Een Duitse schuilkelder in Baarn

Eerlijk gezegd had ík er nog nooit van gehoord, maar wist u dat er in Baarn een Duitse schuilkelder te vinden is? De kelder is te vinden achter de villa's aan de Prinses Beatrixlaan en loopt vanaf de hoek met de Lt.Gen. van Heutzlaan door de achtertuinen van de Beatrixlaan richting voormalig Badhotel. Karla Roskamp tipte mij hierover en zij trok de stoute schoenen aan. Ze vroeg aan de bewoners van de Beatrixlaan of Groenegraf.nl een kijkje mocht nemen in deze schuilkelder. En dat mocht! Hier een verslag.

De ingang van het eerste deel van de schuilkelder

Bram Wijsmuller met achter hem een
schilderij van sleepboot 'Holland'

Toen ik mijn echtgenote Anja vroeg of zij op de hoogte was van het bestaan van deze schuilkelder keek ze me verbaasd aan. 'Wist je dat niet dan?", was haar antwoord. Zij wist het blijkbaar. Ze vertelde me dat haar vader, dus mijn schoonvader, Karel Jansen, die als particulier bij Wijsmuller werkte, haar regelmatig meenaam naar de woning van Bram Wijsmuller aan de Beatrixlaan. Bram Wijsmuller (1920-1987) was directeur van de bekende rederij Wijsmuller. De schuilkelder liep door de achtertuin van zijn woning. Anja heeft in die schuilkelder nog wel gespeeld. Op de plek van de woning van Wijsmuller is nu de prestigieuze "residentie Beatrijs" te vinden, maar bij de bouw van dit appartementencomplex is de schuilkelder in tact gebleven.

Deze schuilkelder is zeer bijzonder. Wegens kostenbesparing hebben de Duitsers de kelder niet van beton maar van baksteen gemaakt. Het is gebouwd ná 1943. In Nederland is slechts één vergelijkbaar object bekend en dat is te vinden in het Limburgse Echt.

Ons bezoek begon in de tuin van Prinses Beatrixlaan 5 waar één van de ingangen van de schuilkelder te vinden is. De bewoners verleenden Karla en mij de toegang tot de schuilkelder en stonden toe om foto's te maken. De heer des huizes vertelde dat de schuilkelder tegenwoordig door vleermuizen, die daar 's winters overwinteren, bewoond wordt. Inmiddels hadden deze bewoners hun onderkomen verlaten want de winter is voorbij. En zo mochten en konden wij een kijkje nemen. Een mooie gemetselde trap bracht ons naar beneden in de kelder waar een grote houten deur ons toegang verschafte tot de kelder.

Voor de ingang van de kelder ligt een betonnen vloertje waarin de voetafdrukken van Duitse laarzen (met spijkers) nog steeds te zien zijn. Door de deur links is een kleine ruimte waar nu metselstenen opgestapeld liggen, die overgebleven zijn bij de bouw van de mooie woning op Beatrixlaan 5. Rechtsaf loop je de gang in die al snel tegen een blinde muur loopt. De gang is dichtgemetseld en hoewel de gang aan de andere kant nog tientallen meters doorloopt, kunnen we niet verder.
Onze begeleider zag wel dat we natuurlijk heel erg nieuwsgierig waren naar wat er aan de andere kant van de muur te zien was. Hij bood ons aan de buurman te bellen en te vragen of we daar ook een kijkje mochten nemen. Die kans lieten wij ons natuurlijk niet ontnemen.

De ingang van het tweede gedeelte van de schuilkelder

Ook de buurman heette ons van harte welkom en bracht ons naar de ingang van het vervolg van de schuilkelder. Dit deel ligt dus in de tuin van 'Residentie Beatrijs' waar voorheen de woning van Bram Wijsmuller stond. Midden in de prachtige tuin was de ingang te vinden en ook hier moesten we via een gemetselde trap afdalen naar een houten deur die ons de toegang verschafte. In het eerste gedeelte van de kelder, het gedeelte dat we eerder hadden bezocht, was verlichting aangebracht, maar hier moesten we gewapend met zaklantaarn naar binnen. De verlichting in de kelder zelf werkte niet meer.

De muurschildering met sleepboot 'Holland' geschilderd door John Wijsmuller

Wat we binnen tegenkwamen was indrukwekkend. Binnenkomend door de houten deur zie je links en rechts twee tientallen meters lange gangen. De linker gang loopt naar het eerste deel van de schuilkelder, bij de buurman, waar we eerder waren en waar we tegen de blinde muur aan liepen. Rechtsaf een nog langere gang met verschillende kamers links en rechts. Met een zaklantaarn door de donkere gangen en ruimtes struinen was best spannend!

Het door Fred Wijsmuller geschilderde kapersschip

In een paar ruimtes waren overduidelijk nog herinneringen aan de familie Wijsmuller te vinden. Op de muren staan muurschilderingen van schepen afgebeeld, onder andere van sleepboot 'Holland'. Een afbeelding die ik bij contacten met de familie Wijsmuller wel vaker ben tegen gekomen. Dhr. Fred Wijsmuller uit Soest, zoon van Bram Wijsmuller vertelde dat de kinderen Wijsmuller elk een eigen kamer in de schuilkelder hadden, in de tijd dat zij op dat adres woonden. De muurschilderingen zijn rond 1960 aangebracht. De sleepboot is door broer John geschilderd en Fred heeft het kapersschip in de andere kamer geschilderd. Aan het eind van de lange donkere gang was rechts nog een kleine ruimte waar vroeger het toilet was.

Ik vond het een heel bijzondere ervaring om een kijkje in deze Duitse schuilkelder te mogen nemen en ik dank Karla voor het contact leggen met de bewoners van de Prinses Beatrixlaan. Natuurlijk ook dank aan de bewoners zelf die ons dit kijkje in het unieke stukje geschiedenis van Baarn toestonden.

Met dank aan dhr. en mw. Mastenbroek, dhr. Kamerbeek en dhr. F. Wijsmuller.

Eric van der Ent

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op  Facebook en Twitter

Ontdek Baarn, verzamel 60 prachtige 'ontdek' kaarten over Baarn!

Op dit moment loopt er een leuke spaaractie van supermarkt Coop aan de Hoofdstraat en de Krabbelaan in Baarn. De actie loopt van 28 april tot en met 14 juni. Voor iedere 10 Euro aan boodschappen ontvangt u een set van twee kaarten met mooie afbeeldingen van onderwerpen in Baarn. Bij elke afbeeldin is een leuk stukje geschreven met meer informatie. Een groot aantal afbeeldingen zijn historisch materiaal dat beschikbaar is gesteld door de Historische Kring Baerne en Stichting Groenegraf.nl. Journalist Hans Veltmeijer heeft er een prachtig album van gemaakt.

In totaal kunt u zestig kaarten verzamelen die u dan weer kunt plakken in een mooi album. Leuk om op die manier mooi Baarn te kunnen verzamelen.

Het album, zonder kaarten, heb ik al kunnen bemachtigen. Nu de kaarten nog. Als u dubbele kaarten heeft, of als u ze krijgt maar niet spaart, dan hou ik me aanbevolen. Ik wil graag mijn album vol maken natuurlijk.

Eric van der Ent

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op  Facebook en Twitter

De oorlog duurde tien dagen te lang voor Hendrika Maria Gielen-Schoots

Hendrika Maria Schoots
(1897-1945)

Het maakt niet uit. Elke oorlog, welke oorlog dan ook, duurt te lang. Maar had de Tweede Wereldoorlog 10 dagen korter geduurd, dan had Hendrika Maria Schoots, echtgenote van Johannes Henricus Gielen, de oorlog overleefd. Slechts tien dagen voor de bevrijding op 5 mei 1945 trof haar het noodlot.

Hendrika Maria Schoots werd op 7 januari 1897 geboren in Rotterdam als dochter van broodbakker Peter Jacobus Schoots en Johanna Kruitwagen. In 1920 trouwde ze in Rotterdam met de Hilversummer Johannes Henricus Gielen (1895-1983). Johannes Henricus was een zoon van Hendrik Gielen, de smid die zijn smederij op de hoek van de Laanstraat en de Nieuw Baarnstraat had.

Het bidprentje van Hendrika Maria Schoots

Regelmatig snuffel ik op marktplaats.nl om te kijken of ik wat leuke dingetjes kan vinden die met oud-Baarn te maken hebben. Zo ben ik ook altijd op zoek naar oude bidprentjes van Baarnaars. Onlangs stuitte ik op het bidprentje van Hendrika Mara Schoots. Ik kende de verhalen over de beschietingen aan het eind van de oorlog die Baarn getroffen hebben in de laatste oorlogsdagen van 1945, maar ineens stond daar dit bidprentje op marktplaats, een tastbaar bewijs! Overleden op 25 april 1945 te Baarn ten gevolge van het oorlogsgeweld staat er in op het bidprentje te lezen. Vandaag dus precies 69 jaar geleden. Ik kon het niet laten en heb het bidprentje gekocht.

Baarn in Oorlogstijd, door J.K. van Loon

Direct kreeg ik natuurlijk de drang om te kijken hoe het ook alweer zat met die beschietingen met granaten en hoe Hendrika Maria aan haar einde kwam. Ik heb het boekje 'Baarn in Oorlogstijd' van J.K. van Loon. Een prachtig klein boekje dat vrijwel direct na de oorlog is uitgegeven. In het boekje wordt bijna dag voor dag beschreven wat er in de oorlog in Baarn plaatsvond en de betreffende personen worden daar met naam en toenaam genoemd. Voor ons natuurlijk een heel waardevolle bron.

De artilleriebeschietingen op 25 april worden door Van Loon prachtig beschreven. Het hoofdstukje kunt u hieronder lezen. Ik ben zelf ver na de oorlog geboren en ik kan me maar moeilijk voorstellen hoe dat allemaal geweest moet zijn, maar de tekst van Van Loon lezend gaf me wel kippenvel...

In de dagen voor 25 april 1945 waren er al veel beschietingen geweest. De Duitsers hadden hun batterijen opgesteld aan de Jacob van Lenneplaan, bij het brandspuithuisje, aan de Ferdinand Huycklaan, op Buitenzorg en Groeneveld in het bos en ze schoten richting Amersfoort-Hoogland-Bunschoten.
De Engelsen en de Canadezen waren in Nijkerk gezien maar beantwoordden het geschut nog niet. Wel deden ze luchtverkenningen. Bij Trier werden op 18 april drie Canadese verkenners door de Duitsers opgepakt. Op 22 april nam een groep Canadezen acht Duitsers gevangen. Op 21 april was de Baarnse watertoren als uitkijktoren ingericht. Van 22 tot 25 april werden door de Duitsers ongeveer 260 projectielen afgevuurd. Op 25 april werd het geschut door de Engelsen beantwoord. Bij die beschietingen werd het huis van de familie Gielen geraakt en vond Hendrika Maria Schoots de dood. Zeer waarschijnlijk dus door granaten afkomstig van de gealieerden. Op 'Julianadag', de verjaardag van prinses Juliana werd ze begraven op het R.K. kerkhof van de Nicolaaskerk aan de Kerkstraat in Baarn. Ze mocht slechts 48 jaar oud. worden. Haar echtgenote trouwde na de oorlog met Rosa van Aubel (1910-1978).

Hendrika Maria Schoots was niet de enige die door deze beschietingen om het leven kwam. Op verschillende plaatsen in Baarn kwamen de granaten neer, zoals in de Sophialaan, de Wetstraat, Laanstraat, Mollerusstraat en Eemnesserweg. Hilde Fernhout, de 19-jarige dochter van koopman Jan Thomas Fernhout en Maria Swidde werd in de Mollerusstraat geraakt en stierf. Lukas Scheppers, zoon van Rudolf Scheppers, eigenaar van het Kasteel van Antwerpen, en Jakoba Wieldraaijer werd op de Eemnesserweg geraakt en stierf op 28-jarige leeftijd. Ook een in Baarn wonende evacué, Wilhelm Alexander Nijman, zoon van Antoon Alexander Nijman en Grada Maria Cornelia Bresser was slachtoffer en stierf op 40-jarige leeftijd. Alsof het allemaal nog niet erg genoeg was werd op dezelfde dag ook nog eens Ernst Richard van Kempen in het Baarnsche Bos bij de Lt.Gen. van Heutzlaan gefusilleerd.

Het klinkt allemaal als een film, maar het bewijs, het bidprentje dat ik op marktplaats vond, ligt hier voor me. Het was geen film, het is geen wild verhaal. Het is allemaal echt gebeurd...

Benieuwd naar de inhoud van de rest van dit boekje? Voor een paar euro kunt u het boekje in onze webwinkel downloaden. Zo steunt u gelijk onze activiteiten. Klik hier.

Eric van der Ent

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op  Facebook en Twitter

Koningsdag 2014

Wat een heerlijke dag gisteren met Koningsdag op de Brink in Baarn. Stichting Groengraf.nl was zoals elk kaar weer te vinden op de vaste plek op de Brink. Al vanaf 05.30 uur 's morgens was onze kraam te bezoeken. Nu de bezoekers eraan gewend zijn dat we op de Brink te vinden zijn werden zelfs oude foto's meegenomen om te bekijken en te laten scannen. Zo hebben we weer heel veel foto's kunnen scannan op onze kraam. Leuk dat zoveel mensen ook tweedehand boeken over Baarn en onze eigen boekjes en kalenders over oud Baarn aangeschaft hebben. En natuurlijk de leuke verhalen over oud Baarn die aan de kraam gedeeld werden. Het was weer genieten. Bedankt allemaal! Hieronder een impressie van onze dag op de Brink. Met dank aan Leen Bakker en Karla Roskamp.

1967, de geboorte van een nieuwe kroonprins

Nee, hij werd niet in Baarn geboren, maar in Utrecht. Op 27 april 1967 zag kroonprins Willem-Alexander der Nederlanden het levenslicht in het Academisch Ziekenhuis Utrecht. Niet in Baarn dus, maar het feest in Baarn was er niet minder om. Voor ons Baarnaars voelde het alsof er een belangrijke Barinees geboren was. Zijn ouders, Claus en Beatrix woonden in Kasteel Drakensteyn in Lage Vuursche, gemeente Baarn waar Willem-Alexander ook zou opgroeien. Hij volgde het basisonderwijs op de Nieuwe Baarnse School en ging later naar het Baarnsch Lyceum.

Willem-Alexander was van ons Baarnaars, zo voelde dat. En toen hij geboren werd werd dat uitbundig gevierd in Baarn. Nog steeds zijn er mensen die daar tastbaar bewijs van hebben. Soms bewaart men dingen waarvan een ander denkt, wat moet je ermee, maar jaren later vindt iedereen het ontzettend leuk om het weer eens terug te zien. Zo bewaarde mevrouw W. Oosterbroek-Zoeten uit Baarn een paar speciale koekjeszakjes van verschillende Baarnse bakkerijen met mooie afbeeldingen ter gelegenheid van de geboorte van prins Willem-Alexander. Vier bakkerijen hadden in ieder geval dergelijke zakjes, misschien nog wel meer bakkerijen(?) Is het niet bijzonder dat mevrouw Oosterbroek nog steeds deze 47 jaar oude koekjeszakjes heeft?

Geboorte Willem-Alexander (bron: John Kappers)

De bakkerijen die meededen waren in ieder geval Van Luinen uit de Eemnesserweg, Wegerif uit de Hoofdstraat en de Sumatrastraat, Hendricksen uit de Nieuwstraat en Kuiper uit de Laanstraat. De laatste twee bakkerijen bestaan nog steeds en bakker Kuiper is zelfs nog in eigendom van de familie Kuiper.

Ik vond het heel bijzonder om deze zakjes te zien en wilde het jullie niet onthouden.

Eric van der Ent

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op  Facebook en Twitter

Baarnsch Geheugen

Wat ons betreft kan er niet genoeg over de geschiedenis van Baarn en haar inwoners gepubliceerd worden. Dat zult u begrijpen. Toen Dick Naafs, directeur van de Baarnsche Courant en van Drukkerij Bakker Baarn, ons benaderde met de vraag of wij wat vaker willen publiceren over oud Baarn in zijn Baarnsche Courant hoefden we niet lang na te denken. Natuurlijk!

Waarschijnlijk  heeft u wel eens een verhaal van ons gelezen in de Baarnsche Courant. Eens in de twee weken schrijf ik voor de rubriek 'Verhalen uit het groene graf' een herinnering met wat oude foto's. Geen zware kost, gewoon wat leuke herinneringen. Toen Dick ons benaderde was mijn eerste gevoel: waar haal ik de tijd vandaan. Eens in de twee weken een verhaal lijkt niet veel, maar naast alle andere activiteiten bij Stichting Groenegraf.nl en mijn 'gewone' dagelijkse baan, heb ik daar toch een hele kluif aan.

Voor mij alleen is het niet te doen om in een nog hogere frequentie te schrijven voor de Baarnsche Coutant, maar toen ik Leen Bakker en Karla Roskamp, die regelmatig redactioneel bijdragen aan onze publicaties,  vroeg of we dit wellicht samen konden oppakken was het antwoord volmondig ja!

Na wat brainstormen kwam het idee op tafel om een wekelijks item samen te stellen waarin we de lezers van de Baarnsche Courant uitdagen om te participeren. Zeer waarschijnlijk heeft u wel eens een kijkje genomen op onze Facebook-pagina. Als u dat wel eens gedaan heeft, dan weet u dat we daar regelmatig oude foto's op plaatsen. Over die foto's stellen we dan vragen en voordat je het weet wordt er volop gereageerd op de foto. Mensen delen hun herinneringen geven meer informatie over de foto's en delen de foto's met hun vrienden op Facebook. Dit delen zorgt er dan weer voor dat we een nog grotere schare volgers krijgen, die op hun beurt ook weer hun herinneringen en informatie over oud Baarn met ons delen. Zo doen we een beroep op het geheugen van de Baarnse bevolking.

Met onze nieuwe wekelijkse bijdrage in de Baarnsche Courant willen we nu ook de lezers van deze krant erbij betrekken. Vanaf morgen verschijnt elke vrijdag de rubriek "Baarnsch Geheugen" in de Baarnsche Courant. Afwisselend plaatsen we een oude foto van een plek in Baarn met daarbij een foto van de situatie nu. De foto's worden voorzien van een korte uitleg en de lezers worden uitgenodigd om hun herinneringen te delen. Dat delen van herinneringen is het eenvoudigst via onze website. Hiervoor hebben we een interactief platform gecreëerd op www.geheugen.groenegraf.nl. Daar worden op dezelfde dag van publicatie de foto's geplaats en kunnen de lezers hun reacties kwijt. Die reacties zijn dan ook direct voor iedereen zichtbaar, zodat op die reacties ook weer gereageerd kan worden. Lezers zonder internet kunnen ook schriftelijjk reageren door een briefje bij ons in de brievenbus te doen: Groen van Prinstererlaan 38.

Deze mooie poster wordt verloot onder de inzenders met de juiste oplossing

De publicatie in deze vorm (foto oude situatie - foto nieuwe situatie) wordt afgewisseld met raadplaatjes. In dezelfde rubriek "Baarnsch Geheugen" plaatsen we een oude foto van een plek in Baarn of een oude foto met oude Baarnaars erop afgebeeld. De lezers worden uitgenodigd om te raden wat er op de foto te zien is of wie erop afgebeeld staan. Reageren kan dan ook weer op de hierboven aangegeven manieren. Om de lezers extra te stimuleren verloten we onder de inzenders die de juiste oplossing aandragen een leuke prijs. De eerstvolgende paar keer kunt u een mooie poster winnen met daarop een prachtige reproductie van een plattegrond van Baarn en Soestdijk in 1929. De oplossing en de naam van de prijswinnaar wordt de week erop in de Baarnsche Courant bekend gemaakt.

De wekelijkse rubriek "Baarnsch Geheugen" wordt verzorgd door Leen Bakker met de hulp van Karla Roskamp en mij. Het verschijnt elke vrijdag in de Baarnsche Courant. Mijn 'Verhalen uit het groenegraf' zullen ook gewoon om de week op maandag in de Baarnsche Courant blijven verschijnen. U kunt dus volop genieten van publicaties over oud Baarn in de Baarnsche Courant.

Eric van der Ent

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op  Facebook en Twitter

LANG LEVE ONZE KONINGIN

Nu Koningsdag voor de deur staat wil ik nog u nog even laten genieten van Koninginnedag in 1959. Een bijzondere dag voor Koningin Juliana die haar 50 ste verjaardag vierde.



Het Oranjezonnetje, dat op 30 april alle frisse lentekleuren in zo'n feestelijke gloed kan zetten, heeft ons dit jaar in de steek gelaten. Koud blies de noordenwind over ons feestvierend land en grijze wolken joegen langs de hemel. Kleumend liepen de kleine meisjes, die als elfjes, lentekoninginnetjes, sneeuwwitjes of andere sprook­jesfiguren verkleed waren, in de optochten mee; in hun kraag gedoken keken ouders naar de verrichtingen van hun kroost bij de openluchtspelen en bezorgd keken de organisatoren van allerlei festiviteiten, die onder de open hemel in stad of dorp gehouden zouden worden, naar de dreigende lucht of de regen de gemaakte plannen soms zou verstoren.

Maar dit alles nam niet weg, dat de vijftigste verjaardag van onze Koningin toch tot de late avonduren toe feestelijk is gebleven. Overal was men ervan overtuigd, dat deze dag een zeer bijzondere moest worden.

Het is niet mogelijk om alle feestvieringen, die in heel ons land gehouden werden te vermelden, hoe mooi en hoe sfeervol ze ook ge­weest mogen zijn. Maar alle feestvreugde concentreerde zich immers om, onze jarige Vorstin en haar feest, haar persoonlijk feest, gevierd in en om Paleis Soestdijk. En daarom willen we de grote manifestatie, waaraan ver­tegenwoordigers en -sters van heel ons volk van binnen en buiten de lands­grenzen deelnamen, als een samenbundeling zien van alle feesten, die op 30 april in Nederland gehouden werden.

Deze manifestatie was groots. Grootser nog dan andere jaren. Omdat Koningin Juliana een kroonjaar bereikt had.

Meer dan woorden u kunnen vertellen, laten u de foto's zien hoe deze feestviering rond het witte paleis in Soestdijk plaats vond. Talloze opnamen hebben onze fotografen van deze blijde dag gemaakt. De mooiste en de meest karakteristieke hebben wij er uitgezocht. We bieden ze u hierbij aan. Als een goede herinnering aan een bijzondere dag voor onze geliefde Koningin, terwijl we dankbaar zijn, dat God haar en ons deze dag heeft willen laten beleven.



“Hulde van Neerlands jeugd” heette het grote spel op het groene gazon voor het paleis, waarbij tevens een grote vijftig van kleurige bloemen zichtbaar werd. De organisatie en de regie van dit spel was in handen van Jac. Kleiboer, Johan Bodegraven en H.M. Rozendaal, hoofdcommissaris van de Ver. De Nederlandse Padvinders, en er namen 1200 jongens en meisjes uit Nederland, Suriname en de Ned. Antillen aan deel.

Na het grote spel defileerden alle deelnemers en deelneemsters langs het bordes van het paleis, waarop de Koninklijke familie de hulde in ontvangst neemt en waar H.M. de Koningin Z.K.H. de Prins en H.K.H. de prinsessen niet moe worden om telkens de enthousiaste, defilerende groepen hartelijk en dankbaar toe te wuiven.



Enkele fraaie opnamen van links naar rechts: Prinses Margriet en prinses Irene, Koningin Juliana en Prinses Marijke, Prinses Beatrix en Prins Bernhard.





Een volkomen verrassing was het voor H.M. de koningin toen zich voor het bordes 55 (van de ruim 180) op 30 april 1909 geboren dames schaarden. De Koningin zei daarbij o.m.; “zullen we afspreken, dat wij elkaar over 25 jaar hier weer zullen ontmoeten”. Het was een alleraardigst moment en voor de vijftigjarige zal het een blijde herinnering blijven aan haar verjaardag in 1959.



Vertegenwoordigers uit West-Friesland overhandigden de jarig Vorstin een "Vader Abraham", dit is een grote koek, die in sommige delen van ons land aan 50-jarigen op hun verjaardag wordt aangeboden. De Koningin vond het een kostelijk geschenk, maar helaas leefde deze "Abraham" niet lang, want door een ongelukje van iemand uit het gevolg viel kort daarna de koek uit de kist, hetgeen de Koningin kennelijk zeer speet.

Ook Scheveningen, waar de trouw aan het Oranjehuis altijd zo'n grote rol gespeeld heeft in de geschiedenis van ons vaderland, was present bij het defilé langs de jarige Vorstin.

Vol bewondering keken Koningin Juliana, Prins Bernhard en de Prinsessen naar het waardevolle cadeau, dat de jarige van het Nederlandse volk ontvangen had: een platina armbandhorloge bezet met 275 briljanten. Naast dit geschenk was tevens een bedrag van een miljoen gulden aangeboden, dat door Hare Majesteit bestemd zal worden om er weer andere mensen gelukkig mee te maken.

Dank aan Jolien Pruis te Baarn voor de  informatie over deze Koninginnedag in 1959.



Leen Bakker

http://ljabakker.magix.net/website

http://knipselsuitkranten.nl

http://www.grijsvuur.nl

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter



Oude Baarnse industriën (3)

Dit is deel drie in de serie 'Oude Baarnse Industrieën'. In het eerste deel kon u lezen dat we van dhr. E.A. Ledoux uit Leerdam een werkstuk kregen, gemaakt door de leerlingen van de zesde klas van de Nieuwe Baarnse School, na de oorlog. In deel 1 ook het voorwoord van dhr. J. van Dijk, hoofdonderwijzer vande N.B.S. In het tweede deel las u een verslag over Weverij De Cneudt aan de Eemnesserweg 97. Nu, in deel drie een verslag over Bosch en Keuning, destijds gevestigd Bremstraat 11 in Baarn.

Bosch en Keuning

Zo, op het eerste gezicht zou je zeggen: "Wat een pracht gebouw staat daar" En dat is ook zo. Als de grote letters BOSCH EN KEUNING, zou je zeker zeggen dat het een school of een grote villa was. Van binnen is ook alles even luxueus.

Als je er binnenkomt, loop je meteen langs een klein hokje. Daar zit de telefoniste in, die een soort telefoon heeft ,die wij in huis niet hebben. Deze telefoon heeft een heleboel lijnen, b.v. door het hele gebouw, want iedere afdeling heeft een eigen telefoon. Dan ook no verscheidene buitenlijnen uit alle delen van ons land. Je loopt verder en gaat linksaf een korte gang in. Als je door een glazen wand kijkt, aan de rechterzijde van de gang, zie je eerst de administratie zitten, die uit vier meisjes bestaat. Vervolgens kom je bij een kamertje, waar de brieven worden geadresseerd. Dit gaat zo. Je hebt kleine zinken plaatjes, die in een machine worden gedaan. Deze machine kan lettertjes in het zink drukken. Zo wordt ook het adres in de zinken plaatjes gedrukt. Vervolgens worden de plaatjes gerangschikt. Dan worden ze in een kleine machine gedaan, die de plaatjes door een inktlint op de enveloppes drukt.

We gaan verder. Dan komen we langs de directiekamer, die eveneens glazen wanden heeft, trouwens, alle afdeleningen hebben glazen wanden. In die directiekamer zetelen de directeur Mijnheer Bosch en de onderdirecteur Mijnheer Goudswaard. Dan komen we bij een kamertje dat de zaak aan een zekere firma Schuyt verhuurd heeft. Vervolgens komen we bij een afdeling, waar de reclame wordt verzorgd. Deze bestaat uit twee meisjes en de reclamechef Mijnheer van Rhijn. Hierna komen we bij de schrijfafdeling. Hier werken drie meisjes, die zeer goed met de schrijfmachine kunnen omgaan. Eén ervan is blindtypiste. Er is ook een schrijfmachine, die zichzelf regelt, behalve het tikken natuurlijk! Tenslotte komen we bij de expeditie-afdeling. Hier wordt alles ingepakt en verzonden.

De drukkerij is niet in hetzelfde gebouw. Die staat tegenover het abattoir, een klein eindje verder. Hier is ook alles even modern. Machtig mooie machines staan daar. Je snapt gewoon niet waar ze al het verstand vandaan halen, om zo'n machine uit te vinden. Je hebt een heleboel vakjes, waar alle soorten letters aanwezig zijn: gewone letters, hoofdletters, sierletters, enz. Dit zijn zgn. matrijzen. Er zijn aparte leetters doch ook hele zinnen. Deze zinnen worden met machines gemaakt, die in een apart hokje staan. In vormen waar de letters in staan, wordt lood gespoten en zo krijg je hele zinnen. Vervolgens heb je verscheidene drukmachines, die met verschillende kleuren kunnen werken en ook hele platen, zoals boekomslagen die mooi versierd en met een prachtige plaat uit de machine komen. Dan gaan we naar een papiersnijmachine, waar grote vellen papier van 20 à 24 bladzijden gesneden worden, in aparte bladzijden. Naast deze machine staat nog een machine, die tijdschrijften, vakbladen enz. vouwt.

Als laatste zien we nog een machine, die gom op allerlei dingen spuit, zodat je er mee kan plakken zoals postzegels. Nu eindig ik met de beschrijving van het werk van Bosch & Keuning.

Gerard

Binnenkort in het volgende deel: Medische Bandage

Met dank aan dhr. E.A. Ledoux, Leerdam

Eric van der Ent

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op  Facebook en Twitter