Rond 1920 werd het startschot gegeven voor de bouw van een nieuwe arbeidersbuurt aan de rand van het toenmalige dorp Baarn: Het Rode Dorp. De socialistische arbeiderswoningbouwvereniging Ons Belang gaf de opdracht aan de Hilversumse Architect A.M. van den Berg om de woningen en de stedenbouwkundige opzet van het buurtje te ontwerpen. De woningen werden ontworpen in de stijl van de Amsterdamse School waarmee Berlage zo beroemd werd.
Het Rode Dorp tijdens de bouw in de jaren twintig van de vorige eeuw. Links de Mauvestraat, rechts de Weteringstraat. De woningen aan het Mesdagplein zijn al voltooid. Het terrein aan de Breitnerstraat ligt nog grotendeels braak. Ook de woningen aan de Israëlstraat zijn nog niet gebouwd.
1. Een groot gedeelte van de woningen heeft rode dakpannen
2. De eerste bewoners van deze woningen stemden vrijwel allemaal SDAP (voorloper van de
PvdA). Ze stemden dus "rood".
3. De inpandige kozijnen en deuren waren oorspronkelijk rood
geschilderd.
De bouw van de woningen verliep niet zonder slag of stoot. In 1920 en 1921 werden zes verschillende typen woningen gebouwd, totaal 137 stuks. Door de economische recessie van 1921-1924 werd de verdere uitvoering gestaakt. Het gevolg was dat het terrein aan de Marisstraat en Breitnerstraat onbebouwd bleef en er een tweede plantsoen in de wijk ontstond. Op de eerste foto is dat duidelijk herkenbaar. Pas begin jaren dertig werden de overige woningen aan de Breitnerstraat gebouwd.
Een blik op de woningen aan de Marisstraat. Typerend zijn de kleine vensters, hoge daken, grote dakoppervlakten en de hoge schoorstenen.
Dankzij de goede zorgen van woningbouwvereniging Ons Belang is de oorspronkelijk opzet van het Rode Dorp behouden gebleven, hoewel er in de loop der jaren wel het één en ander veranderd is. Begin jaren dertig verdween de rode verf aan de binnenkant van de woningen. In 1960 kregen de hoge puntgevels van de woningen aan de Marisstraat een ander aanzien. De schoorstenen trokken niet goed, men was bang voor instorting en zo werden de schoorstenen en gevels verlaagd. Ook de houten gevelbekleding werd in die tijd verwijderd. Het onderhoud van die bekleding was te kostbaar. In de jaren zeventig werd zelfs overwogen om de woningen te slopen. Gelukkig is dat niet gebeurd.
In 2010 is het Rode dorp beschermd dorpsgezicht geworden. Op 25 januari 2010 onthulde minister Ronald Plasterk een plaquette bij het poortje op het Mesdagplein. We mogen er nu vanuit gaan dat met het toekennen van deze status, het dorpsgezicht behouden blijft voor de toekomst.
Wilt u uw herinneringen delen, stuur een e-mail naar: bakker.groenegraf@gmail.com. Of een briefje aan: Baarnsch Geheugen Marisstraat 4, 3741 SK BAARN
