Vernieuwde website met de verhalen van Baarnaars en Barinezen.

Klik HIER om oude en nieuwe verhalen te te lezen op: https://www.geheugenvanbaarn.nl/lezen

De website Groenegraf.nl of Geheugenvanbaarn.nl bestaat al sinds 2005 en is ontwikkeld door de lokale geschiedschrijver Eric van der Ent. Eric bracht jarenlang Baarnse families in kaart bracht, verzamelde historische informatie en foto’s en digitaliseerde deze.  Hij schreef verhalen en plaatste die in de Baarnsche Courant en hij gaf een fors aantal boeken uit met verhalen van Baarn.  Met tomeloos enthousiasme hield Eric de Baarnse geschiedenis levend.

 En dan stopt plotseling op zaterdag 11 november 2023 met het overlijden van Eric alles. Zijn echtgenote en kinderen en de vrijwilligers, werkzaam onder de vlag van de door Eric opgerichte stichting Groengraf.nl kijken vertwijfeld naar de schitterende verzameling die Eric heeft opgebouwd. Hoe nu verder?

Eric had een zeer fraaie website gebouwd met bijzondere mogelijkheden om de verhalen van Baarnaars en Barinezen te kunnen vertellen. Op de website worden persoonsverhalen opgebouwd met gegevens uit meerdere bronnen. Een soort eerste vorm van Kunstmatige Intelligentie. Eric was in 2005 zijn tijd al ver vooruit! Maar helaas, geen documentie , geen handleiding, geen informatie over hoe dit alles technisch in elkaar was gezet.

Met behulp van vrijwilligers van de Historische Kring Baerne werd een plan opgesteld om deze waardevolle collectie onder te brengen maar vooral bereikbaar te houden voor het brede publiek. Een nieuw bestuur van de Stichting Groenegraf.nl trad aan en daarna begon het uiteenrafelen van de website. Welke bestanden worden geraadpleegd, hoe worden deze bestanden onderhouden, hoe wordt het verhaal opgebouwd, welke provider, welke taal, legio vragen dienden zich aan. Enkele IT vrijwilligers van de Historische Kring Baerne hebben maanden gezocht en zijn vervolgens aan de slag gegaan om het geheel weer op te bouwen.

 

Met trots kan de Stichting Groenegraf.nl melden dat de vernieuwde website op 26 november 2025 live is gegaan. Als de gebruikers nu op bezoek gaan bij  www.geheugenvanbaarn.nl komen ze op de vernieuwde site met de bekende functies.  Deze site is nu gedocumenteerd, kan weer onderhouden worden en dus blijft de waardevolle verzameling ook voor de toekomst beschikbaar voor het brede publiek.

De website wordt goed bezocht door  de inwoners van Baarn maar ook belangstellenden voor de Baarnse geschiedenis van buiten Baarn, zowel binnen als buiten Nederland, weten de weg naar de website te vinden. Dat blijkt ook uit de vele donaties die de Stichting mag ontvangen.

 Vrijwilligers van het eerste uur, zoals John Kappers, Karla Roskamp en Leen Bakker blijven de verzameling van Eric uitbreiden en beschikbaar houden.  Natuurlijk zijn zij ook op zoek naar nieuwe vrijwilligers die een steentje kunnen bijdragen, bijvoorbeeld door het schrijven van verhalen of het uitvoeren van onderzoeken naar de Baarnse geschiedenis.  Ook vrijwilligers met IT kennis en ervaring zijn nodig om de website nog verder uit te breiden en de fraaie collectie Baarns erfgoed aan het publiek te kunnen presenteren.

 

Baarn, 26 november 2025

 Verdere informatie bij:

Leen Bakker, bakker.groenegraf@gmail.com

John Boers, johnboers96@gmail.com, tel: 06 83622391

 

De IT Vrijwilligers:                                                De Groenegraf vrijwilligers

 

Arthur Bouland                                                        Leen Bakker voorzitterr

Ben de Moel                                                              Karla Roskamp secretaris

Jesse Vanderwees                                                  John Boers penningmeester

Steven Sijmonsbergen

Gert Jan van der Burg                                                    John Kappers

 

www.geheugenvanbaarn.nl

 

Het groene graf is een bijnaam voor één van de mooiste plaatsen in het Eemland: Baarn.

Groen, omdat er ten zuiden van Baarn prachtige bossen liggen en ten noorden van Baarn uitgestrekte polders. Graf, omdat het vanouds een plaats is waar de rijke Amsterdammers heentrokken om te rentenieren en hun laatste levensdagen te slijten.

Na de aanleg van de spoorweg van Amsterdam richting Amersfoort en later door naar Zutphen lieten de welgestelde Amsterdammers in Baarn hun zomerhuizen bouwen. 's Winters werken in Amsterdam en 's zomers vertoeven in het mooie Baarn. De spoorlijn maakte dat mogelijk.

Vaak gingen deze Amsterdammers in de laatste periode van hun leven definitief in Baarn wonen en vonden zo ook hun laatste rustplaats in Baarn. Daarom groene graf. 

 

In de Luwte”

Zinvolle naam van het nieuwe Tehuis voor bejaarde heren van het Leger des Heils, dat Woensdagmiddag, 8 mei 1953, onder grote belangstelling door mevrouw Smitt-Avis officieel geopend is.

Ruim een jaar geleden vestigde het Leger des Heils zijn Avondstondtehuis voor bejaarde heren in de zo prachtig gelegen villa op de hoek van de Waldeck Pyrmontlaan en de Wilhelminalaan. Reeds enige jaren geleden was de villa voor dit doel aangekocht, ter vervanging van het tijdens de oorlogsjaren verloren gegane Tehuis aan de van Heemstralaan. Bij de vestiging bleek, dat een belangrijke verbouwing zou moeten plaats hebben, om de villa aan haar nieuwe bestemming te doen beantwoorden. Deze verbouwing heeft in Januari haar beslag gekregen. De Officiële opening was vastgesteld op 3 Februari j.l, doch moest wegens de watersnood worden uitgesteld.

Het was dus een verlate openingsplechtigheid die Woensdagmiddag in het Tehuis, dat de zinvolle naam „In de Luwte” gekregen heeft, plaatsvond.

Voor deze gelegenheid waren diverse leiders van het Leger des Heils — w.o. Kommandant E. Thykjaer en Kolonel Jac. Smael, chef-secretaris — naar Baarn overgekomen. Ook waren er vele genodigden, w.o. burgemeester mr. F. J. van Beeck Calkoen, oud-burgemeester jhr. van Reenen, de predikanten ds. J. A. J. Vermaat en H. A. Wiersinga, de directeur van Sociale Zaken, de heer G. M. Verhagen en het oudste lid en medeoprichter van het Leger des Heils in Nederland, de 87-jarige Kolonel Gerard Govaars uit Soest.

Proef met nieuw systeem 

De bijeenkomst werd geopend door Kolonel Jac. Smael, die, na het gezamenlijk zingen van het lied „Lof zij den Heer” tot de genodigden een woord van welkom sprak en vervolgens het woord gaf aan Brigadier J. H. Salomon, maatschappelijk secretaris, die bij de inrichting van het Tehuis ten nauwste betrokken is geweest. De Brigadier deelde mede, dat in dit nieuwe Tehuis voor bejaarde heren proef genomen wordt met een nieuw systeem, dat wil breken met de gedachte, oudere mensen op te bergen in een kamertje. Het ligt in de bedoeling in het Tehuis kleine groepjes van heren te vormen, die bij elkaar passen en elkaars omgang zoeken. Het in zichzelf gekeerd geraken wordt hierdoor zoveel mogelijk voorkomen. Ook zijn aan dit systeem bepaalde economische voorleden verbonden, daar het een minimum aan personeel vraagt. Hierdoor kan de verpleegprijs zo laag mogelijk gehouden worden, temeer daar met de exploitatie geen winst wordt beoogd.

Na een pianosolo van Kapelmeester Bemard Verkaaik, hield de Kommandant van het Leger des Heils in Nederland, de Deense hoofdofficier E. Thykjaer, een toespraak in het Engels, welke direct door zijn tolk vertaald werd. De Kommandant deelde mee, dat het Leger des Heils thans 35 van deze Avond- stondtehuizen in Nederland bezit en dat er plannen zijn, dit aantal aanzienlijk uit te breiden, want de nood onder de bejaarden is groot. Spreker legde de nadruk op het godsdienstig en Christelijk fundament van het Tehuis, dat zich niet alleen ten doel stelt het kwaad der eenzaamheid van zijn bewoners, doch ook een eventuele vrees voor het naderende einde weg te nemen. Nu is het "Parkflat De Luwte".

Antwoord zoekplaatje vorige week: VVV-kantoor (Verkeershuis)

 

Een toerist omschreef Baarn op 4  juni 1937 als volgt:

Als men van Hilversum of Laren in Baarn komt, zouden wij niet durven beweren, dat het Gooi ophoudt maar wel, dat het Gooiland dan een zeer apart karakter krijgt. Geen bellen van trams, geen razende auto’s en motorfietsen, geen rokende schoorstenen van fabrieken, het stadje heeft een vorstelijk karakter en niet alleen door het paleis te Soestdijk. Een ras-Gooier, die helemaal niet in Baarn woont, heeft eens gezegd: „Wij Gooiers beschouwen Baarn altijd zo ongeveer als de klassieke huismoeder haar „mooie” kamer; om daar binnen te treden, bij feestelijke gelegenheden of plechtigheden ontdeden wij ons vroeger van ons schoeisel, vol eerbied voor de ongereptheid van een heiligdom”. Al hebben wij de schoenen niet uitgetrokken, de beeldspraak is niet onaardig en is waar. Wanneer men aan het station aankomt is men aanstonds buiten in het bos, dat zich kilometers voortzet. Baarn is de villastad bij uitnemendheid; het stadje van de grootte buitens, heerlijk gelegen in de bossen aan heerlijke en lommerrijke wegen; het is een lustoord om er te wonen en te verblijven en heel veel grootte zakenmensen uit de naaste omgeving verkiezen niet ten onrechte Baarn als woonplaats. Maar wij hebben Baarn niet te beschrijven als een woonoord, maar als een plaats waar het de moeite waard is zijn vakantie of een weekend door te brengen. 

Baarn dat ligt dicht bij Amsterdam en Utrecht en wordt doorsneden door prachtige wegen en is geplant in een heerlijke natuur, Baarn kan terecht de villastad genoemd worden. De bewoners zijn altijd buiten en wanneer zij gaan winkelen of bezoeken afleggen, of naar hun kantoor of werk gaan, wandelen zij, want het is een wandel- en dwaaloord bij uitnemendheid. Dat niet alleen; geen land leent zich zo uitstekend voor rijwieltochten als dit heerlijke natuurland, heerlijk niet alleen door zijn schaduwrijke bossen, maar heerlijk ook door de uitgestrekte heiden, waardoor doelmatige fietspaden zijn aangelegd. Maar ook een prachtig oord voor auto’s, want nergens zijn wellicht zulke mooie autowegen. In heel Baarn en omgeving zit de lijn der schoonheid, geen verkeersconflicten, geen zenuwstorend geraas; het snelverkeer heeft er zijn banen, de wielrijder zijn paden, de voetganger zijn afgebakend terrein. De rijwielpaden van de verenigingen Gooi- en Eemland en H.M.O. stellen in staat een groot deel van de bossen en heidevelden van Utrecht en het Gooi te doorkruisen, zonder daarbij gebruik te maken van de meer of min drukke verkeerswegen. Baarn heeft de schitterendste lanen en de meest indrukwekkende boomgroepen.; het grenst van twee zijden aan oeroude bossen van naald- en loofhout. Aan de andere zijden, waar de Eem vloeit, verrukt de aanblik van den Hollandsen polder. Daarbinnen ligt stil en rustig het dorp met de breed uitgemeten stofvrije wegen langs de voorname behuizingen met haar parken, vijvers, haar bijna onbegrensde bloementooi; het dorp met de eigenaardig kronkelende en zich stervormig aftekenende straten en lanen, waar- in de gastvrije woningen zich rijen, die de blijvende en tijdelijke bezoekers in overvloed kunnen herbergen. Voor wie in hun vakantie bovenal natuurgenot zoeken, wie van wandelen, fietsen, rijden, paardrijden houden in onvergelijkelijk mooie streken, is Baarn de plaats.    De winnaar van deze week is K. van Beukering uit Baarn.

Zoekplaatje in Baarn

 Zoekplaatje in Baarn

1: Wat is de naam van dit "Huis" ??

2: Waar stond dit "Huis" ? 

U kunt hierop reageren via het sturen van een briefje naar:

Stichting Groenegraf.nl

T.a.v. Baarnsch Geheugen

Marisstraat 4

3741 SK BAARN

Of stuur een e-mail naar :bakker.groenegraf@gmail.com

Onder de goede inzenders verloten we het boek “Waarom redden" over de Brandweer van Baarn.

Dit boek is geschreven door Maartje Hormes en Leen Bakker en uitgegeven door Personeelsvereniging Brandweer Baarn in 2007.

Daarnaast ontvangt de winnaar ook nog een fles wijn voorzien van een ansichtkaart uit Baarn, beschikbaar gesteld door Mitra Baarn – Van der Steeg Laanstraat 72, 3743 BH Baarn, tel: 035-5426063.

Een wederopbouwboerderij

Adres: Zuidereind 33

Architect: P. Beekman en B.W. Plooij 

Gebouwd: 1940 met geld van de wederopbouw.

Een wederopbouwboerderij

Een wederopbouwboerderij iseen Nederlandse boerderij die in de Tweede Wereldoorlog door oorlogshandelingen vernield is en daarna onder regie van de overheid weer is herbouwd. In dit geval is Zuidereind 12 gesloopt en Zuidereind 33 hiervoor gebouwd op ongeveer dezelfde plek, maar dan aan de overzijde van de weg.

Het Bureau Wederopbouw Boerderijen

"Het Bureau Wederopbouw Boerderijen was vanaf juli 1940 verantwoordelijk voor de wederopbouw van de verwoeste boerderijen. Het liet boerderijen in regionale vormen bouwen die een moderne agrarische bedrijfsvoering toelieten. Veel wederopbouwboerderijen dragen een gevelsteen met een uit het vuur springende leeuw." Het jaartal van de opbouw van de boerderij kwam overeen met het jaartal op de gevelsteen.

Boten voeren bijna naar binnen

Tegenover de boerderij ligt de Eem. De Eem is een druk bevaren rivier met veel vrachtschepen voorzien van zand, grint en oude metalen. Ook zijn er veel plezierbootjes te zien. De schepen werden steeds groter en voor het huis zat er een bocht in de Eem. De schepen moesten op elkaar wachten om elkaar te kunnen passeren. 

Dit ging met veel lawaai en herrie gemoeid. Het was net of de boten bijna naar binnen kwamen varen. In de jaren '90 is de Eem hier recht getrokken. Hierdoor is er een eilandje ontstaan in de Eem. Zo is ook het Ocrieteiland ontstaan vlak bij de ophaalbrug. 

Het kanaal van Utrecht naar Spakenburg 

Utrecht maakte zich sterk voor het verkrijgen van een snelle en directe verbinding met de Zuiderzee. Rond 1640 kwamen er plannen voor een rechtstreeks kanaal van Utrecht naar de Eem en verder naar Spakenburg. De Praamgracht speelde daarin een belangrijke rol. Het geplande kanaal liep geheel over Utrechts grondgebied en dus zonder Amsterdams tol. Geldgebrek en Amsterdamse tegenwerking hielpen echter niet mee. Rond 1700 leek er weer een meer serieus plan getekend: de zogenaamde Eemvaart. Deze vaart zou 15 voet diep (3,5 tot 4,5 meter) en twee- tot driehonderd voetbreed (60 tot 90 meter) worden. 

Ook binnen deze Eemvaart werd de Praamgracht opgenomen. Ook dit plan werd echter niet gerealiseerd. Het idee van een kanaal van Utrecht naar de Zuiderzee blijft als idee verder sluimeren tot in de jaren twintig van de 19e eeuw. Dan vervalt het plan definitief als Koning Willem I kiest voor het verbeteren van de verbinding tussen Amsterdam en de Rijn via de Keulsevaart. De Praamgracht zal blijven zoals die eeuwenlang was. 

Op de kaart uit 1640 is het kanaal van Utrecht naar Spakenburg te zien. De rode stip op de kaart is Zuidereind no: 33.