstreken bekende banketbakkerij werden door meesterbanketbakker Egbert Wijers de meest exquise soorten gebak en andere zaligheden gemaakt en natuurlijk ook verkocht in de winkel waar mevrouw Wijers de scepter zwaaide. Wijers’ gebak vond zijn weg naar de paleizen Soestdijk en Het Loo. Beroemd was zijn Baumkuche naar oud Duits recept: naar verluid het favoriete gebak van Z.K.H. Prins Bernhard. Vorstelijk, lekker!



Baumkuche... naar origineel recept gemaakt.

Villa Hoog Wolde: taart van Huize Wijers
(Foto Stevens, coll. Fam. Wijers)


Ook op de kleuterschool gebak van Huize Wijers
(Coll. HKB)
Naast het hof wist ook de staf van Philips Phonografische Industrie (PPI), gevestigd in villa Hoog Wolde, de taarten van Wijers naar waarde te schatten. Op een foto uit de beginjaren vijftig een prachtige van Huize Wijers afkomstige taart voorzien van de wens ’Lang zal ie leven’, gemaakt t.g.v. van het 25-jarige Philips jubileum van de heer Schuitema, PPI’ s eerste directeur. In het midden de jubilaris en echtgenote. De taartdragers: de bekende operettezanger Nico Boer (l) en Otto Glastra van Loon, dirigent Philipskoor en Nederlandse Opera, hoofd Philips Klassiek. Geheel links de bekende zanger Max van Praag (Als ik tweemaal met mijn fietsbel bel). De man met de microfoon: Rolf ten Kate, de flamboyante publiciteitschef. Rechts naast Schuitema, Martin Koekelkoren, dirigent van het fameuze koor Mastreechter Staar. Gekleed in de stijl van toen en een witte anjer als corsage in het linker knoopsgat. Andere tijden! De taart zal ongetwijfeld goed gesmaakt hebben. Mijn favoriet was Wijers’ kersengebak. Soms kreeg ik van mevrouw Wijers op zaterdag, na sluitingstijd, twee gebakjes mee voor thuis. Feest! Kon dat zomaar?
Baarnsche Courant 30-11-1954
(Coll. HKB)
Het zat zo: er was beperkte overblijf- en opslagruimte in de koelkast. Vandaar! Een banketbakkerij ook waar veel latere Baarnse gebakstoppers zoals Joop Vermeulen en Ton Keijzer werkten en hun opleiding kregen. Nu zou je zo’n bedrijf een werkleerbedrijf noemen. Op zondag wanneer de bakkerij niet in gebruik was werd op de lange tafel getafeltennist. Netje gespannen en balletje slaan. Sommigen noemden dit, uiterst oneerbiedig Ping Pong: maar tafeltennis was de enige juiste omschrijving. Evert en ik waren niet voor niets lid van tafeltennisvereniging ’Beatrix’. Ook in de bakkerij: het bakblik der gebroken baksels; eldorado voor koekjesmonsters. Het credo van Wijers sr. was: ’Kijken mag, maar overal met je poten afblijven’. Natuurlijk de plek waar tijdens onze zondagse tafeltennisactiviteiten naar hartenlust de lekkere trek werd gestild. Voor de winkel links in de Laanstraat een prachtige kastanjeboom, daarachter het hek: onze dagelijkse hangplek. In de tuin een grote seringenboom. Voor Moederdag mocht ik altijd twee takken afknippen voor thuis.

De boom!  Daarachter het hek: onze hangplek
(Coll. HKB)
Geraadpleegd: Van Baerne tot Baarn, uitgave HKB, 1999

Leest en bekijkt u ook: Gelukkig in de Laanstraat deel 1 (geplaatst 9 juli 2018)








Ed Vermeulen (1942)











Dit verhaal verscheen op maandag 22 oktober 2018 in de Baarnsche Courant  in de rubriek

 ’Vandaag is morgen alweer gisteren (bruggetjes naar vroeger)’


‘Vandaag is morgen alweer gisteren’ is een initiatief van de Historische Kring Baerne en Stichting Groenegraf.nl en verschijnt drie-wekelijks op maandag in de Baarnsche Courant en in het weblog van Groenegraf.nl. De verhalen worden afwisselend geschreven door 
Cees Roodnat, Ed Vermeulen en Eric van der Ent. 

Wilt u meer lezen over oud Baarn?

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter

Bent u geïnspireerd geraakt door dit oud-Baarn verhaal en wilt u zelf eens wat 
schrijven voor onze website? Stuur uw verhaal dan
 per email aan groenegraf.baarn@gmail.com