door Hans Smeekes
 |
Oma Smeekes/Slof
|
Mijn Oma verhuisde dus veel, maar er was nog iets waarom ze bekend was in Baarn: Ze had een goede babbel. Ze wist bijvoorbeeld door te dringen tot in de hoogste officiële instanties en heeft er zo voor gezorgd dat mijn Oom Jan niet in dienst en dus niet naar Indië hoefde te gaan.
En ze kon ongelooflijk goed pingelen. Afdingen dus. Wat mijn vader overigens ook wel aardig kon. Hij kocht nooit iets in één keer. Eerst zien of er iets af kon.
En ik moet zeggen, ik kan het ook wel aardig. Handig op Bali bijvoorbeeld en dan moet ik altijd aan mijn oma en mijn vader denken. Maar mijn oma ging soms wel erg ver. Zo ver dat de winkeliers haar niet graag zagen binnenkomen.
Maar gierig was ze zeker niet. Want als we er waren later in Ter Aar, dan kreeg ik altijd wat guldens in mijn hand gedrukt en moest ik er snoep van kopen (voor mezelf en mijn broertjes, die mocht ik niet vergeten) in het winkeltje verderop aan de dijk. Wat ik overhield mocht ik houden. En ik heb ook eens gezien dat mijn vader een bankbiljetje kreeg toegestopt.
 |
| Oom Bertus |
Oom Bertus, de jongste broer van mijn vader is met Oma mee gegaan naar Ter Aar. En toen hebben mijn ouders het huis overgenomen. Lang heeft mijn Oom Bertus niet bij zijn moeder gewoond. Hij leerde al snel een meisje van daar kennen: Ina Touw. En met haar is hij getrouwd. Ze kregen vier dochters!
Dat was om het evenwicht te herstellen, want wij waren met vier jongens!
Er is een leuke foto waarop we staan op het dek van een binnenvaart schip, aangemeerd voor het huisje van mijn Oma. Ik heb er een zwart jasje aan en een alpinopet op. Verder zijn er op te zien Tante Ina en Oma. De meisjes zijn niet de dochters van Tante Ina, die waren er toen nog niet. Evenmin mijn broertje Cees, die was nog niet geboren. Dus moet de foto omstreeks 1954 zijn genomen. Tante Ina, een spontane hartelijke vrouw, zoals ik mij haar herinner, is helaas al in 1973 op 41 jarige leeftijd overleden.
 |
V.l.n.r. Tante Ina, Oma Slof die broertje Gerard vasthoudt, twee onbekende meisjes,
mijn moeder met broer Henk en ik, mijn vader
Oom Bertus heeft diverse jaren gewerkt als chauffeur op van die grote zwarte teer trucks (de fabriek stond in Uithoorn). Als ik er ergens eentje ontwaarde, waar ze een weg aan het asfalteren waren, was ik altijd benieuwd of ik mijn oom zag.
Hij is hertrouwd en is in 2009 overleden in Almere. Met Jeannette, zijn oudste dochter, genoemd naar mijn Oma Jannetje, heb ik sinds enkele jaren weer een leuk contact.
|
Oom Jan en Tante Riek met mijn neefje Joop (zij woonden toen in Hilversum) kwamen ons nog al eens opzoeken in Baarn. Op hun Solexjes. We gingen er zelfs wel samen op uit. Totdat ze verhuisden naar Tilburg, omdat het bedrijf waar mijn oom werkte (iets met limonade essences) daar naartoe verkaste en zij noodgedwongen meegingen.
Van mijn Oom Jan is er een leuke foto te vinden op de Groene Graf Beeldbank.
 |
| VV Eemland 1940 |
Hij is de Smeekes, nummer 5 (staande vijfde van links) op de foto van Voetbalvereniging Eemland uit 1940 (item 2884). Deze vereniging is later omgedoopt tot KSV Limvio. De K van Katholiek. Zelf heb ik toen ik een jaar of twintig was nog een jaartje bij Limvio gevoetbald. Mijn Oom Jan is gestopt met voetballen in 1942. Reden: Hij kreeg toen verkering. Kennelijk een goede reden.
Oom Jan vertelde mij dat “Eemland” toen voetbalde achter de boerderij van Van Oostrum aan het einde van de Zandvoortweg, naast de grote villa met landgoed. Het kan zijn dat hij zich hier heeft vergist want volgens het boek “Baarn en haar Middenstand” zou de boerderij die van Schothorst moeten zijn.
 |
| V.l.n.r. Oom Bertus, Tante Corrie, mijn vader Joop en Oom Jan |
 |
| Johan Egbertus van Houttum |
Overgrootmoeder Van Houttum (haar meisjesnaam is Arina Koene) is heel oud geworden. Ze deed nog tot op heel late leeftijd alles zelf. Haar huisje was vanuit de trein van Baarn naar Utrecht te zien. Ik ben er met mijn vader één of twee keer geweest, maar heb geen beeld meer van haar.
Van overgrootvader Johan Egbertus van Houttum is er wel een foto, maar in levende lijve heb heb ik hem nooit gezien. Ik realiseer me eigenlijk nu pas dat mijn vader exact dezelfde voornamen heeft gekregen: Johan Egbertus. Dus mijn vader is naar hem vernoemd.
Overgrootvader Van Houttum was smid in de stallen tegenover het paleis Soestdijk. Ergens bij één van die karakteristieke witte huisjes. We kwamen er vaak voorbij als we gingen wandelen. Ik herinner me de tamme kastanjebomen. Mijn vader had het dan altijd over makke kastanjes. Dat vond ik zo grappig.
Volgens de overlevering had de zus van overgrootvader van Houttum een baan ìn het paleis. De overgrootouders Van Houttum waren protestant en volgens mijn Oom Jan lagen ze vaak overhoop met elkaar. Om reden dat de één gereformeerd was en de ander hervormd. Gek genoeg staat mijn oma, hun dochter dus, juist bekend als een heel vroom katholiek. Haar kamer stond altijd vol beelden van heiligen. Ze moet dus later katholiek zijn geworden. Misschien wel om met mijn Opa Smeekes te kunnen trouwen.
 |
| Overgrootvader Jan Smeekes |
Mijn overgrootvader Jan Smeekes was een echte rode rakker (ik weet dus van wie ik dat heb, hij was lid van de SDAP en NVV) en mede oprichter van de arbeiders-woningbouwvereniging “Ons Belang” in 1919. Spoedig werd er toen begonnen met het realiseren van de woningen wat bekend is gaan staan als het “Rode Dorp”. Mijn overgrootvader heeft al snel het penningmeesterschap moeten neerleggen wegens in wat we nu zouden noemen belangenverstrengeling (hij had zelf werk aangenomen van “Ons Belang”, hij was stukadoor van beroep). Om grote bedragen kan het niet gegaan zijn. Kom daar nu maar eens om. Maar het ging om het principe en daar valt iets voor te zeggen.
De enige foto die ik van hem heb, is afkomstig uit het boekje dat is verstrekt door “Ons Belang” ter gelegenheid van het 50 jarig bestaan in 1969 en daaruit komt ook de tekst i.v.m. zijn aftreden.
Overgrootvader Jan is gestorven in 1925, op 57 jarige leeftijd, dus hij zou sowieso niet meer lang bestuurslid van “Ons Belang” zijn geweest. Maar hij was dus wel één van de oprichters en daar ben ik trots op.
Overgrootmoeder Cornelia, die ook niet oud is geworden (zij overleed op 51 jarige leeftijd in 1924) heeft 14 kinderen ter wereld gebracht. Mijn grootvader Johannes was de vijfde in de rij en de tweede die het langer dan enkele maanden volhield, want velen overleden (ook na hem) binnen enkele maanden na de geboorte! Wat een tragiek.
Ze werden toen sowieso niet erg oud in mijn familie. Mijn vader die in 1921 is geboren heeft zijn grootouders dus nauwelijks gekend. En zijn eigen vader Johannes is ook maar 49 jaar geworden.
Onlangs wees Eric van der Ent me erop dat ene Jan Kwatta mijn betovergrootvader is. Zijn echte naam was Jan Ruijer. Hij was de schoonvader van overgrootvader Jan, want Jan was getrouwd met zijn dochter Cornelia Ruijer.
Jan was oorspronkelijk afkomstig uit Soest en stierf in Baarn toen hij 78 jaar oud was, dat was in1920. Hij leefde dus wat langer dan de anderen in mijn familie, maar was dan ook geen Smeekes.
Jan Kwatta was zijn bijnaam, omdat hij in Baarn rondging om de bekende Kwatta chocolade repen te verkopen.
 |
| Jan Ruijer (alias Jan Kwatta) |
Er is een leuke foto van hem te zien op deze site waarop hij te zien is met juk waaraan de blikken met Kwattta hangen. De naam Ruijer was ik wel ooit tegengekomen maar deze relatie had ik nooit gelegd. Ook mijn ouders niet.
Wel leuk te weten zo’n voorvader te hebben. En dat hij een kindervriend was (hij verkocht natuurlijk wel een voor kinderen aantrekkelijk artikel en dan ben je gauw populair) doet me erg goed.
De andere betovergrootvader was Anthonij Smeekes, geboren in 1839 in De Bilt. Overleden in Baarn in het jaar 1908. In rechte lijn teruggaand was hij de zoon van Christiaan Smeekes, geboren in 1811 in De Bilt en overleden in De Bilt in 1881.
En hij was weer de zoon van Hendrik Smeekes, geboren in 1750 in De Bilt en overleden in De Bilt in 1848. Op 97 of 98 jarige leeftijd. Die kon dus wel heel oud worden!
Dus de uiteindelijke roots liggen in De Bilt. Hoewel verrassingen zijn niet uitgesloten want er is nog één voorvader Smeekes verder terug te traceren en dat is Mattheus Smeekes, de vader van Hendrik. Er wordt niet vermeld in de annalen waar hij vandaan kwam.
Misschien wel uit het zuiden van Nederland. Want waar ik nu woon, in de buurt van Maastricht, wonen opvallend veel mensen met de naam Smeekes....
Hans Smeekes
Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u
groenegraf.nl ook volgen op
Facebook en
Twitter
