Roken
op Baarnse scholen
Door Eric van der Ent
Als je zo vaak oude krantenberichten leest als ik, dan kom je nog wel
eens wat vreemde berichten tegen. Op onze site zijn al verschillende van dat
soort vreemde krantenberichten de revue gepasseerd, zoals: Baarnaar
verdronken in een emmer water en Ierse persfotograaf op zoek naar
muizen-etende Baarnaars.
Onlangs stuitte ik op een bericht uit de Gooi- en Eemlander van 22
november 1913 waar ik toch wel even stil van werd. Natuurlijk weet ik wel dat
over roken vroeger minder moeilijk gedaan werd dan tegenwoordig. Sterker nog,
aanvankelijk werd roken ook ingezet als geneesmiddel. Zo werd het gebruikt
tegen verkoudheid, astma, reuma, koorts, slangenbeten, zweren en zelfs syfilis.
Ik heb wel advertenties gezien waarin het roken gestimuleerd werd omdat dat het
vastzittende slijm zo lekker losmaakte en dat zo eenvoudig opgehoest kon
worden.
Tijden veranderen dat blijkt maar weer eens.
Ik heb verschillende foto’s van mijn opa, Willem de Ruiter (1915-2002),
waar hij als jonge knaap van nog geen zestien jaar oud, rokend op staat. Over
roken werd dus gemakkelijker gedacht dan tegenwoordig, dat is duidelijk, maar
dit krantenbericht uit 1913 schudde mij wel even wakker. Een plaatselijke
commissie van schooltoezicht in Baarn liet op de Baarnse scholen onderzoeken
hoe het zit met het rookgedrag van kinderen op negen Baarnse scholen. In het
krantenartikel wordt uit de doeken gedaan wat de uitkomsten van het onderzoek
zijn.
Op bijna alle negen scholen in Baarn wordt door kinderen gerookt. Van de
774 mannelijke leerlingen is wel eens gerookt of wordt gerookt door 260
leerlingen. Dat is dus een derde van de mannelijke leerlingen! Er wordt ook een
opsplitsing naar leeftijd gemaakt:
1e leerjaar: 6 à 7 jaar oud: 14 leerlingen
2e leerjaar: 7 à 8 jaar oud: 20 leerlingen
3e leerjaar: 8 à 9 jaar oud: 36 leerlingen
4e leerjaar: 9 à 10 jaar oud: 54 leerlingen
5e leerjaar: 10 à 11 jaar oud: 65 leerlingen
6e leerjaar: 11 à 12 jaar oud: 65 leerlingen
2e leerjaar: 7 à 8 jaar oud: 20 leerlingen
3e leerjaar: 8 à 9 jaar oud: 36 leerlingen
4e leerjaar: 9 à 10 jaar oud: 54 leerlingen
5e leerjaar: 10 à 11 jaar oud: 65 leerlingen
6e leerjaar: 11 à 12 jaar oud: 65 leerlingen
In het 5e en 6e leerjaar blijkt het percentage onder de jongens zelfs
rond de 50% rokers te liggen. We spreken hier dus over kinderen van 12 jaar en
jonger. Ik vind dat schokkend. Wist u dat dat zo was? In het artikel wordt
verder ingegaan op de wijze waarop de Prinses Julianaschool maatregelen neemt
tegen het roken van kinderen. Zij zenden
een ‘circulaire’ aan de ouders van de betrokken jongeren met de waarschuwing
dat hun kind rookt. De commissie van onderzoek beveelt die wijze van
maatregelen nemen ook aan bij andere scholen hoewel zij de wijze van
bestrijding op de scholen vrij wenst te laten.
Rokende kinderen |
Men hoopt dat het roken op
scholen zodoende binnenkort niet meer voorkomt, zodat het ook niet nodig zal
zijn een wettelijk verbod voor roken door kinderen uit te vaardigen. In het
artikel wordt overigens alleen gesproken over roken door jongens. Hoe het met
de meisjes zat weet ik niet, maar ik stel me zo voor dat het roken door meisjes
in die tijd vrijwel niet gedaan werd.