Kent u de sites
www.onbekendinnederland.nl,
www.zoekplaatjes.nl,
www.zoekplaatjes.inoudeansichten.nl? Op dat soort sites kan ik uren rondsnuffelen, heerlijk! Talloze oude foto's van gebouwen, villa's, winkels, boerderijen in Nederland waarvan de inzender niet weet waar de foto genomen is. Deze sites worden gevolgd door een grote schare fanatieke speurders die samen vaak tot de oplossing van het vraagstuk komen. Tegelijkertijd wordt op deze manier een grote beeldbank gevormd met foto's die laten zien hoe Nederland er in de vorige eeuw uitzag. Mooi toch?
Zo af en toe zijn deze sites ook een belangrijke bron bij mijn eigen puzzeltjes. Zo liep ik tegen een bericht aan in de Gooi en Eemlander van 27 september 1919 waarin een aantal huizen en bouwterreinen in Baarn te koop aangeboden werden. Het ging om de villa's 'Dalheim' en 'Jojo' staande aan de Dalweg hoek Verlengde Dalweg gemerkt 3 en 4 en nog een 'burgerwoonhuis' genaamd 'Ruimzicht' aan de Zandvoortscheweg gemerkt 1. Bovendien is er nog een hoeveelheid grond bij, dat als bouwterrein gebruikt kan worden.
 |
| Het terrein zoals omschreven in de advertentie. Links Dalheim en JoJo op de hoek Dalweg / Berkenweg. Zou het pandje rechtst Ruimzicht aan de Zandvoortsweg kunnen zijn? Deze foto stamt uit 1949. |
Het terrein zoals omschreven in de advertentie omvat grofweg het stuk tussen Dalweg / Beukenlaan / d' Aulnis de Bourouilllaan en de Zandvoortweg. De Verlengde Dalweg, zoals in de advertentie beschreven staat, heet nu Berkenweg. De Beukenlaan was heette toen Dallaan. De reden van de verkoop van de villa's en woning staat ook in de advertentie vermeld: wegens sterfgeval. De verkopers zijn de Erven van mej. de Wed. P.Pas, geb. Van de Vuurst en dhr. H. van de Vuurst. Met die gegevens kunnen we wat. Mej. Pas-Van der Vuurst is
Catharina (Kaatje) van de Vuurst (1839-1919), dochter van
Jan van de Vuurst en
Bartha de Vries, weduwe van
Pieter Pas (1838-1893). Volgens het adresboek van 1917 woonde Kaatje inderdaad op Dalweg 3, dus villa Dalheim. In datzelfde jaar woonde ook H. van de Vuurst op dat adres, dat moet Kaatje's vrijgezelle broer
Hendrik van de Vuurst (1830-1918) geweest zijn. Hendrik stierf dus in 1918 en zus Kaatje in 1919. Het klopt dus dat de erven eind 1919 het perceel met woningen in de verkoop deden. Villa 'Dalheim' is vrij van huur volgens de advertentie. Dat klopt natuurlijk want beide bewoners zijn overleden. Maar hoe zag die villa er in die tijd uit?
 |
| Villa Dalheim, Dalweg 3 in Baarn. |
Tijd om de sites te bezoeken die ik aan het begin van dit artikel noemde. Villa Dalheim was snel gevonden. Op
www.onbekendinnederland.nl vond ik een mooie oude foto van deze villa. De foto is als ansichtkaart gebruikt door Kaatje om haar neef en nicht een gelukkig nieuwjaar toe te wensen. Ze was al weduwe, dus de kaart is geschreven tussen 1893 en 1919. Een kijkje op de achterzijde van de kaart verraadde dat de kaart in Baarn is afgestempeld op 31 december 1904 en verstuurd is aan H. Schimmel op Kraaikamp te Barneveld. Als u nu langs de woning aan de Dalweg loopt is bijna niet meer te zien dat de villa er vroeger zo heeft uitgezien. De gevel is totaal veranderd. Toch is ook nu de naam Dalheim terug te vinden bij deze woning. Grote kans namelijk dat er een busje voor de deur staat van Aannemers- en timmerbedrijf Dalheim. Die is namelijk op dit adres gevestigd. Nu weet u ook gelijk waar dit bedrijf zijn naam aan ontleend heeft.
 |
| Villa Jojo, Verlengde Dalweg 4 (nu Berkenweg). |
Tot zover Dalheim, dan nu het tweede pand: Villa 'Jojo'. Deze villa vond ik op de site
www.zoekplaatjes.nl. Een prachtige foto, ingezonden door Sander van Wijngaarden. De foto moet gemaakt zijn rond 1915. Op de gevel prijkt het bordje 'VILLA JOJO', geen twijfel mogelijk, dit is de woning waar het om gaat. Drie dames in prachtige jurken poseren voor de villa. Villa 'Jojo' stond links naast villa 'Dalheim'. Het adres was Verlengde Dalweg 4 en ook nu is dit pand daar te vinden. De Verlengde Dalweg heet nu Berkenweg. Jarenlang woonde daar rijschoolhouder H.P. Kuijer. Het zou leuk zijn als we de dames op de foto nog zouden kunnen identificeren, maar dat zal denk ik moeilijk worden.
Als we inzoomen op de foto dan zie we ze wat duidelijker. Volgens het adresboek van 1917 woonde op dat adres dhr. F.P.W. van Mill jr., slager. Dit was
Frederik Pieter Willem van Mill (1884-1959), zoon van
Frederik Pieter Willem van Mill en
Adriana Johanna van Zetten. Hij was getrouwd met
Wilhelmina van Woerden (1881-1966). Broer
Cornelis Matthijs van Mill (1880-1941) had een slagerij aan de Kerkstraat op nummer drie. Daar schreef ik al eerder een stukje over (
klik hier). F.P.W. van Mill had twee dochters die in 1916 en 1918 geboren zijn. Dat kunnen dus onmogelijk de dames op de foto zijn geweest. Mogelijk is echtgenote Wilhelmina van Woerden één van de dames op de foto. Wie zal het zeggen.
 |
| Links villa JoJo, rechts villa Dalheim |
De woning is nog steeds te vinden aan Berkenweg 4, maar ook hier is het moeilijk te herkennen. Vroeger lag het tussen bomen en bossages. Nu ligt er een groot grasveld voor de deur.
 |
| Zandvoortweg 'Oud-Sandvoort' |
Tot slot wordt in in de advertentie nog het 'burgerwoonhuis Ruimzicht aan de Zandvoortscheweg' genoemd. We weten dat het grondstuk tussen Dalweg en Zandvoortweg lag. Recht achter villa Dalheim en villa Jojo ligt aan de Zandvoortweg dit leuke huisje. Op google-maps zag ik dat er een bordje op de woning bevestigd is, dus ben ik er even heen gelopen vandaag om te zien wat er op het bordje staat. Ik hoopte natuurlijk op 'Ruimzicht'. Helaas was dat niet het geval. Er staat 'Oud-Sandvoort' op he bordje. Als 'Ruimzicht' nog niet afgebroken is, dan is dit huisje het enige huisje dat in aanmerking zou kunnen komen om door te gaan voor dit 'burgerwoonhuis'. Het is maar een gok. Het kan net zo goed in de buurt van deze woning gestaan hebben en inmiddels afgebroken zijn. Misschien weet iemand nog of er op het stukje Zandvoortweg tussen de d' Aulnis de Bourouilllaan en de Beukenlaan een woning met de naam Ruimzicht heeft gestaan. Zo ja, dan hoor ik dat natuurlijk heel erg graag. Ruim zicht had men vanuit deze woning in ieder geval wel, want zelfs op de foto uit 1949 (zie bovenaan dit artikel), is tegenover deze woning alleen maar landbouwgrond en de boerderij van Daatzelaar te zien.
Update 25-7-2013:
Een leuke reactie van dhr. D.H. Werner uit Culemborg:
Hartstikke leuke puzzels weet jij op het scherm te toveren. Ik zit alsmaar te piekeren en te peinzen over het huisje Ruimzicht zo mooi te zien op de foto (prachtige foto overigens). Ruimzicht zit gewoon op mijn harde schijf; ik heb het gezien, meerdere malen volgens mij kwam ik er vaak langs in de tijd dat ik voor Yke Timmer van het Tuinbouwhuis tijdens de oorlogsjaren, zijn groentetuin bij hield, die tegenobver zijn huis gelegen was.
Volgens mij was Ruimzicht dat witte huisje, maar dan in minder goede staat van onderhoud
als op jouw foto, waar het bejaarden echtpaar DOORNSPIEK in woonde. Ik schat, dat het huisnummer 21 of 23 moest dragen, het eerste huisje ná het hoekhuis op de Aulnislaan, en aan het einde van het fabrieksterrein waar later de rubberfabriek De Ruban zat. Is in oude telefoonboeken die naam op dat adres niet terug te vinden? Ik praat over de jaren kort voor en in de oorlog.
Ik dacht altijd, nou ja Ruimzicht, veel zicht wordt tegengehouden door de bossages rond de boerderij van Daatselaar en de tegenover Doornspiek gelegen woning van schoenmaker Huibers en andere bossages. Misschien bood deze plek tijdens de bouw van het huisje wel meer uitzicht. Doornspiek was een klein oud schriel mannetje met een ijzeren brilletje en een eeuwig gedragen zwart zijden kolotje. Dit viel op omdat die hoofddeksels niet meer werden gedragen. Zijn vrouw was ook een klein wijfie in het zwart met een zwart mutsje. Dit is wat mijn herinnering zegt, maar ik zou het graag gedragen willen worden door herinneringen van anderen!! (Opm. EvdE: In 1948 woonde inderdaad de weduwe Doornspiek op Zandvoortweg 23. Haar echtgenote leefde dus toen al niet meer.)
Op dezelfde foto huize Dalheim. Kan dat het woonhuis zijn, waar vroeger de aannemer Nijhof zat??
Huize Jojo kan ik niet thuis brengen.. Ligt dat aan de Dallaan? (Opm. EvdE: Dalheim moet haast wel de woning van aannemer Nijhof geweest zijn. Nu is daar aannemersbedrijf Dalheim gevestigd, eigenaar Johan Nijholt.)
De tweede foto van het buurtje Santvoort is een prachtfoto en daarop veel te zien. O.a. de kwekerij
van firma J.P.L.Kuyer Als je een lijn naar links trekt uitgaande van de tweede 'a' van Elisabetstraat
kom je bij een rechthoekig figuurtje dat de werkloods is van de kwekerij; direct daarnaast, aan het pad heel klein een mini-kantoortje, waar ik van1948-1956 mijn burootje voor tuinarchitectuur had!!, daar tekende ik mijn plannen. Tijdens de oorlog woonde daar een gezinnetje van drie mensen; hoe is bijna niet voor te stellen; ik meen dat hij een onderduiker was, wel een lekker stil plekje. Kees Muus, jou wel bekend werkte toen ook al op de kwekerij.
Op de hoek van het pad aan de zandvoortweg, woonde de bejaarde familie Kooiman. Op de hoek van het volgende pad (ook een pad van de kwekerij), zat de bloemisterij van Jaap de Boer, een bekende figuur in tuinbouwkringen. Doet misschien niet zoveel ter zake. maar het komt me zomaar bovendrijven. Dank voor de prachtige foto's.
Zit nog even te denken over het huis Jojo. Kan dat het pandje zijn tussen de woning van Nijhof en de woning van de oud Wethouder Wijkamp? (Opm. EvdE: Klopt inderdaad. Het ligt iets meer van de weg af, naar achteren. met voor het huis een groot gazon.)
