vrijdag 18 oktober 2019

De windhaan op de toren van de Pauluskerk


door Eric van der Ent

Waarschijnlijk weet iedere Baarnaar het wel, bovenop de toren van de Pauluskerk aan de brink is een mooie goudkleurige windhaan te vinden. Je moet goed kijken wil je hem zien, maar die haan die staat daar, jaar in jaar uit. Niemand die zich er druk over maakt, maar ik vraag me af, wie is er zo dapper geweest om die haan op het puntje van die toren te zetten? En wanneer is die haan erop gezet? Ik moet er persoonlijk niet aan denken om op die toren te klimmen en die haan daarboven te monteren. En wat nu als er onderhoud gepleegd moet worden aan die haan? Dan moet iemand weer naar boven om hem naar beneden te halen. Wie krijg je zo gek om naar boven te klimmen?

steiger op de torenpits gebouwd
foto vanuit Molerusstraat 11
op de ladder bij het haantje
In de zomer van 1929 was het zover, de haan moest naar beneden, ik neem aan voor onderhoud. Wij ontvingen een foto van de kerktoren met op de voorgrond een villa. Op het eerste gezicht is die foto niet zo bijzonder. Er zijn door de jaren heen wel mooiere foto’s van deze toren van de Pauluskerk gemaakt, maar toen ik inzoomde op de foto zag ik een steigerconstructie en een ladder tegen de toren aan staan. En op die ladder staat een man. Op een derde foto staat een man afgebeeld. In zijn handen heeft hij een enorme haan. De foto is overduidelijk op grote hoogte gemaakt. De foto moet genomen zijn op de steiger die op de toren van de Pauluskerk geplaatst is. Achter de man is de horizon te zien.

Achterop de tweede foto staat een tekst geschreven:
"Uit het zolderraam van mijn huis Mollerusstraat nummer 11 des maandag. Deze morgen was tussen 9-12 uur de haan van de toren genomen.” Onder te tekst staat de naamstempel “Jan F. Meursing Baarn".

Een blik in het adresboek van Baarn uit 1917 leerde ons dat J.F. Meursing inderdaad op Mollerusstraat 11 woonde. Als hij vanaf het zolderraam van dat adres een foto van de toren heeft genomen, dan moet de villa op de  voorgrond Mollerusstraat 10 zijn. Mollerusstraat 11 is al lang verdwenen, op die plek staat nu een appartementengebouw, maar Mollerusstraat 10 is daar nog steeds te vinden, en in vrijwel ongewijzigde staat.

Met de tekst achterop de eerste foto zijn we dus wat wijzer geworden, maar een jaartal aan de foto hangen, was nog niet mogelijk, maar gelukkig bracht de derde foto uitkomst. Achterop die foto staat geschreven dat de foto genomen is in de zomer van 1929.

Frederik Hendrik Klaarwater
Nu bent u uiteraard nog benieuwd wie die dappere man is die op het gammele laddertje tegen de toren van de Pauluskerk opgeklommen is. Ook daar kunnen we antwoord op geven. De man met de haan in zijn handen is Frederik Hendrik van Klaarwater (1905-1978), de bekende aannemer  van het Melkpad in Baarn. Van Klaarwater is een zoon van Bernardus Johannes van Klaarwater en Bernardine Helene Tijhuis. Frederik Hendrik volgde zijn vader op in het aannemersbedrijf en bouwde vele panden in Baarn en omgeving. Hij was dus de dappere man die het aandurfde de toren te beklimmen. 

Helaas ging dat niet zonder kleerscheuren. Op de foto staat namelijk nog geschreven dat hij de ladder niet goed had geplaatst, waardoor hij zijn knie blesseerde. Hiervoor heeft hij zelfs in een herstellingsoord gezeten.

Dit was dus het verhaal van Van Klaarwater en de haan op de toren van de Brink. Nu mag dit niet meer van de arbeidsinspectie om de haan van de toren te halen via een steiger met een laddertje, maar in 1929 ging dat blijkbaar wel zo!

 Meer weten over bovengenoemde familie Meursing? Lees dan het verhaal Baarn op de wereldzeeën (deel 3) van Ed Vermeulen.


geplaatst door L.J.A.Bakker


op