dinsdag 9 april 2013

De veldtocht van Aalt Hornsveld

Aalt Hornsveld
(1804-1895)
tekening gemaakt in 1876.
De jaren dertig van de negentiende eeuw waren roerige tijden voor de Nederlanden. In 1830 vond de Belgische Opstand plaats. België maakte zich los van de Nederlanden en werd een zelfstandige staat, zeer tegen de zin van koning Willem I. Hij liet dit niet zonder slag of stoot gebeuren. Zijn leger in de Zuidelijke Nederlanden was hem steeds minder trouw er moest vanuit het noorden ingegrepen worden. Eén van de soldaten die meevochten was de Soester Aalt Hornsveld.

Aalt werd geboren op 20 augustus 1804 als zoon van Peel Hendrikz Hornsveld en Cornelia Meijnse de Ruijg. Het gezin woonde in de Kerkebuurt in Soest. Vader Peel was daghuurder. Aalt trouwde in 1841 met de Nijkerkse Niesje Hoogeveen.
Een pagina uit het dagboekje van Aalt Hornsveld.
Na het huwelijk woonde het echtpaar eerst in Soest waar hun kinderen ook geboren werden. Later verhuisde het gezin naar Baarn waar Aalt tuinbaas werd, onder andere bij de familie Cremers op 'Lommeroord'. Het echtpaar zou in Baarn blijven wonen. Aalt sterft op de respectabele leeftijd van 90 jaar op 4 februari 1895. Zijn echtgenote Niesje Hoogeveen stierf zes jaar eerder. Het echtpaar werd begraven op de oude algemene begraafplaats aan de Berkenweg in Baarn.

Het dagboekje van Aalt Hornsveld.
Dat is in vogelvlucht het leven van Aalt (van) Hornsveld. Voordat hij in het huwelijk trad met Niesje Hoogeveen was Aalt soldaat in het leger van koning Willem I. De problemen in de zuidelijke Nederlanden zorgde ervoor dat Aalt op veldtocht moest naar het zuiden. In oktober 1830 werd de onafhankelijkheid van België al uitgeroepen, maar koning Willem I was vast van plan om dit weer ongedaan te maken. Aalt werd eind 1830 ingekwartierd als schutter in Amersfoort. Begin 1831 begon de tocht naar het zuiden. In die tijd was het niet gebruikelijk dat de gewone arbeider kon schrijven. Aalt kon dat echter wel en hield van zijn belevenissen tijdens de veldtocht in zuid Nederland en België een dagboekje bij. Met name de Tiendaagse Veldtocht van 2 tot 12 augustus 1831 beschrijft Aalt uitvoerig. Het leger van koning Willem I zou niet slagen. België zou onafhankelijk blijven. Het dagboekje van Aalt Hornsveld bleef bewaard, 180 jaar lang bleef het in de familie. Dhr. A. van Leersum uit Ubbergen heeft ons de scans van het dagboekje ter beschikking gesteld, bovendien heeft hij een transcriptie van de tekst gemaakt, waarbij hij zoveel mogelijk het taalgebruik en de spelling van Aalt in takt heeft gelaten.

Klik hier om het dagboekje en de transcriptie te lezen.

Met dank aan dhr. A. van Leersum, Ubbergen voor het ter beschikking stellen van het dagboekje en de transcriptie.


Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op  Facebook en Twitter