door Ed Vermeulen
 |
| Boot Koffie, de winkel, Laanstraat 49 (Bron: Boot Koffie) |
In dit verhaal vertelt Barend Boot op uiterst bevlogen wijze over zijn grote passie: Koffie!
 |
| De gezellige sfeer, binnen bij Boot Koffie (Bron: www.hoog.design) |
 |
| De fraaie gevel van de sigarenwinkel van Anton Noordijk, later Wams. (Coll. Geheugenvanbaarn.nl) |
Café do Brazil
Ook een verhaal dat herinneringen boven bracht aan mijn eigen koffiebelevenissen in voorbije tijden. Want had ik immers niet in mijn jaren op zee (1960 – 1969) varend bij van Nievelt, Goudriaan & Co’s Stoomvaart Maatschappij, Nigoco, tienduizenden, misschien wel honderdduizenden zakken gevuld met koffiebonen vanuit Brazilië naar Rotterdam vervoerd? En na afloop van de reis ging ook ik naar huis met een blik gebrande en een bescheiden zak ongebrande bonen. Boot Koffie bestond toen nog niet. De ongebrande bonen werden gebrand door een goede, in de koffiehandel werkende vriend: in Baarn uiteraard! Een drietal van mijn nautische koffieherinneringen vastgelegd voor later:
 |
| Leerling stuurman, de poetser, niet schoon toch fris! (Coll. Ed Vermeulen) |
 |
| Nigoco koffiekopje (Coll. Frank Haalmeijer) |
Waar ik, als leerling stuurman van de Hondenwacht, 0-4, altijd een hekel aan had was het feit dat de vorige wacht, de 8-12 oftewel Eerstewacht de boel niet schoon overdroeg. Vuil serviesgoed, koffieplateau’s en dergelijke achterlaten en er vanuit gaan dat een ander de rommel wel opruimde. Mijn collega leerling had er duidelijk een handje van. Ik heb hem er meerdere keren op aangesproken en even zovele keren beloofde hij beterschap, maar daar bleef het uiteindelijk bij. Op een nacht op de oversteek naar Zuid Amerika werd het me teveel: weer niets schoongemaakt en opgeruimd. Ik foeterde en tierde er lustig op los. ’Wat heb je toch, leerling, gaat het wel?’
 |
| Koffieplateau, alleen voor passagiers en staf. (Coll. Frank Haalmeijer) |
Eén royale zwaai en de complete koffiemeuk van de 8-12 wacht ging over de muur, inclusief het tableau uit de passagierspantry, met daarop het koffieservies van de kapitein. Opgeruimd stond inderdaad netjes. Mijn nachtelijke schoonmaakactie bleef natuurlijk niet onopgemerkt. Na pikheet (koffietijd) moest ik me melden bij de 1e stuurman: of ik helemaal gek geworden was. Ik probeerde het uit te leggen, maar vond weinig of liever gezegd geen enkel begrip voor mijn impulsieve opruimdaad. Een stevige reprimande werd mijn deel. Daarbij mijn plechtige belofte mijn boosheid nooit meer bot te vieren op eigendommen van de rederij.
 |
| Aludra op volle zee (Coll. Frank Haalmeijer) |
Bakkie leut (of was het pleur?)
Gehoord tijdens pikheet op de Aldabi. ’Gatverdamme, de koffie smaakt naar afwaswater. Hoe kan dat nu weer, niet te zuipen zo vies’. Totdat iemand fijntjes opmerkte dat onze pantryman zijn gootsteendoekjes te drogen hing op de hete koffieketel. Eén of meerdere van deze niet al te frisse doekjes moesten dus wel in de koffie terecht gekomen zijn. . Aan onze pantryman was de kreet ‘Koffie, zoals koffie bedoeld is’ duidelijk niet besteed.
 |
| Koffie laden: São Sebastião, nabij Santos, 4e stuurman Ed en zijn discipelen, links Rob de Wit en op rechts, naast Ed, Kees Grootenboer en Leo Mutsaers. (Coll. Ed Vermeulen) |
 |
| m.s. Aldabi, op weg naar Zuid Amerika. (Coll. Frank Haalmeijer) |
 |
| s.s. Alwaki koffieladen in Santos, 1935. (Coll. Frank Haalmeijer) |
’They’ve got an awful lot of coffee in Brazil’
Met de Aldabi in Santos. Nagenoeg klaar met laden. Op de kade toch nog een paar vrachtwagens met koffie in balen. Bestemming Antwerpen. ’Hou jij het even in de gaten, mate’ zegt 1e stuurman Hendrik Kramer tegen mij. Op mijn vraag ’Waar moeten ze komen’ kreeg ik als antwoord ’Pleur ze maar in het tussendek van ruim twee’. Duidelijke taal. Zo gezegd zo gedaan, alle balen, vier hoog, keurig gestuwd en gesepareerd, afgedekt over het hele tussendek. Schafttijd voor de bootwerkers volgde. Even tijd voor een kop koffie. Rustig slurpend van mijn koffie komt de 1e stuurman briesend de messroom binnen.
 |
| Edmundo Ros - The Coffee Song (Bron: Wikipedia) |
Hier en nu: inmiddels vertrouwd met de kreet ’Vandaag is morgen alweer gisteren’ zal de aandachtige lezer zich ongetwijfeld de verhalen herinneren ’Gelukkig in de Laanstraat deel 1 en 2’. Hierin deel ik mijn Laanstraatherinneringen, uit de jaren 1950-1964, beide verhalen ingeleid met het mooie gedicht van de Baarnse dichter Albert Weijman (1947-2021):
 |
| Albert Weijman: ’Zie! waarom mensen dichten’ (Foto: www.albertweijman.nl) |
Gelukkig in de Laanstraat
De Laanstraat is een oude winkelstraat,
met boekenzaken en een fotograaf
Met winkels waar mensen koffie,
kaas en brood kopen.
Mijn dag begint pas goed bij Boot,
met espresso en een fijn sigaartje.
Werkende ouders zie ik rennen
Oude mensen zie ik rustig lopen.
Bij Kuiper ga ik een broodje kopen,
om daarna weer aan het werk te gaan.
Zomaar voel ik mij gelukkig worden,
in onze Baarnsche straat van Laan
Voordat het zover was hadden wij, dichter Albert Weijman en ikzelf, op een zonnige voorjaarsdag in 2018 een gesprek. Waar? Het laat zich raden: het terras van Boot Koffie. Wij spraken over elkaars hobby’s: gedichten en verhalen schrijven en natuurlijk kwam Weijmans gedicht ’Gelukkig in de Laanstraat’ ter sprake. Ik kreeg toestemming zijn gedicht in mijn verhalen te mogen gebruiken. Meerdere verhalen volgden. Ook de dichter bleef doen wat hij het liefste deed: gedichten schrijven, waaronder in juli 2020 het juweeltje ’Bij Boot Koffie Drinken’, waarvan met name de eerste twee regels naadloos bij de essentie van mijn eigen koffieherinneringen aansloten.
Bij Boot Koffie Drinken
Mensen zitten in hetzelfde schuitje.
Gelukkig is er koffie aan boord.
Koffie spreekt al onze zintuigen aan.
Koffie brengt ons bij onszelf terug.
Koffie vertraagt onze snelle tijd.
Leven is als varen in een schuit.
Ervaren mensen houden van rustig.
Grote problemen ervaren ze als klein.
Wonderen maken ze groot.
Dagelijks drinken ze koffie.
Koffie van Boot.
Albert Weijman overleed op 29 november 2021, het jaar ook waarin deel 1 van onze boekenreeks ‘Vandaag is morgen alweer gisteren’ verscheen. Hij zal zijn bijdrage niet meer gezien en gelezen hebben.
Ten leste: In februari 1978, ik werkte al lang en breed bij Polygram, maar volgde nog steeds het Nigoco nieuws, kwam mij ter ore dat het m.s. Alphacca, een nieuw multi-purpose schip van de Rottterdam-Zuid Amerika Lijn, een hoofdrol speelde in een omgekeerde koffiewereld : op zijn maidentrip vervoerde het schip koffie náár Brazilië. Oorzaak van dit merkwaardige koffietransport was de vorst, die de koffieoogst van Brazilië had geteisterd, reden waarom de Braziliaanse oploskoffie-industrie toen een gebrek aan grondstoffen had. De hiervoor noodzakelijke koffie werd betrokken via Rotterdam uit Zaïre, Sierra Leone en Indonesië. Een soort koffie verkeerd, maar dan anders!
 |
| De omgekeerde wereld: m.s Alphacca, koffie laden in Rotterdam met bestemming Brazilië. Typisch voorbeeld van koffie verkeerd! (Bron: Donia Pers Producties, Rotterdam) |
 |
| Ordem e Progresso |
Bij onze jarige Boot Koffie zult u indachtig de slogan ’Coffee from Brazil, simply a matter of good taste!’ zeker geen oploskoffie vinden en of zij afnemers in Brazilië hebben, is ook nog maar de vraag. ’Ordem e Progresso’ is natuurlijk in ruime mate voorhanden.
 |
| Barend Boot en Darja Koster, gefeliciteerd met het jubileum! (Foto: Christine Schut) |
The Polygram Years: in 1983 viel mij de eer ten deel Phonogram International te mogen vertegenwoordigen op een grote Latin America Managers meeting (LAMM).
 |
| Uitsnede uit groepsfoto gemaakt Rio, maart 1983. V.l.n.r: staand met bril Cor van Dijk , M.D. Polygram Brazilië, eerder directeur PRS fabriek Baarn, naast hem de charmante Clemy Pinto, exploitatiemanager Braziliaans repertoire, in kleurrijke outfit: Manfred Wipfli, productmanager bij Polygram Zwitserland, groot kenner Braziliaans repertoire, over zijn schouder kijkt mee Carlos Celles, productmanager internationaal repertoire bij Polygram Brazilië, geheel rechts uw schrijver Ed. Zittend op voorgrond v.l.n.r. Rodrigo Marin, M.D. Polygram Portugal, Mariano de Zuñiga, M.D. Polygram Spanje en Mathieu Vansweevelt, Manager Internationaal repertoire Phonogram International en mijn directe chef. (Coll. Ed Vermeulen) |
 |
| Two smiles, one soup, bom apetite! Samen met Carlos Celles in de keuken van De Wiemsel, Ootmarsum, 1985. (Coll. Ed Vermeulen) |
Plaats van handeling: Rio de Janeiro. Rio kende ik uit mijn zeemansjaren: Samba, feest, gezelligheid, veel vrouwelijk schoon: alles was nog steeds in ruime mate aanwezig en ook het havengebied had nog steeds geen geheimen. Eén groot verschil echter: in plaats van in een eenvoudige scheepskooi sliep ik nu in een riante kamer in een tophotel aan het Praia de Ipanema! Samen met mijn Zwitserse collega en expert op het gebied van Braziliaanse muziek Manfred ’Brasileirissimo’ Wipfli hebben we in Baarn in hetzelfde jaar een prachtige en kleurrijke verzamel LP uitgebracht met de titel: ’Brazil Today (Music From Brazil Simply a Matter of Good taste)’.
Zestien top Hits van topartiesten uit onze enorme Braziliaanse catalogus. Ik geef u het juiste catalogusnummer 812849-1 (LP) en 4 (musicassette). Waarom? De plaat is nog steeds verkrijgbaar! Later ook op CD uitgebracht, cat.nr. 812849-2! De opvallende en vooral ook kleurrijke hoes werd ontworpen door mijn goede collega en artdirector Ton Friesen. Herinneringen? Alsof het gisteren gebeurd was!
