Namen van Baarnsche straten, lanen, enz. door Mr.T. PLUIM.

(Dit verhaal komt niet voor in het boek “Uit de Geschiedenis van Baarn”, geschreven door Mr. T. Pluim 0p 23 mei 1918.)

Eigenlijk moest ik beginnen met het woord Baarn zelf te verklaren, maar de betekenis daarvan is als van zoveel andere plaatsnamen niet meer met juistheid op te geven. Dit is hoofdzakelijk te wijten aan de gemakzucht van de spraakmakende gemeente, die de plaatsnamen liefst zo kort mogelijk maakt.

De Generaal van heutszlaan rond 1900

De naam BRINKSTRAAT (in 1750 nog BRINKSTEEG genoemd) is dus duidelijk; hij is zeker wel onze oudste straatnaam. Bij de uitbreiding van Baarn moest men nieuwe straatnamen bedenken: het was natuurlijk, dat men eerst aan het Oranjehuis dacht, en dat men dus de straat, die van den Brink met een elleboog (rechten hoek) naar Peking liep, de ORANJESTRAAT noemde. Later is het eerste gedeelte daarvan óók Laanstraat genoemd; hoewel die straat vóór de opening van ons Gemeentehuis eerst begon met het huis, waar de heer Hertog in woont. Deze LAANSTRAAT — vroeger de „Holleweg” geheeten - was natuurlijk genoemd naar burgemeester Mr. Laan (11 Oct. 1858 tot 28 Nov. 1867); onze Kalverstraat is dus geen tweeslachtig wezen, een LAAN en een STRAAT tegelijk, zooals soms de Amsterdammers spottend zeggen. Naar Mr. Laan's voorganger, burgemeester J. Pen (29 April 1841 tot 6 Juli 1858) is de PENSTRAAT genoemd, die voor dien tijd Achterstraat heette, óók een oude straat. Naar den opvolger van Mr. Laan, dus naar burg. Mr. J. H. M. baron Mollerus van Westkerke (15 Febr. 1868 tot 1 Mei 1880) heet de MOLLERUSSTRAAT, die ik in een „gids voor Baarn” als „Mollerust-” straat betiteld zag, een Dorado dus voor de mollen. Ja, die dolende gidsen kunnen U wat wijs maken! Daarna kwam burgemeester Mr. P. J. Teding van Berkhout (30 Mei 1880 tot 22 April 1885), naar wie ook een straat genoemd is. Diens opvolger Jhr. Mr. B, Ph. de Beaufort (23 Juni 1885 tot 15 Sept 1897) moet zich nog steeds met een klein stukje laan tevreden stellen, nl. van de Waldeek-Pyrmontlaan naar den Vijver, en deze naam is niet eens officieel (door den Raad) gegeven, maar door wijlen den heer H.Sweris,; den energieke aanlegger van het Wilhelminapark. Zoodra er dus een nieuwe straat in Baarn wordt aangelegd, dient de Gemeenteraad zich van een oude eereschuld te kwijten, want in populariteit deed wijlen burgemeester De Beaufort voor geen zijner voorgangers onder. Aan het oude buurtje bij Baarn, het aldus genoemde Santvoort (of thans Zandvoort) herinnert natuurlijk de ZANDVOORTWEG en ZANDVOORTLAAN. De DALWEG wijst er op dat men daar naar een lager gedeelte afdaalt. Het nieuwere gedeelte van Baarn - NIEUW-BAARN geheten heeft de Nieuw-Baarnstraat, en verder de vorstelijke namen: SOPHIALAAN (naar koningin Sophie, gemalin van Willem III) en de NASSAULAAN (vroeger, toen zij nog onbewoond was, een 25 jaar geleden (1893), „Molmlaan” geheten). Ook ligt hier de ALEXANDERSTRAAT, terwijl verder de Boerengeneraals of voormannen hier goed bedacht zijn: DE WETSTRAAT (Generaal Krisjan de Wet), STEIJNLAAN, PAUL KRUGERLAAN, SMUTSLAAN enz., maar ook onze eigen generaals zijn niet vergeten, getuige de KAREL VAN DER HEIJDENLAAN, terwijl de Oranjeboomsche weg of Hilversumsche straatweg thans GENERAAL VAN HEUTSZLAAN heet, links rond 1900 en rechts de Karel van der Heijdenlaan rond 2010.

Wilt u uw herinneringen delen, stuur een e-mail naar: bakker.groenegraf@gmail.com. Of een briefje aan: Baarnsch Geheugen Marisstraat 4, 3741 SK BAARN

Voor meer dan 1500 verhalen over Baarn lezen. Kijk dan op: Https://groenegraf.blogspot.com

De Karel van der Heijdenlaan rond 2010

In gesprek met Drs. E. B.W. Schuitema

Het is 9 november 1953

In gesprek met Drs. E. B.W. Schuitema Commercieel directeur van Philips Phonographische Industrie.

Morgen is er in de Baarnse Philipsgemeenschap feest. Dan jubileert onze plaatsgenoot de heer E. B. W. Schuitema, commercieel directeur van Philips' Phonographische Industrie. Hij en de zijnen herdenken het feit, dat Dr. A. F. Philips, de geniale bouwer der Philipsbedrijven, hem 25 jaar geleden in een belangrijke functie te Eindhoven benoemde. Tijdens een receptie bij „Zeiler” zullen velen uit Baarn, uit het gehele land, uit verschillende andere landen, de heer Schuitema de hand komen drukken.

Een groot Industrieel die veel belangstelling in Baarn toont.

Philips (P.P.I.) Torenlaan Baarn

Wij hebben een onderhoud gehad met de jubilaris, die, ofschoon hij nog slechts enkele Jaren In Baarn woont, een levendige interesse in onze gemeente demonstreert, hetgeen onder meer blijkt uit het feit, dat hij reeds kort na zijn vestiging hier ter plaatse een uitnodiging om tot het bestuur van de Oranjevereniging toe te treden, aanvaardde. Over Baarn zei de heer Schuitema: „Wij zijn blij, dat wij ons gestaag uitbreidend bedrijf — de moederonderneming van het internationale grammofoonplntenconeern van Philips — hier hebben kunnen bouwen, dank zij de prettige en actieve medewerking van de gemeentelijke overheid. Wij hebben er de armslag gevonden, die een jong, groeikrachtig industrieel bedrijf nodig heeft, Baarn ligt, en naar het wegverkeer, en naar het spoorwegverkeer, ideaal ten opzichte van grote vervoersaders, waardoor wij dagelijks onze zendingen naar alle delen van de wereld, naar onze dochterondernemingen en verkoopmaatschappijen in talrijke landen, snel weg kunnen werken. Amsterdam, Den Haag, radio- en muziekstad Hilversum, om allerlei redenen belangrijke centra voor ons, zijn vlakbij. Wij kunnen ons technisch-, commercieel- en administratief personeel geen mooiere omgeving bieden, ook al vinden wij, dat er nog wel iets gedaan kan worden aan uitbreiding van zaalruimte voor het verenigingsleven. Een centrum als „Musis Sacrum” brengt naar Baarn goede toneelvoorstellingen. Watersport, wandeltoerisme, andere sporten zijn volop te genieten in de naaste omgeving. Wij vinden werkelijk, dat wij het hier goed getroffen hebben en u kunt ervan overtuigd zijn, dat mijn collega, de heer P. R. Dijksterhuis, technisch directeur der P.P.I., en ik zeer met het wel en wee van Baarn meeleven. Wij staan beiden op het standpunt, dat industriëlen ook buiten hun bedrijfsmuren moeten kijken. Zij dienen zich één te voelen met de bevolking van de plaats, waar zij hun bedrijf' uitoefenen. Als u mij nog een opmerking van persoonlijke aard permitteert, dan zou ik nog, mede namens mijn vrouw, willen zeggen, dat het wonen in Baarn ook uit praktische overwegingen prettig is. De plaats heeft — hetgeen voor een huisvrouw zo belangrijk is — een uitstekend ingerichte, zijn taak voortreffelijk opvattende, winkelstand.”

In dienst van de gemeenschap

De liefde voor zijn huis, zijn tuin, zijn boeken; voor toneel, schilderijen, concerten; voor de verenigingen, die hij in bestuursfuncties dient, de Baarnse Oranjevereniging niet minder dan de Organisatie Bescherming Burgerbevolking, welke hij mee oprichtte en waarvan hij lid van de raad van bestuur is. Linker foto Dhr. E. B. W. Schuitema. Rechter foto Philips Torenlaan.

Drs. E. B.W. Schuitema

Boswachterij „De Vuursche”

 Boswachterij „De Vuursche”

Gesprek met de Heer H. van de Hoef, bouwkundig ambtenaar heel lang geleden.

In de dertiger jaren kwam Staatsbosbeheer door aankoop van in de gemeente Baarn gelegen gronden in het bezit van een deel der Vuursche bossen, die ingedeeld werden bij de Houtvesterij Utrecht.

Voor het beheer van deze gronden, die vóór 1938 de landgoederen „Klein Drakestein” (vorig eigenaar Jhr. H. P. J. Bosch van Drakestein), „De Hooge Vuursche” (van de heer J. A. L. v. d. Bosch) en „Groeneveld” (van de familie Taets van Amerongen) vormden, werd in September 1938 als nieuwe Dienstkring van de Houtvesterij Utrecht de Boswachterij De Vuursche gevormd.

De heer H. van de Hoef, die, na de bosbouw- en cultuurtechnische school te Arnhem gevolgd te hebben, in Maart 1937 als bosbouwkundig-ambtenaar bij Staatsbosbeheer in dienst was getreden en sinds zijn aanstelling bij verschillende objecten van Staatsbosbeheer in Noord-Brabant werkzaam was geweest, werd met de dagelijkse leiding van de nieuwe Boswachterij belast. Hij vestigde zich in Baarn, doch verhuisde reeds in 1939 naar Zeist, daar hij in dat jaar tevens belast werd met de leiding over de juist aangekochte Boswachterij Austerlitz in de gemeenten Zeist en Woudenberg. In 1942 breidde deze Dienstkring zich zo uit, dat het beheer der Boswachterijen De Vuursche en Austerlitz gesplitst moest worden. Voor Austerlitz werd een nieuwe bosbouwkundig-ambtenaar aangesteld, zodat de heer Van de Hoef zich weer geheel kon oriënteren op De Vuursche. Hij vestigde zich daartoe voor de tweede maal in Baarn.

De betekenis van de bosbouw.

Tijdens een gesprek met de heer Van de Hoef hebben we het gehad over de Vuursche bossen, kwam o.m. de betekenis van de bosbouw voor de economie van ons land ter sprake. „Het is voor Nederland een primair belang, dat de nationale houtproductie wordt opgevoerd omdat thans 80 à 90% van de ruim 5 miljoen m3 hout, die we jaarlijks verbruiken, ingevoerd moet worden.” De heer v. d. Hoef, die ons met deze woorden op het ontstellende houttekort van ons land wees, zette daarbij tevens uiteen, dat het opvoeren van de houtproductie een kwestie van jaren is. Een grove dennenbos b.v. levert op zijn vroegst 35 tot 45 jaar na de aanleg behoorlijk mijnhout, terwijl voor paalhout en zaaghout vaak het dubbele van deze termijn nodig is. Een bos van Douglas-sparren vraagt 40 à 50 jaar alvorens het voor de houtproductie geschikte bomen levert.

Het een en ander heeft tot gevolg, dat het aanleggen van bos uit een oogpunt van belegging voor particulieren weinig aantrekkelijks heeft. Niettemin is er toch door het particulier initiatief op het gebied van de bosbouw veel tot stand gebracht. Willen we in ons land echter werkelijk tot een grotere houtproductie komen, dan zal de Overheid een belangrijk deel van deze taak op zich moeten nemen.

Na er op gewezen te hebben, dat het bos naast de houtproductie nog verschillende andere belangrijke voordelen biedt, zoals de vastlegging van stuifzanden, die anders door het wegstuivende zand aan de naburige bouwgronden veel schade zouden berokkenen, het behoud van natuurschoon, de gelegenheid tot recreatie in de open lucht en het verstrekken van werkgelegenheid op het platteland in de winter, vertelde de heer Van de Hoef.

Welkom in Lage Vuursche

 Welkom in Lage Vuursche

Het authentieke dorpje Lage Vuursche ligt in het centrum van Nederland en trekt meer dan 2 miljoen bezoekers per jaar vanwege de bosrijke omgeving, de gezellige restaurants, winkeltjes en natuurlijk de eindeloze recreatieve mogelijkheden. Je kunt heerlijk wandelen, fietsen, midgetgolfen of paardrijden.

Velen vinden daarna ’s zomers een zonnig plaatsje op één van de vele terrassen of een warm plekje bij de haard in de winter. De pannenkoek vindt nog steeds grote aftrek maar ook een gastronomisch maal kan gevonden worden in de zes restaurants die Lage Vuursche rijk is.

Dankzij de tientallen rijksmonumenten en de achttiende-eeuwse huizen in en om de Dorpsstraat heb je het gevoel dat de tijd hier heeft stilgestaan. Een Anton Pieck achtige sfeer in het dorp en het feit dat Lage Vuursche en omgeving het eerste grote bosgebied vanuit de randstad is, zorgt voor veel belangstelling. Het dorp heeft een Vorstelijke status omdat prinses Beatrix weer op kasteel Drakenstein woont. Hoewel het kasteel vrijwel geheel aan het oog wordt onttrokken, heeft het op velen een grote aantrekkingskracht.