zaterdag 30 januari 2016

Wie, Wat, Waar? Willem Heetmayer en Veldhuizen


Speurder, de speurhond van Groenegraf.nl
Vandaag is een nieuwe uitzending in de rubriek Wie, Wat, Waar? bij RTV Baarn gestart. De rubriek is een samenwerking met Stichting Groenegraf.nl. U kent inmiddels onze speurhond "Speurneus". Tijdens de uitzending van de rubriek Wie, Wat, Waar? graaft Speurneus telkens een foto van Groengraf.nl op. Wij hopen dan dat de kijkers van RTV Baarn en de volgers van Groenegraf.nl de vragen die we hebben over de foto kunnen beantwoorden.










Deze foto is gemaakt in de Javalaan. Op de achtergrond ziet u het torentje van het voormalig koetshuis van villa Canton. Willem Heetmaijer (1898-1984), links op de foto, was getrouwd met Alie van Maanen, dochter van Jacob van Maanen van het transportbedrijf in de Schoolstraat.
Willem werkte voor Hooghiemstra, meelfabriek, of beter gezegd, fouragehandel in de Schoolstraat. Dan kwam hij zo wit als een tamme muis thuis. Daarom kreeg hij de scheldnaam van meelmuis. Weer later was hij huisbediende bij de familie Huneus op het Stationsplein. De man rechts heet Veldhuizen en komt mogelijk uit Bunschoten.
Wie weet wie deze Veldhuizen is?
Deze vrachtwagen is volgeladen met meel van Fa. Hooghiemstra. Wie heeft er nog foto’s van de meelfabriek Hooghiemstra in de Schoolstraat?

Wat we precies willen weten leest u op onze site via deze link, of bekijkt u op RTV Baarn. De uitzending blijft ook te zien op onze site via deze link. Op die plek kunt u gelijk ook uw reacties plaatsen.

We zijn heel erg benieuwd of u ons kunt helpen!




RTV Baarn via het digitale pakket van Ziggo op kanaal 42 of via de stream op www.rtvbaarn.nlYouTube en Facebook.

Op onze site is deze rubriek te volgen via www.groengraf.nl/wiewatwaar

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter

vrijdag 29 januari 2016

Baarn krijgt zijn straatnamen in 1874

door Eric van der Ent


De Dijkweg kreeg pas veel later zijn naam.
Inmiddels is die naam alweer uit Baarn verdwenen.
Begin 1874 besluit de gemeenteraad van Baarn dat het nodig is om de straten in de kom van het dorp Baarn namen te geven. Baarn groeit snel en met de aanleg van de spoorweg langs Baarn dat jaar zal die groei nog sneller gaan. Het wordt dus tijd om de straten namen te geven.
Uiteraard hadden de grote doorgaande wegen in ons kleine dorp wel namen, maar dat waren vooral de straten die naar andere dorpen in de regio liepen: Eemnesserstraatweg, Amsterdamsche Straatweg, Utrechtseweg etc. De Brink in het centrum werd ook al zo genoemd vóór 1874.

Dit pand in de huidige Laanstraat was genummer F74
Hoe men dan adressen vond? Wel, grote buitens hadden gewoon hun eigen naam. Huizen als Veldheim, Peking, Canton, Java, Rusthoek vond men wel. Gewone woningen kregen elk een eigen nummer, zonder straatnaam-aanduiding. Baarn werd opgedeeld in wijken en elke wijk kreeg een letter. Zo lag de Hoofdstraat in wijk C. In de woning C129 woonde de weduwe E. van Dapperen. Zo ging dat.














De Gooi- en Eemlander publiceert in februari 1874 precies hoe de straten gaan heten en waar ze liggen. Hieronder de tekst van het krantenbericht, ongewijzigd overgenomen:

Baarn, 1 Februari. (Utr. Dagblad) Ten gevolge van de groote uitbreiding dezer gemeente heeft de raad in zijne laatst gehouden vergadering besloten over te gaan tot het geven van straatnamen in de kom van het dorp en wel als volgt: Javalaan, langs het buitengoed Java; Oosterstraat, van af den hoek van Java tot het verst beginnende punt op de Oosterheide; Noorderstraat, van daar tot aan het uiteinde der Javalaan; Noorderlaan, van daar tot bij den tol bij Sijnen; Kerkstraat, tot aan Veldheim; Dalweg van af Veldheim tot den Eemnesserstraatweg; Nieuwstraat, van den Eemnesserstraatweg tot bij het hôtel Ronge; Spoorstraat, van af het hôtel Ronge tot aan het Station; Laanstraat, de grindweg door Nieuw Baarn; Oranjestraat, van af den Brink tot den straatweg naar den Oranjeboom; Leestraat, de grindweg langs het land van G. Keij en de afgescheiden kerk; Stationweg, van af station tot de Boschstraat; Boschstraat, van den Brink tot de Pekinglaan; Nijverheidsstraat, langs den nieuwen ijzerwinkel van D. Limper; Amalialaan, toegang naar het station langs de Heeren Maas en Theisseng; Brinkstraat, van den Brink tot de Kerkstraat; Schoolstraat, van af de Noorderlaan tot den Brink langs de bewaarschool; Achterstraat, de tegenwoordige Achtersteeg; Veldstraat, langs Klaarwater van af den Brink tot bij de tol van Sijnen; Eemstraat, van af de Hoofdstraat langs klein Tempelon tot aan de Schoolstraat.


Tot zover het bericht. Ik vond het ontzettend leuk om te lezen en moest het daarom met u delen. Een paar dingen vallen op. Men schrijft Stationweg, in plaats van Stationsweg. Dat kan natuurlijk een schrijffout zijn, of heette de Stationsweg oorspronkelijk Stationweg? Verder vind ik de beschrijving van de Spoorstraat vreemd. Die begon toch niet bij hotel Rônge (het huidige Promenade Hotel)? Ik weet dat een deel van de Huidige Spoorstraat vroeger Beukenlaantje heette,
De Achterstraat, de voordien Achtersteeg heette is later omgedoopt naar Penstraat en weer later naar Burg. Penstraat. De Noorderlaan heet nu Faas Eliaslaan, vernoemd naar de Freule die aan die laan woonde. Leuk ook om te lezen dat de Oosterstraat in die tijd blijkbaar liep van de Boschstraat naar de Noorderstraat. Daar hield Baarn dus blijkbaar op. De Laan- en Leestraat waren blijkbaar grindwegen.
De Leestraat liep langs het land van G. Keij. Dat moet Gerrit Keij (1829-1897) geweest zijn, eigenaar van een steenfabriek aan de Eem. Ik schreef vorig jaar een artikel over hem. Het leuke is dat de ijzerwinkel van Dirk Limper (1836-1922) ook in dat artikel voorkomt. Dirk stierf berooid, zo is te lezen in het stuk.

Het tolhuis van tolgaarder Sijnen lag aan de rand van Baarn
De tol bij Sijnen waarover gesproken wordt is het welbekende, inmiddels verdwenen tolhuisje bij de Kerkstraat / Eemweg. Gerrit Jacobus Sijnen (1830-1906) was daar tolgaarder. Dat werk deed dochter Maria Sibilla Sijnen (1858-1933) na zijn dood ook nog een aantal jaren. Klein Tempelon aan de Eemstraat is een schrijffout. Dat buitenverblijf heette Klein Tempelow.




Eric van der Ent


Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter 

woensdag 27 januari 2016

Herinneringen van Hans (11): Een uitgestorven spelletje: ‘Playeren’

door Hans Smeekes


Playeren. Wie kent het nog? 
Mannelijke leeftijdgenoten van mij (want meisjes heb ik het bij mijn weten nooit zien doen) zullen zich het zeker nog kunnen herinneren.
Het was één van de kenmerkende spelletjes van de jaren vijftig in de vorige eeuw.





Playeren deed je met kaarten die gemaakt waren uit de voor- en achterkanten van sigarettendoosjes, die toen nog veelvuldig van karton waren. Elke kant werd ook nog door midden geknipt. Je kon dus vier z.g. ‘players’ fabriceren van één sigarettendoosje. In die doosjes zaten de zogenaamde Engelse sigaretten. Van het Amerikaanse type ging het niet. Die zijn wel later erna enorm in zwang gekomen, misschien is dat er wel mede oorzaak van geweest dat het spel uitgestorven is geraakt. Want die zogenaamde Amerikaanse zaten niet in van die fraaie doosjes, maar in een papieren verpakking met cellofaan er omheen. Zo was er bijvoorbeeld North State wat mijn Opa in Hilversum rookte. Heel jammer, want daar had je dus niets aan.
Mijn vader heeft ook nog een tijdje van die Engelse gerookt. Het merk weet ik niet meer. Hij veranderde nogal en is later ook nog op de shag overgegaan.
Iedereen vanaf een bepaalde leeftijd rookte in die tijd, speciaal de mannen. Dus er was een overvloed van die pakjes te vinden. 
Zo had dus elke leeftijdsgroep er wat aan. De ouderen rookten en de jeugd playerde.


Ja en omdat roken dus eigenlijk heel gewoon was en er dus goed aan verdiend kon worden, werd het toen nog populaire en nog niet als ongezond aangemerkte artikel aan de man gebracht (aardig uitgedrukt al zeg ik dat zelf, omdat het voornamelijk mannen waren die rookten) via prozaïsche namen, fraaie tot de verbeelding sprekende opdrukken, indrukwekkende reclamecampagnes, die appelleerden aan iets avontuurlijks en het bijvoegen van aantrekkelijke plaatjes, die je kon verzamelen.

Het spelletje ‘playeren’ zelf was eigenlijk heel eenvoudig. Je deed het met zijn tweeën. 
Elke jongen had een stapeltje van die  ‘players’ in de hand, met de opdruk verborgen. Om de beurt werd er een kaart open opgelegd op de nieuw te vormen stapel tussen beiden in. Zodra de kaart die je oplegde overeen kwam met de kaart die op dat moment boven lag, mocht je de hele stapel confiskeren. Maar als de tegenpartij onmiddellijk nog zo’n kaart kon opleggen, ging het spel gewoon door.  
Zo kon het dus gebeuren dat je met een een hele stapel, bijeengehouden met een elastiekje, van huis ging en met niets terugkwam. En kon je weer opnieuw beginnen met verzamelen. Dat betekende bij familie langs gaan en de wijk afstruinen naar weggegooide sigarettendoosjes. Bij winkels kon je ze wel eens vinden. Zelfs in het bos of in (clandestiene) vuilnishopen. En dan stonden mijn broer en ik daar (zo gek als we waren) in rond te graaien. 


Het spel werd ‘playeren” genoemd naar het sigarettenmerk Player’s Navy Cut. Dat was dan ook wel een heel fraai doosje met de kleurige opdruk van een matroos in een reddingsboei met zeilschepen aan de horizon. Volgens mij was het ook een duur merk, dus we waren er zuinig op. Het was het pronkstuk in de verzameling. Ik geloof zelfs dat het als joker diende, maar daar ben ik niet zeker meer van.
Maar ik met mijn fantasie en dromen, was er weg van. En eigenlijk spraken al die merken wel tot mijn verbeelding en deden ze me wegdromen in een andere wereld.
Bekende merken waren toen: Three Castles, Miss Blanche, Golden Fiction, Full Speed, Chief Whip, Bond Street en Croydon. Het waren tot de verbeelding sprekende namen en de opdruk was vaak ook fraai.


Helemaal te gek vond ik het, toen ik eens een doosje van een Egyptisch sigarettenmerk  vond. Met een opdruk van kamelen in een woestijn met aan de horizon de pyramides.
Het had dus behalve het spelletje zelf ook iets magisch voor mij.

Wat we ook wel deden met de kaarten, was er één of meerdere met een wasknijper vastmaken aan de spatbordstangen van onze fietsen. Dat gaf dan een prachtig ratelend geluid als de spaken die kaarten toucheerden bij het rijden.

Een hele aardige bijkomstigheid was, dat er bij sommige merken plaatjes in de doosjes zaten. 



Zo was er het merk Croydon, dat via zijn kenmerkende groene opdruk met het vliegeniersembleem, duidelijk refereerde aan het vliegveld Croydon, bij Londen. In het pakje bevond zich dan ook geheel in stijl een vliegtuigplaatje. Die kon je dan verzamelen en in een album plakken.


 Het album had ik niet, maar wel toch na een zekere tijd aardig wat van die plaatjes. Hoe ik eraan kwam weet ik niet meer, want niemand rookte dat merk bij ons in de omgeving. Ik zal wel hier en daar wat bijeengesprokkeld hebben. 
Zo viel er in die tijd wel van alles te sparen. Zo waren er ook plaatjes van schepen.


Omdat ik droomde van verre landen en ik in één ruk ‘De Scheepsjongens van Bontekoe’ had uitgelezen, waren die plaatjes van schepen voor mij ook een gewild object. Te vinden in de pakjes van het merk Captain Grant.


En dan waren er uiteraard nog de befaamde autoplaatjes van Piet Olyslager. Die zaten in de doosjes van het merk Full Speed. Ja hoe kan het anders. What’s in name.
Maar die autoplaatjes gingen naar mijn broer Henk. Hij was een echte autoliefhebber en is dat altijd gebleven. 
Al die plaatjes waren mede een reden om naar lege sigarettendoosjes te zoeken.

Mijn vader met sigaret en eerste brommer



Mijn vader heeft nog een tijdje shag gerookt. Maar dat was al voorbij het ‘player’tijdperk. Ik vroeg hem om alsjeblieft bij het merk Samson te blijven. Want daar zaten voetbalclubemblemen bij. 

Ik was elke keer weer blij als ik voor een nieuw pakje shag naar de bekende winkel van Roodhart aan de Reigerstraat werd gestuurd.

En verder waren er natuurlijk nog de sportplaatjes en filmsterren, maar die zaten met name bij de kauwgum. En waren er op spaargebied bijvoorbeeld nog de suikerzakjes, sigarenbandjes en postzegels. Maar dat is een ander verhaal. Dit is met name een verhaal over het ‘playeren‘ en het ‘plezier’ rondom het fenomeen sigaretten roken en specifiek mijn gekleurde herinneringen daaraan.

Hans Smeekes
























Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter

maandag 25 januari 2016

Dirk van der List, oorlogsslachtoffer

door Eric van der Ent


Dirk van der List
(1883-1945)
Alweer ruim een jaar geleden publiceerden we in ons weblog een artikel van de hand van Gert de Kruijff. Gert is verzamelaar van oude ansichtkaarten en was op zoek naar gegevens over Dirk van der List, fotograaf en uitgever van ansichten te Baarn. Het artikel dat dhr. De Kruijff schreef was al eerder gepubliceerd in het tijdschrift 'Briefkaart' van de Betuwse Kring van Prentbriefkaartenverzamelaars. Helaas was de informatie die dhr. De Kruijff had summier, vandaar dat we gelijk een oproep plaatsten voor meer informatie over Dirk van der List. En dat hebben we geweten.

Al snel stroomden de reacties binnen. Er bleken nog twee kleinkinderen van Dirk van der List in Baarn en omgeving te wonen: Gerie Peeters-Los uit Baarn en Andre de Ruijter uit Eemnes. Beiden beschikken over een grote hoeveelheid beeldmateriaal en informatie. Zij hebben dit ruimhartig ter beschikking van Stichting Groenegraf.nl gesteld. We praten hier over een collectie van honderden foto's (Dirk van der List was fotograaf) en zelfs een geluidsopname gemaakt van een interview dat de moeder van Andre de Ruijter heeft gegeven. Andre's moeder, Maria Cornelia de Ruijter-van der List (1920-2010), dochter van Dirk van der List, heeft in de laatste jaren van haar leven verteld over de geschiedenis van haar vader in de oorlogsjaren. Dit is allemaal op geluidsband vastgelegd. Deze opname hebben we van Andre ter beschikking gekregen.

Verder kregen we een reactie van Maria Steinemann-de Joode, inmiddels 91 jaar oud, dochter van Antje van der List (1890-1990), zus van Dirk van der List. Maria woont in Börger, Duitsland en kon zich nog veel herinneren over haar oom Dirk. Ze nodigde mij uit voor een bezoek in Duitsland. Tijdens dit bezoek vertelde ze over Dirk van der List.

Ook kregen we nog een reactie van Paul Otten uit Wiesbaden, Duitsland, ook een kleinzoon van Dirk van der List. Paul stuurde ons een aantal foto's en scans van ansichtkaarten, uitgegeven door zijn opa Dirk van der List.

Tot slot nog een reactie van Charles Koopmans uit Heemstede. Hij is een kleinzoon van Lijsbeth Sijtje Koopmans-van der List, een zus van Dirk van der List. Met hem kwam ik in contact na zijn oproep om meer informatie over Dirk van der List en zijn vader Johannes Cornelis van der List, die beiden fotograaf in Haarlem waren. Ook van Charles heb ik een aantal mooie scans van foto's mogen ontvangen.

Een prachtig resultaat dus. Ontzettend veel informatie en honderden scans van oude foto's. Tijd voor een artikel over het leven van Dirk van der List.

Toen ik het artikel van Gert de Kruijff in ons weblog plaatste had ik geen idee wie Dirk van der List was. Het enige dat ik over hem wist is dat zijn naam is vermeld op het vrijheidsmonument aan het Stationsplein in Baarn.

Johannes van der List en
Lijsbeth Koning.
Ouders van Dirk van der List.
Dirk van der List is geboren op 31 maart 1883 te Gouda als zoon van Johannes Cornelis van der List (1857-1915) en Lijsbeth Koning (ca. 1855-1912). Vader Johannes was van oorsprong timmerman, maar vond al snel zijn passie in het fotograferen en portrettekenen. Hij vestigde zich in 1883 in Haarlem waar hij naast het fotograferen en portretteren in piano's handelde. Dirk had acht broers en zussen van wie er twee jong overleden. Door toedoen van zijn vader rolde ook Dirk in het fotografenvak. Eerst in het atelier van zijn vader, maar later zelfstandig.

Op 27-jarige leeftijd trouwde Dirk van der List op 6 april 1910 te Haarlem met Cornelia Hendrika Smits, zij was toen 22 jaar. Het echtpaar woont tot 1924 in Haarlem. We kunnen Dirk van der List's vestigingsplaatsen volgen als hij zich steeds laat registreren als professioneel fotograaf. Dat gebeurt achtereenvolgens te: Haarlem (tot 1904), Schoterland (in 1904), Haarlem (tot 1924), Utrecht (tot 1925), Amsterdam (tot 1933) daarna te Baarn. Hoe Van der List ansichten-uitgever werd, is niet bekend. Het beroep fotograaf heeft natuurlijk veel raakvlakken en ansichten bleven -ondanks de crisisjaren- ongekend populair.
Het complete gezin Van der List-Smits, op het plaatsje bij hun woning aan de Zandvoortlaan in Baarn.
Van links naar rechts: Henny, vader Dirk, Dirk jr., Lies, moeder Cornelia, Marie en Corrie.
Foto gemaakt ter gelegenheid van het 25-jarig huwelijk in 1935.

Uit het huwelijk van Dirk en Cornelia werden in Haarlem vijf kinderen geboren.

Cornelia Hendrika van der List en Hendrik Los
1. Cornelia Hendrika (Corry) van der List (1911-1993). Zij trouwde met Hendrik Los (1910-1994). Dit zijn de ouders van Gerie Peeters Los (zie boven). Dit echtpaar is in Baarn op de Wijkamplaan begraven.






Arie Otten en Elisabeth Johanna van der List
2. Elisabeth Johanna (Lies) van der List (1913-1966). Zij trouwde met Arie Otten (1916-1993). Dit zijn de ouders van Paul Otten (zie boven). Arie Otten hertrouwde na het overlijden van Lies met Annie van Hees. Lies s in Baarn op de Wijkamplaan begraven en Arie in Soest op het Sint Annahof bij zijn tweede echtgenote.








Dirk van der List jr.
3. Dirk (Dik) van der List (1916-1989). Dirk trouwde maar scheidde later weer.


















Albert Camilius de Meerleire en Hendrika van der List
4. Hendrika (Henny) van der List (1918-1950). Zij trouwde met Albert Camilius de Meerleire. Henny is in Haarlem overleden.













Arie de Ruijter en Maria Cornelia van der List
5. Maria Cornelia van der List (1920-2010). Zij trouwde met Arie de Ruijter (1917-1988). Dit zijn de ouders van Andre de Ruijter (zie boven).












Het gezin Van der List-Smits in de tijd dat de kinderen nog klein waren. Foto genomen rond 1920.


In het begin van zijn carrière houdt Dirk van der List zich bezig met het doorsnee-fotografenwerk. Later produceert hij ook ansichtkaarten die hij in eigen beheer drukt. Van der List gebruikte hierbij dezelfde methode als veel andere fotografen: die van de fotokaart. Op basis van een glasplaat-negatief werden een serie afdrukken gemaakt. Omdat dat handwerk was, bleven de oplages klein. Dit werd tegelijk een belangrijk verkoopargument in de kleinere dorpen en steden. Die winkeliers wilden geen voorraad van honderden ansichten van één onderwerp.


Drukkerij Saturnus, de woning van Dirk van der List aan Zandvoortlaan 15.
Hier voerde hij ook zijn bedrijf.
In de jaren voor de Tweede Wereldoorlog vestigt hij zich in Baarn aan de Zandvoortlaan 13, later werd dat adres omgedoopt tot Eikenweg 15. Het pand bestaat niet meer, op die plek is nu een kleine speeltuin te vinden, tegenover het straatje tussen Eikenweg en Beukenlaan.
Naast het fotograferen start hij een eigen uitgeverij en drukkerij genaamd Saturnus. Hij geeft onder andere prentbriefkaarten uit.






Een prentbriefkaart uitgegeven door Dirk van der List. In dit geval ziet u de Zandvoortlaan in Baarn.
Aan deze laan woonde Dirk van der List ook. Deze laan werd later omgedoopt tot Eikenlaan.
De kaart waarop de plant is afgebeeld.
In de contouren van de plant zijn de
gezichten van de leden van het koninklijk
huis te herkennen.
Ziet u ze niet? Klik op de afbeelding.

In de oorlog houdt hij zich bezig met het illegaal drukken van kranten en ander drukwerk. Zo maakt hij een ansichtkaart waarop een plant is afgebeeld, in de contouren van de bladen zijn de gezichten van leden van het koninklijk huis te herkennen. Je ziet die echter alleen als je het weet. De gezichten zijn van Wilhelmina, Juliana, Prins Bernhard, Beatrix en Irene. Deze kaarten werden door oranje gezindten als kerstgroet naar elkaar gestuurd. Op de kaart staat een gedichtje:

Verhuld zijn vruchten in de harde schaal,
verscholen zijn de waarden in dit leven,
nochtans verstaat ons hart de klare taal,
van het symbool aan Nederland gegeven



Kranten die hij drukte waren onder andere Trouw en Vrij Nederland. In de oorlog neemt hij ook nog vier Joodse onderduikers in huis. Het pand waar hij woont ligt aan de voorkant aan de Zandvoortlaan, de achterkant komt uit op de toenmalige Johannalaan.  In het huis was een geheime uitgang naar de Johannalaan. Het drukken van de kranten werd georganiseerd door zes personen. Eén van de zes heeft de boel verraden en toen zijn ze alle zes opgepakt. Bij de inval door de Duitsers konden de Joodse onderduikers eerst ontkomen, maar later werden ze toch opgepakt en afgevoerd. Twee ervan hebben de oorlog overleefd en kwamen terug naar Nederland.

Het gebouw van de Sicherheitsdienst in de Euterpestraat Amsterdam.
Tegenwoordig heet die straat Gerrit van der Veenstraat.
Dirk werd op 6 januari 1944 samen met zoon Dirk jr. opgepakt. Ze werden eerst naar de Euterpestraat in Amsterdam afgevoerd en opgesloten. Dirk jr. werd kort daarna weer vrijgelaten. Men had al snel door dat hij niets met de verzetsactiviteiten van vader Dirk te maken had. Vader Dirk heeft daar zes weken vast gezeten om ondervraagd te worden. Daarna werd hij overgebracht naar kamp Vught.

Aan het eind van de oorlog werd hij naar concentratiekamp Sachsenhausen overgebracht. Daar raakte hij bevriend met mede-gevangene Frans Willems uit Arnhem. Na een paar weken verliezen ze elkaar uit het oog, maar omdat ze beide ziek werden (Natte Pleuris) komen ze beiden in een hospitaal en daar ontmoetten ze elkaar weer. De toestand van Dirk werd snel slechter en op 11 maart 1945, slechts een paar maanden voor de bevrijding, bezwijkt Dirk aan zijn ziekte. Korte tijd later komt de bevrijding en is Frans Willems weer in Nederland.

Pas in augustus verneemt de weduwe Van der List dat haar echtgenoot is omgekomen. In september schrijft Frans Willems haar een uitgebreide emotionele brief om haar te informeren dat Dirk het kamp niet heeft overleefd. Hij schrijft over hoe zij elkaar ontmoet hebben, hoe Dirk ziek werd (Natte Pleuris). Willems schreef dat Dirk van der List door zijn medegevangenen gerespecteerd werd om zijn innerlijke kracht. Nooit liet hij zijn hoofd hangen. Verder beschrijft hij hoe Dirk aan zijn ziekte bezweek. Een brief met een verschrikkelijke boodschap. Frans Willems zou later de weduwe nog bezoeken in Baarn.


Een pagina uit de brief die Frans Willems schrijft aan Dirks vrouw.

De naam van Dirk van der List is vermeld op het Vrijheidsmonument aan het Stationsplein in Baarn. Bovendien  wordt zijn naam vermeld in de Erelijst der Gevallenen 1940-1945 die sinds 1960 bij de ingang aan het Binnenhof van de Tweede Kamer der Staten Generaal te vinden is.

Weduwe Cornelia Hendrika Smits bleef in Baarn wonen. Zij stierf op 25 maart 1976. Ze werd 88 jaar oud.





De vermelding in de Erelijst der Gevallenen 1940-1945



Met dank aan mevr. G. Peeters-Los, dhr. A.C.D. de Ruijter, dhr. P.A. Otten, mevr. M. Steinemann-de Joode en dhr. G. de Kruijff voor hun hulp bij het samenstellen van dit artikel.

RTV Baarn heeft in het programma in de serie 75 jaar vrijheid vorig jaar ook aandacht besteed aan oorlogsslachtoffer Dirk van der List. Dat programma kunt u hier terugkijken: https://www.youtube.com/watch?v=tydkPyGeA4g


Eric van der Ent


Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter 


zaterdag 23 januari 2016

Wie, Wat, Waar? Jan van de Pol en Tonny de Vries


Speurder, de speurhond van Groenegraf.nl
Vandaag is een nieuwe uitzending in de rubriek Wie, Wat, Waar? bij RTV Baarn gestart. De rubriek is een samenwerking met Stichting Groenegraf.nl. U kent inmiddels onze speurhond "Speurneus". Tijdens de uitzending van de rubriek Wie, Wat, Waar? graaft Speurneus telkens een foto van Groengraf.nl op. Wij hopen dan dat de kijkers van RTV Baarn en de volgers van Groenegraf.nl de vragen die we hebben over de foto kunnen beantwoorden.











Dit zijn accordeonist Johannes Gerrit (Jan) van de Pol en drummer Tonny de Vries. Het duo heeft jarenlang samen muziek gemaakt in Baarn en omgeving. Wie Tonny de Vries precies is, is ons nog niet duidelijk maar mevr. Carla van de Pol uit Baarn, dochter van deze accordeonist kon ons het volgende vertellen: Tonny de Vries kwam oorspronkelijke uit de achterhoek en woonde in de Dijkweg in Baarn, destijds in een huisje van de fam. Tuel. Die hadden een kruidenierswinkeltje op de hoek Dijkweg/Zandvoortweg waar daarna Van Dam zat en daarna Van Beest. Hij goochelde en deed slagwerk op feestjes en partijtjes en was overdag een soort loopjongen (bestellingen wegbrengen) voor de fa. Wijnja een dure porselein en serviezenwinkel in de Laanstraat. Wie kan ons meer vertellen over Tonny de Vries? 

Wat we precies willen weten leest u op onze site via deze link, of bekijkt u op RTV Baarn. De uitzending blijft ook te zien op onze site via deze link. Op die plek kunt u gelijk ook uw reacties plaatsen.

We zijn heel erg benieuwd of u ons kunt helpen!




RTV Baarn via het digitale pakket van Ziggo op kanaal 42 of via de stream op www.rtvbaarn.nlYouTube en Facebook.

Op onze site is deze rubriek te volgen via www.groengraf.nl/wiewatwaar

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter

vrijdag 22 januari 2016

Tellen, cijfers, getallen... de statistieken van Groenegraf.nl

door Eric van der Ent



Wij zijn trots op onze website. Ik durf te beweren dat er in Nederland geen tweede website te vinden is die op zo'n bijzondere manier geschiedenis, genealogie en data met elkaar weet te verbinden en het op zo'n toegankelijke manier weet te presenteren. Ik weet, dat klinkt onbescheiden, maar volgens mij is dat zo. Zo'n website kan alleen maar bestaan met de hulp van heel veel mensen. Onze vrijwilligers plaatsen dagelijks grote hoeveelheden informatie, data en beeldmateriaal op onze website. Om die gegevens allemaal te onderhouden en up-to-date te houden is een enorm werk. Ook daar zetten we onze vrijwilligers voor in. Ze doen dat allemaal met veel liefde voor de lokale geschiedenis. Hun drijfveer is uw waardering. En waardering krijgen we volop. Dat merken we aan de vele leuke reacties die we mogen krijgen. 

Dat er veel informatie op onze mooie website te vinden is, dat weet u wel. Maar hoeveel precies? Dat is moeilijk aan te geven. Natuurlijk kan ik u vertellen hoeveel gigabyte aan beeldmateriaal op onze server staat of hoeveel documenten er op onze website staan. Maar dat zegt allemaal niet zoveel. Om u toch een indruk te geven wat onze vrijwilligers op onze site bewerkstelligen heb ik een aantal pagina's gemaakt die exact weergeven hoeveel informatie in onze databases te vinden is. Op die pagina's is bijvoorbeeld te zien hoeveel personen er in onze database met gegevens over begraafplaatsen te vinden zijn, hoeveel foto's er in onze beeldbanken geplaatst zijn. Hoeveel personen er op die foto's te zien zijn. Hoeveel krantenkipsels er door ons gescand zijn en online gezet. Al die informatie is 'live' te bekijken. Als onze vrijwilligers gegevens of beeldmateriaal op onze site plaatsen is dat à la minute op die pagina's te bekijken.

Nieuwsgierig geworden? Neem dan eens een kijkje:

Bekijk de statistieken van:


Begraafplaatsen 

Beeldbanken 

Adresboeken 

Kranten 



Eric van der Ent


Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter