maandag 1 oktober 2018

Fontein op de Brink

Overpeinzingen van een paard

door Cees Roodnat


In 1907 werd een drinkfontein op de Brink in Baarn geplaatst waar paarden hun dorst konden lessen. De fontein is al lang geleden weggehaald, ongeveer op dezelfde plek staat nu een beeld van een paard. Wanneer krijgt dit paard eindelijk te drinken? Hier volgen wat overpeinzingen van het paard op de Brink.

Een prachtig plaatje van de drinkfontein op de Brink (ca. 1930) Coll. Groenegraf.nl


U kent mij wel. Ik ben het paard dat al vanaf 1995 staat te sterven van de dorst, recht tegenover Demmers op de Brink. Mij is ooit een drinkbak beloofd maar dat is er nooit van gekomen. Ik word regelmatig door kinderen beklommen en betast, ze geven me de gekste namen, op dinsdagen wordt ik ingebouwd tussen heerlijk ruikende marktkramen, maar iets te drinken? Ho maar, nog geen emmertje.
Ik sta hier dus eigenlijk voor joker te verbeelden dat het hier op de Brink vroeger goed drinken was voor al mijn passerende soortgenoten.
Bakkersknecht met mandfiets lest zijn dorst
 (Coll. Groenegraf.nl)
Als voorname villabewoners, neem bijvoorbeeld de freule van Heemstra, aan het begin van de vorige eeuw op mijn oudtante uit rijden ging stopte ze altijd even op de Brink om haar uit de fontein te laten drinken die er toen stond. Misschien had de baron daar nog wel aan mee betaald toen de toenmalige VVV die fontein in 1907 liet plaatsen. Paste toch leuk bij het net voltooide nieuwe gemeentehuis. Ook het paard van de schillenboer, die knol voor de bakkerskar, dat kleine opdondertje voor de ponywagen, de trekpaarden van boeren in ons dorp legden hier regelmatig aan. Nog geen maand geleden had ik zo’n fijne dag. Toen kwamen hier allemaal rijtuigjes langs die je vroeger in Baarn ook veel zag, getrokken door soortgenoten die er tip-top uitzagen. Of ze me zagen staan in alle drukte weet ik niet. Maar ik vroeg me wel af waar zij nou te drinken hebben gekregen op hun route. Ach ja, was die fontein er nog maar. Hij was zo mooi. Helemaal van hardsteen, met aan de bovenkant twee leeuwenkoppen erop die water spogen in de ronde bak eronder.

Het fontein-ontwerp van de architecten Bronkhorst en Richter uit 1907
(Beeldarchief HKB)

Een oom van mij die voor de kar van de slager liep kon er wel een kwartier staan slurpen, om daarna, briesend van genot, zijn ronde te vervolgen. De slager zelf leste zijn dorst met een ijzeren drinkbeker die aan een kettinkje hing. Baarnse kinderen deden dat ook op warme dagen. Ze beklommen de bak en gingen met hun mond onder de straaltjes hangen. Dat deed de freule nou weer niet, verschil moet er zijn. Trekhonden zag je er ook wel, die dronken uit een ondiep rond kommetje aan de voet van de fontein. Wij paarden kunnen zelf niet lezen maar mijn vriend Klaas de Ruiter die hier op de Brink woont en de fontein weer terug wil, heeft me verteld wat er op de rand van die fontein stond:



AANGEBODEN DOOR DE 
VEREENIGING TOT VERFRAAIING 
VAN BAARN EN DE BEVORDERING VAN HET 
VREEMDELINGENVERKEER.



Ook Klaas de Ruiter wil de fontein terug
(Foto: Groenegraf.nl)

Die club begreep nog waarmee een Brink minimaal gestoffeerd hoort te zijn: Raadhuis – Kerk – Kroeg – Muziektent – Pomp met zwengel of Fontein. Dus Joost mag weten waarom die fontein verdwijnen moest. Hij schijnt in de bezettingstijd in 1943 op bevel van de toenmalige gemeentebestuurders verwijderd te zijn. Stond hij in de weg, vond men hem niet mooi meer, waren de dorstige paarden/honden/kinderen op? Een oeroude ooggetuige beweert dat de fontein toen, samen met prachtige lantarenpalen die bij het station stonden in de vuilstortplaats van het Beltgat gedumpt is. Maar ja, wie graaft zo’n parkachtige heuveltje nu nog af? Zijn we in dit dorp bang voor water? In de zomer van 2015 hadden veel kinderen en ik de grootste lol met een waterspektakel op de Brink in de vorm van een dambord met ‘bedrieglijke’ spuitertjes waarvan zelfs ik op afstand nog kletsnat werd. Een bijna extatisch feest waar ik nog om kan hinniken.

PlayFountain op de Brink (www.playfountain.com)

Dat ook een kinderlach kan klateren bleek voor een aantal omwonenden aanleiding om de organisatoren aan te klagen wegens geluidoverlast. PlayFountain is het jaar daarop niet teruggekomen. Nu schijnen er weer plannen te bestaan een fontein op één van die fraai bestrate cultuurpleintjes te posteren. Onzin!!! Breng die fontein terug waar hij hoort, naast mij op de Brink. Ik zal me een slag omdraaien en er net als vroeger uit slobberen tot mijn blaas er van knapt.


Geraadpleegd:
– artikelen BC 2014 tot heden;
– notitie Jaap Kruidenier n.a.v. notulen gemeenteraad 28 juni 1907;
– artikel Andonny de Bruijne, Gooi en Eemlander 25 juli 2014.


Cees Roodnat






















Dit verhaal verscheen op maandag 1 oktober 2018 in de Baarnsche Courant  in de rubriek

 ’Vandaag is morgen alweer gisteren (bruggetjes naar vroeger)’


‘Vandaag is morgen alweer gisteren’ is een initiatief van de Historische Kring Baerne en Stichting Groenegraf.nl en verschijnt drie-wekelijks op maandag in de Baarnsche Courant en in het weblog van Groenegraf.nl. De verhalen worden afwisselend geschreven door 
Cees Roodnat, Ed Vermeulen en Eric van der Ent. 

Wilt u meer lezen over oud Baarn?

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter

Bent u geïnspireerd geraakt door dit oud-Baarn verhaal en wilt u zelf eens wat 
schrijven voor onze website? Stuur uw verhaal dan
 per email aan groenegraf.baarn@gmail.com