Peet Limper, misschien wel de eerste radio-bezitter van Baarn

door Eric van der Ent

Kunt u zich nog herinneren dat eerste televisies in de Baarnse huishoudens verschenen? Ik wel! En ik ben nog geen vijftig jaar oud. Ongelooflijk hoe snel die techniek zich de laatste decennia ontwikkeld heeft. Al in de jaren dertig van de vorige eeuw werden de eerste televisie-uitzendingen in Nederland verzorgd, maar dat was allemaal nog in experimentele fase. Pas in 1949 werd in Nederland officieel door de toenmalige Minister van Verkeer en Waterstaat toestemming gegeven voor het uitzenden van televisiebeelden.

Twee jaar later werd de Nederlandse Televisie Stichting (NTS) opgericht. In die stichting waren aanvankelijk vier grote omroepverenigingen opgenomen, AVRO, KRO, VARA en NCRV. Later kwam daar ook de VPRO bij. De eerste zwart-wit uitzending was op 2 oktober 1951. Veel kijkers zullen er nog niet geweest zijn, want niemand had een televisietoestel.

Pas eind jaren vijftig, begin jaren zestig kwamen er steeds meer televisietoestellen in de huiskamers. Bij ons thuis hadden we pas eind jaren zestig televisie, met alleen nog maar zwart-wit beelden uiteraard. Mijn oudste zoon Marlon vroeg mij toen hij nog een peuter was, wanneer de kleuren waren uitgevonden. Ik vertelde hem dat kleuren altijd al hebben bestaan. Zijn logische vervolgvraag was waarom oude films dan altijd zwart-wit waren. Hij dacht dus dat de wereld vroeger zwart wit was...

Ook de komst van de eerste kleurentelevisies kan ik me herinneren. Mijn oom en tante Henk en Wil Mooij hadden al zo'n prachtig toestel. Lang niet alles werd in kleur uitgezonden, maar sommige programma's wel. Dat werd dan in de televisiegids ook speciaal aangegeven. Wij keken thuis op onze zwart-wit televisie vaak naar "Operation Petticoat", een comedy met een roze onderzeeboot, genaamd "Pink Panther". Pas toen ik bij oom Henk en tante Wil een aflevering in kleur zag, begreep ik waarom de onderzeeboot "Pink Panther" genoemd werd. Bij ons thuis was die onderzeeër altijd gewoon grijs!

Operation Petticoat, gezien zoals bij Ome Henk en zoals thuis

De televisie bestaat dus nog helemaal niet zo lang, maar hoe zit dat dan met radio? In 1895 werden al de eerste radiosignalen uitgezonden. In 1899 was er de eerste radioverbinding over Het Kanaal tussen Frankrijk en Engeland, maar aanvankelijk was radio alleen bedoeld om met elkaar te kunnen communiceren. Pas in 1919 werd in Nederland de eerste radioprogramma uitgezonden. Voordat radiotoestellen echt in de Nederlandse huiskamers kwamen waren we al in de jaren dertig van de vorige eeuw. Ook nog niet eens zo lang geleden toch? Beide uitvindingen hebben de wereld een stuk kleiner gemaakt, figuurlijk gesproken uiteraard.

Petrus Limper
(1871-1947)

Eén van de eerste Baarnaars met een radio was timmerman Peet Limper uit de Weteringstraat. Misschien was hij zelfs wel de eerste met zo'n wonderapparaat! Petrus Limper werd geboren op 14 juli 1871 in Amsterdam als zoon van Franciscus Johannes Limper en Antonia van der Linden. Rond de eeuwwisseling (1900) kwam hij naar Baarn en trouwde met Marianne Antonette Bon (1871-1947). Marianne Antonette had al een dochter Hendrika Johanna. Zij werd bij het huwelijk geëcht. De kinderen die daarna werden allen in Baarn geboren. De naam Limper wordt nu gezien als een echte veel voorkomende Baarnse naam.

Kleinzoon Dick de Gier gaf onze een prachtige foto waarop Peet Limper te zien is met zijn prachtige radio. Ik schat dat de foto rond 1930 gemaakt moet zijn. De aanschafprijs van een radio was in die tijd enorm. Daar moest echt voor gespaard worden. Niet zelden werden door de eerste bezitters van radio's het toestel in losse onderdelen aangeschaft. Als een bouwpakket werd het toestel dan samengesteld. Had je alle onderdelen bij elkaar, dan was het tijd om te testen of het allemaal werkte. En werkte het dan, dan was je zo trots als een pauw!

Peet Limper met zijn wonder-machine

Het wonder der techniek

Het zou me niet verbazen als Peet Limper zijn radio zelf gebouwd heeft. Kijk hoe trots hij kijkt op deze foto. Niet verwonderlijk, vrijwel niemand bezat zo'n wonder-ding. Zijn naam zal flink over te tong gegaan zijn in Baarn: "Heb je het al gehoord? Peet Limper heeft zo'n modern radiotoestel!" Aan bezoek zal het niet ontbroken hebben. De hele buurt zal bij hem op visite geweest zijn om te luisteren naar de prachtige tonen die het wonderapparaat voortbracht. Zie die prachtige toeter waar het geluid uitkomt en de lampen (buizen) die eerst moesten opwarmen voordat er geluid geproduceerd werd. Prachtig allemaal!

Ik ben heel benieuwd of er mensen zijn die weten wat voor radio-toestel Peet Limper bezat. Was het inderdaad een zelfbouw-pakket?

Met dank aan Dick de Gier voor de foto's van Peet Limper.

Eric van der Ent
radioliefhebber

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter