Straten in
Baarn vernoemd naar Baarnaars, Wijkamplaan
Door Eric van der Ent.
De Wijkamplaan, tussen Torenlaan en Oosterstraat heette tot
begin jaren vijftig van de vorige eeuw Eikenboschweg, dat zullen de oudere
Baarnaars zich nog wel herinneren. Oorspronkelijk was het een pad dat vanuit
Baarn de Oosterhei op liep, en met Oosterhei bedoel ik ook echt de heidevelden.
Jazeker, de wijk Oosterhei heet niet zomaar zo, het was van oorsprong echt
heidegebied waar schaapherders hun schapen lieten grazen.
de begraafplaats aan de Wijkamplaan |
Rond 1920 kwam de
wijk Oosterhei tot ontwikkeling. In die jaren werden de meeste woningen daar
gebouwd. In 1919 kocht de gemeente grond van H.M. de Koningin-Moeder aan de
Torenlaan en de Eikenboschweg om daar de nieuwe algemene begraafplaats aan te
leggen. De woningen aan de Eikenboschweg hadden enorme tuinen voor de huizen.
Later zijn die tuinen verdwenen en is er plantsoen voor in de plaats gekomen.
Begin jaren vijftig werd besloten om de Eikenboschweg om te dopen tot
Wijkamplaan.
Dhr. Wijkamp was in
Baarn een zeer geliefd man die zich inzette voor de zwakkeren in de
samenleving. Bernardus Johannes Josephus Wijkamp werd geboren op 11 maart 1879
in Zwolle als zoon van Martinus Hendrikus Wijkamp en Alexandrina Hendrica Maria
van Aalderen. Vader Martinus was chef in een ijzergieterij. Dhr. Wijkamp begon
zijn loopbaan in 1898 als onderwijzer op de openbare school (Oosterschool) in
Baarn. Dat beroep zou hij tot 1921 blijven uitoefenen. Daar leerde hij ook zijn
echtgenote kennen, Lena Wilhelmina Goudswaard (1877-1975), geboren Baarnse en
dochter van rijtuigschilder Jan Goudswaard en Henriette Cornelia Rodi. Het
echtpaar ging wonen in de Verlengde Dalweg (Berkenweg).
De Oosterschool met recht dhr. Wijkamp |
In 1905 werd Wijkamp
secretaris van de SDAP, de Sociaal-Democratische Arbeiderspartij, afdeling
Baarn. De SDAP ging in 1946 op in de PvdA. Zijn politieke kleur was dus
overduidelijk rood. Hij zette zich in voor de rechten van de gewone arbeider.
Rond 1919 werd hij voorzitter van de afdeling Baarn en later zelfs van het
gewest Utrecht. Hij werd de eerste en een belangrijk socialistisch gedeputeerde
van Utrecht. Van 1921 tot 1941 zou hij lid van Gedeputeerde Staten van Utrecht
blijven. In de jaren twintig was hij lid van de Tweede Kamer voor de SDAP.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Wijkamp geïnterneerd in
een gijzelaarskamp in Sint-Michielsgestel, waar hij van juli 1942 tot 1943
vastgezeten heeft. Na de bevrijding werd hij lid van het noodparlement en
waarnemend Commissaris van de Koningin van de Provincie Utrecht. Vanaf 1946 was
hij lid van de gemeenteraad in Baarn en wethouder van Baarn, tot aan zijn dood
in 1951.
Dhr. B.J.J. Wijkamp (1879-1951) |
Een indrukwekkende, maar 'omgekeerde' loopbaan. De meeste
politici vangen hun loopbaan lokaal aan, in de gemeenteraad, om daarna hun
loopbaan in de provinciale- en landelijke politiek voort te zetten. Wijkamp
eindigde juist zijn loopbaan op lokaal niveau en deed dat met hart en ziel.
Naast zijn politieke loopbaan zette hij zich in voor tal van sociale doelen. Zo
zette hij zich zijn leven lang in voor de drankbestrijding en vervulde hij vele
functies op gebied van volksgezondheid.
Hij richtte in 1902 de Vereniging tot
Afschaffing van alcoholhoudende dranken op, waarvan hij 35 jaar lang
bestuurslid was. Op 23 juni 1951 stierf Bernardus Johannes Josephus Wijkamp op
72-jarige leeftijd. Dhr. Wijkamp werd op
27 juni 1951 begraven op de nieuwe algemene begraafplaats. Zijn enorme staat
van dienst, maar vooral zijn hart voor de minder bedeelden waren aanleiding om
een straat in Baarn naar hem te vernoemen. Zo kon het gebeuren dat Dhr. Wijkamp
nog steeds rust op de begraafplaats aan zijn eigen laan: de Wijkamplaan.