Vernieuwde website met de verhalen van Baarnaars en Barinezen.

Klik HIER om oude en nieuwe verhalen te te lezen op: https://www.geheugenvanbaarn.nl/lezen

De website Groenegraf.nl of Geheugenvanbaarn.nl bestaat al sinds 2005 en is ontwikkeld door de lokale geschiedschrijver Eric van der Ent. Eric bracht jarenlang Baarnse families in kaart bracht, verzamelde historische informatie en foto’s en digitaliseerde deze.  Hij schreef verhalen en plaatste die in de Baarnsche Courant en hij gaf een fors aantal boeken uit met verhalen van Baarn.  Met tomeloos enthousiasme hield Eric de Baarnse geschiedenis levend.

 En dan stopt plotseling op zaterdag 11 november 2023 met het overlijden van Eric alles. Zijn echtgenote en kinderen en de vrijwilligers, werkzaam onder de vlag van de door Eric opgerichte stichting Groengraf.nl kijken vertwijfeld naar de schitterende verzameling die Eric heeft opgebouwd. Hoe nu verder?

Eric had een zeer fraaie website gebouwd met bijzondere mogelijkheden om de verhalen van Baarnaars en Barinezen te kunnen vertellen. Op de website worden persoonsverhalen opgebouwd met gegevens uit meerdere bronnen. Een soort eerste vorm van Kunstmatige Intelligentie. Eric was in 2005 zijn tijd al ver vooruit! Maar helaas, geen documentie , geen handleiding, geen informatie over hoe dit alles technisch in elkaar was gezet.

Met behulp van vrijwilligers van de Historische Kring Baerne werd een plan opgesteld om deze waardevolle collectie onder te brengen maar vooral bereikbaar te houden voor het brede publiek. Een nieuw bestuur van de Stichting Groenegraf.nl trad aan en daarna begon het uiteenrafelen van de website. Welke bestanden worden geraadpleegd, hoe worden deze bestanden onderhouden, hoe wordt het verhaal opgebouwd, welke provider, welke taal, legio vragen dienden zich aan. Enkele IT vrijwilligers van de Historische Kring Baerne hebben maanden gezocht en zijn vervolgens aan de slag gegaan om het geheel weer op te bouwen.

 

Met trots kan de Stichting Groenegraf.nl melden dat de vernieuwde website op 26 november 2025 live is gegaan. Als de gebruikers nu op bezoek gaan bij  www.geheugenvanbaarn.nl komen ze op de vernieuwde site met de bekende functies.  Deze site is nu gedocumenteerd, kan weer onderhouden worden en dus blijft de waardevolle verzameling ook voor de toekomst beschikbaar voor het brede publiek.

De website wordt goed bezocht door  de inwoners van Baarn maar ook belangstellenden voor de Baarnse geschiedenis van buiten Baarn, zowel binnen als buiten Nederland, weten de weg naar de website te vinden. Dat blijkt ook uit de vele donaties die de Stichting mag ontvangen.

 Vrijwilligers van het eerste uur, zoals John Kappers, Karla Roskamp en Leen Bakker blijven de verzameling van Eric uitbreiden en beschikbaar houden.  Natuurlijk zijn zij ook op zoek naar nieuwe vrijwilligers die een steentje kunnen bijdragen, bijvoorbeeld door het schrijven van verhalen of het uitvoeren van onderzoeken naar de Baarnse geschiedenis.  Ook vrijwilligers met IT kennis en ervaring zijn nodig om de website nog verder uit te breiden en de fraaie collectie Baarns erfgoed aan het publiek te kunnen presenteren.

 

Baarn, 26 november 2025

 Verdere informatie bij:

Leen Bakker, bakker.groenegraf@gmail.com

John Boers, johnboers96@gmail.com, tel: 06 83622391

 

De IT Vrijwilligers:                                                De Groenegraf vrijwilligers

 

Arthur Bouland                                                        Leen Bakker voorzitterr

Ben de Moel                                                              Karla Roskamp secretaris

Jesse Vanderwees                                                  John Boers penningmeester

Steven Sijmonsbergen

Gert Jan van der Burg                                                    John Kappers

 

www.geheugenvanbaarn.nl

 

Het groene graf is een bijnaam voor één van de mooiste plaatsen in het Eemland: Baarn.

Groen, omdat er ten zuiden van Baarn prachtige bossen liggen en ten noorden van Baarn uitgestrekte polders. Graf, omdat het vanouds een plaats is waar de rijke Amsterdammers heentrokken om te rentenieren en hun laatste levensdagen te slijten.

Na de aanleg van de spoorweg van Amsterdam richting Amersfoort en later door naar Zutphen lieten de welgestelde Amsterdammers in Baarn hun zomerhuizen bouwen. 's Winters werken in Amsterdam en 's zomers vertoeven in het mooie Baarn. De spoorlijn maakte dat mogelijk.

Vaak gingen deze Amsterdammers in de laatste periode van hun leven definitief in Baarn wonen en vonden zo ook hun laatste rustplaats in Baarn. Daarom groene graf. 

 

Antwoord zoekplaatje

 Antwoord van vorige week is:

     ”De kiosk aan de stationsweg”

In 1923 richtte Klaas Brinks (gepensioneerd politieman met de bijnaam Klaas Pik) een kiosk op tegenover het Baarnsch Lyceum op. De kiosk is in 1923 gebouw door N.W. Vedder uit Baarn. Klaas deed dit om daarmee zijn mindervalide dochter een inkomen te geven. Klaas nam al spoedig het werk van zijn dochter over en twee jaar later moest zoon Klaas jr., die bankwerker was, bijspringen. Later zou Klaas jr. de kiosk zelfstandig voortzetten. Na bijna 45 jaar dienst te hebben gedaan is de kiosk rond april 1968 definitief uit het dorpsbeeld verdwenen. 

[Het verhaal over Klaas Brinks]

Als er iemand is, die veel over Het Baarnsch Lyceum kan vertellen, is dat wel Klaas; hij heeft er tenslotte zo'n 45 jaar zijn ,,tentje" tegenover het lyceum gehad. Om die reden hebben we hem weer eens opgezocht en enkele van zijn ervaringen uit vroeger dagen vernomen. Eén ding is zeker: De school en met name de kinderstemmen om hem heen mist hij, zo vertelde hij ons, en hij zou best nog een paar uurtjes op school willen helpen in een eventuele kantine. 

Tegenwoordig brengt hij zijn tijd door met verschillende werkjes Ín en om zijn huisje en met tekenen; enkele van zijn werken hebben we kunnen bewonderen. Er zijn echt teveel feiten en gebeurtenissen, die Klaas zich herinnert, om allemaal op te schrijven. Aan alle rectoren van deze vijftig jaar heeft hij nog herinneringen, zoals aan dr. Vor der Hake, ,,de Baas", die het niet erg op had met het roken en snoepen in de pauzes bij de tent van Klaas. Dit had natuurlijk tot gevolg dat men probeerde de zeer strenge blikken van de ,,Baas" te vermijden door in Klaas tentje te kruipen. Kwam de Baas langs, dan ging men plat op de grond liggen om niet betrapt te worden. Als dat niet lukte, volgden stringente maatregelen. Zoals de jongen, die een overheerlijke tom-pouce, die hij net gekocht had, in het gras moest deponeren, zonder er ook maar één hap van genomen te hebben. Soms werd bij het papier rapen, één van de straffen voor het snoepen en/of roken, de papiermand van Klaas in de schoolmand geleegd om vlug klaar te komen, wat overigens meestal alleen voor Klaas maar voordeel opleverde, daar Smit ook niet gek was. Toen Klaas eens de Nederlandse vlag verkeerd om had gehangen op zijn tentje, kwam rector Vor der Hake onmiddellijk aansnellen om hem op deze vergissing te wijzen. 

Onder het bewind van de latere rectoren Driessen, Schults en Vreeswijk was het wél toegestaan de natjes en droogjes bij Klaas te kopen, waarvoor zowel Klaas als de leerlingen hen dankbaar waren. Ook de leraren kwamen nu vaker iets bij hem kopen bij de diverse gelegenheden, waarbij getrakteerd moest worden. Zo herinnert hij zich b.v. nog, dat de kersenbonbons, die de heer Driessen kwam kopen, door de zon wit uitgeslagen bleken te zijn. Toen de rector ze daarom terug kwam brengen, kreeg hij er een andere doos voor terug, die hij persé óók wilde betalen. We hebben ons ook over de enorme hoeveelheid namen, die hij nog wist, verwonderd, hoewel hij zegt, dat dat er maar een paar zijn, en dat hij nog veel meer gezichten zou herkennen. Uit alles blijkt, Dat Klaas de school nog niet vergeten is en wij zijn er van overtuigd, dat dit andersom óók niet het geval is ! ! ! Klaas is in april 1946 op 77 jarige leeftijd overleden. De winnaar deze week is Mevr. M. Vries-Lengers uit Baarn.

de kiosk lang geleden

Zoekplaatje in Baarn

 Zoekplaatje in Baarn

1: Waar stond deze kiosk tot rond 1968 in Baarn?

U kunt hierop reageren via het sturen van een briefje naar:

Stichting Groenegraf.nl

T.a.v. Baarnsch Geheugen

Marisstraat 4

3741 SK BAARN 

Of stuur een e-mail naar :bakker.groenegraf@gmail.com

Onder de goede inzenders verloten we het boek “Waarom redden" over de Brandweer van Baarn.

Dit boek is geschreven door Maartje Hormes en Leen Bakker en uitgegeven door Personeelsvereniging Brandweer Baarn in 2007.

Daarnaast ontvangt de winnaar ook nog een fles wijn voorzien van een ansichtkaart uit Baarn, beschikbaar gesteld door Mitra Baarn – Van der Steeg Laanstraat 72, 3743 BH Baarn, tel: 035-5426063.

Lees de ruim 1525 verhalen over Baarn op:  HTTPS://groenegraf.blogspot.com

Baarnse scholen deel 2

 Baarnse scholen deel 2 (door Mr. Pluim)

Bovendien: de Burgemeester (destijds meer Wethouder van Publieke Werken trok er zelf op uit naar Naarden, Utrecht, enz. om hout, stenen, spijkers, enz. te kopen, zoo goedkoop mogelijk. De rekening, waaraan ik dat ontleen, geeft ons een zeer aardige film op een schoolbouw in die dagen.

Wie onze eerste schoolmeester was, helaas! Ik kan het u niet zeggen: ons Gemeentearchief begint pas met plm. 1730; de stukken en bescheiden van vóór dien tijd zijn alle in vroeger jaren schandelijk vernietigd. Alleen het stuk van 1612 is langs een omweg later weer in t archief teruggekomen. Tot vóór korten tijd wist ik dan ook niets van de kosters-schoolmeesters, die hier vóór het jaar 1730 hun plek en roede hebben gehanteerd.

Maar door de welwillendheid van ds. Brans te Soest werd mij uit 't classicaal archief van Amersfoort een boek bezorgd, dat reeds in 1625 de rij der schoolmeesters opent.

Krachtens een besluit van de Synode van Dordrecht (1619), moest elke koster-schoolmeester, alvorens zijn ambt in de school te aanvaarden, in een register zijn handtekening plaatsen, ten bewijze, dat hij met de leer der Herv. instemde. Dit register of kosterboek is gelukkig (in Amersfoort) bewaard gebleven, en zoo ben ik in staat een eeuw eerder dan voorheen met onze schoolmeesters te beginnen. Evenwel, - er is één bezwaar. Niet ieder dignitaris zette bij zijn naam den datum; men moet dan tusschen de voorgaande en de volgende dagteekening den schoolmeesters laten beginnen.

En hiermee komen wij op bekend terrein, daar dankzij schoolmeester J. de Zoete de archieven bewaard zijn gebleven. Alleen wist ik niet, wanneer hij hier aangesteld was; wel, dat hij in 1731 een nieuw doopboek opent. (een voorbeeld hiervan op rechter en linker afbeelding) Hij was afkomstig uit Loosduinen (waar nog de Zoete s wonen) en is de stamvader van een talrijke nakomelingschap in Baarn en Soest.

Evenals zijn voorgangers was hij koster, schoolmeester, doodgraver, doodbidder en klokluider, terwijl hij ook bij doop en huwelijk in de kerk nog een aardig douceurtje ontving. Zoo gaven die vele kleintjes toch nog één groote.

Op 1 Maart 173! snijdt hij een nieuwe ganzenpen, koopt op rekening der kerk een nieuw doopboek en schrijft met wonderfraaie krulletters, die wij nog heden bewonderen, op 't eerste blad: „Aantekening der kinderen, welke in de kerke van Baarn zijn gedoopt, sedert Maart 1731, gedaan uit naam en Last van de Eerwaarde Klasse van Amersfoort door J. De Zoete, Koster en Schoolmeester alhier."

Vermoedelijk heeft hij ter eere van een blijde gebeurtenis in 't gezin van den predikant een nieuw doopboek aangelegd.

In 1745 ontvangt hij een gratificatie voor het verleggen van de graven in de kerk. Hij overleed in 1765.

Van 1765 tot 1775 was Arie van Beekum hier koster-schoolmeester.

Na zijn vertrek schrijft Ds. Hoefnagel in het Doopboek: Tot hier loopt de aantekening door den koster Arie van Beekum gehouden, welke zijn dienst als koster, voorzanger en schoolmeester geëindigd heeft den 22 May 1775 en is daarop vertrokken naar de Pijnacker." Zijn opvolger was Jacobus Spoor, die echter maar twee jaar hier werkte. Hij had namlijk een een bijzonder mooie stem en zoo wist het kerkbestuur van den Dom te Utrecht hem te bewegen, in de Domkerk voorzanger te worden.

Baarnse scholen deel 1

1. De Dorpsschool (door Mr. Pluim)

Het schijnt, dat Baarn vóór het jaar 1593 geen school bezat, in tegenstelling met Eemnes en Eembrugge. Althans in genoemd jaar wordt voor 't eerst in de archieven alhier van een school gewag gemaakt, en uit hetgeen er toen van gezegd wordt, mogen we veilig besluiten, dat er vóór dien tijd geen school in Baarn bestaan heeft. Toen de Staten van Utrecht tot de Geuzenpartij waren overgegaan en overal ten plattelande de kerken aan de Hervormden afstonden (te Baarn in den Kerstnacht van 1580) bleek het weldra, dat er nog velen Katholiek waren gebleven. Om zich nu van den voortgang der Hervorming beter op de hoogte te kunnen stellen, lieten de Staten iri 1593 een commisie in de Stichtsche dorpen rondgaan, om te onderzoeken hoe het met de vorderingen der Hervorming stond. Tevens moest die commissie verslag uitbrengen over de scholen, of, zoo er nog geen school bestond, aangeven op welke wjjze in deze leemte kon voorzien worden. De Staten toch wenschten ook de belangen van het onderwijs te bevorderen.

Deze commissie nu bracht in 1593 een uitvoerig verslag, uit van haar 'Visitatie van de kerken ten platten lande in het Sticht van Utrecht ten jare 1593'. Zij zegt van Baarn oa: 'Hier heeft de predikant Cornelis Egbertsen van Dungen een ouden koster, die ook bode is en de klok luidt, maar die geen schoolmeester is. Evenwel heeft men onlangs als traktement voor een schoolmeester bij hoofdelijken omslag jaarlijks 8 pond Vlaamsch (48 gld) bijeengebracht. De kerkmeesters zijn van voornemens met hun koster te onderhandelen om hem ook als schoolmeester aan te stellen.'

Die benoeming zal wel geschied zijn, want men had ook al voor een school gezorgd, al was het een bescheiden gebouwtje. Wij lezen in het stuk verder: „Er is ook een kostershuisje in dit jaar (1593) gerepareerd en beqaam gemaakt omme de kinderen daarin te leren."

Deze kosterij, nu in schoolpaleis gemetamorfoseerd stond aan den tegenwoordige Stationsweg, waar een gedeelte van den tuin van Peking (tusschen no. 19 en 21) aan het steegje grenst, dat achter de Nijverheidsstraat (afbeelding rechts) loopt. Dit steegje begon eertijds al kort bij den Brink nl tusschen den huidigen tuinmuur van het Gemeentehuis (Laanstraat) en de bakkerij van B. van Dijen, het liep verder door langs de genoemde kosterij, ging over 't huidige Pekingtuin wat het 'Kerkpad' heet, daar die de kortste weg naar de kerk was.

Nijverheidsweg

Wij zien dus dat de eerste school van Baarn uit 1593 moet dagteekenen. Maar lang heeft zij niet in haar oorspronkelijken staat de Baarnsche jeugd geherbergd. Immers men leest in het oudste stuk ten Gemeente-archieve : 'Omstreeks Paschen 1612 is de school afgebrand'. Aan welke oorzaak die ramp te wijten was, wordt niet: vermeld, maar wel, dat Leiden in last was, of liever het boerendorpje Baarn. Doch men bleef niet bij de pakken - in casu de puinhoopen - neerzitten, maar stak de handen uit de mouw. Blijkbaar had men het nut van een school ingezien, zoodat deze nieuwigheid langzamerhand een onmisbare behoefte was geworden. Daarom werd door het Gemeentebestuur - heel deftig 'het Gerecht' geheeten - een hoofdelijke omslag geheven van 113 gld, 9 stuivers 4 duiten. Het ontbrekende zou uit andere bronnen gevonden worden, in totaal plm. ƒ 800.

[lees Https://Groenegraf.blogspot.com]