door Ed Vermeulen
Natuurlijk kent u de fameuze Turcotaart, Bikkels, Naaldjes en de nieuwste aanwinst: de Baarnse Bal. Maar kent u ook de Baarnsche Allerhande? Tijd voor een kleine proeverij met vier verschillende smaken.
 |
| Het koetshuis in de Pekingtuin (Coll. HKB) |
 |
| Huize Holland (Coll. Groenegraf.nl |
Een mooiere driehoeksverhouding is nauwelijks denkbaar! Een verhaal dat het verdiend om bewaard en doorverteld te worden. We herhalen het met liefde: ’Er klinkt muziek in het Koetshuis’.
 |
| Villa Bloemswaard (Coll. Geheugenvanbaarn.nl) |
 |
| Hofmeester Laurens Swart (Coll. Fam. Swart) |
Retour Afzender: In een tijd waarin het bon ton is af te geven op de activiteiten van Tante Pos, getuige dit berichtje in De Telegraaf van 1 april (!), biedt mijn verhaaltje over gebeurtenissen in andere tijden een positief tegengeluid. Hofmeester Laurens Swart, u kent hem uit het verhaal ’Varen in oorlogstijd, de ondergang van het s.s. Simaloer’, stuurde in mei 1940 vanaf het m.s Tanimbar, liggende in de haven van Belawan, Sumatra per luchtpost een kaart naar zijn echtgenote mevrouw M. Swart-Otgaar geadresseerd op het hem vertrouwde adres Nicolaas Beetslaan 9.
 |
| Ondergang m.s. Tanimbar (Coll. J.G. Nierop) |
 |
| s.s. Simaloer, een van de oudere schepen van de SMN (Coll. J.G. Nierop) |
De kaart, uitgegeven door de bekende religieus georiënteerde uitgeverij J.N. Voorhoeve uit Den Haag, toont een echtpaar dat gearmd door een poort naar buiten loopt, als het ware de (onzekere) toekomst tegemoet. Door Swart met veel gevoel voor zijn toenmalige situatie uitgezocht. Postzegel gestempeld: Belawan 8 mei 1940. In eerste instantie werd de kaart niet bezorgd, getuige het stempel Ret. Afz. (hetgeen uiteraard staat voor Retour Afzender).
 |
| Door Swart verstuurde kaart (Coll. Fam. Swart) |
Waar dit stempel, door een zijn plicht niet verzakende postbeambte werd geplaatst, vermeldt de historie niet. Mogelijk reeds in Belawan zelf. Maar dat de kaart is aangekomen en zich nu tachtig jaar later nog steeds in het familiearchief van de familie Swart bevindt is een feit en tegelijkertijd een klein wonder. De wegen van Tante Pos waren, ondanks dat de wereld toen inmiddels in brand stond, ondoorgrondelijk!
 |
| Het t.s.s. Baarn varend op de Nieuwe Waterweg. (Foto: G. Monteny, coll. John Kappers) |
 |
| Leerlingen NBS brengen een bezoek aan het t.s.s. Baarn (Coll. Tineke Schaars) |
 |
| Villa Rust-Lust, Molenweg 27 (Foto: John Kappers) |
 |
| Henriëtte Josephine Schuddeboom-Hartsteen (Coll. Mr E.R. Schuddeboom) |
Tot de dood ons scheidt: U kent deze woorden, ooit langer geleden standaard onderdeel van de van oorsprong Engelse trouwbelofte ‘Till death do us part’. Soms zijn woorden meer dan woorden alleen. Voor onderzoek naar feiten rond het verhaal ’Het boekje van Vrugtman’, gevonden bij de Baarnse kringloopwinkel en afkomstig uit de in 1905 gebouwde villa Rust-Lust aan de Baarnse Molenweg 27, kwam ik eerdere bewoners van deze fraaie villa tegen: Gerrit Hendrik Schuddeboom en zijn echtgenote Henriëtte Josephine Hartsteen. Hij, een meubelmaker uit Amsterdam, geboren 11-08-1854 en zij geboren 07-09-1855 in Benteng Mati in Banyumas, midden Java, telg uit de Indische familie Hartsteen. ’Tegenkomen’ dient u niet al te letterlijk te nemen: ik vond hun graven, zij waren beiden immers al langer geleden overleden: Gerrit Hendrik op 11 november 1929 en Henriëtte ruim daarvoor op 25 juni 1917.
 |
| Het grafmonument van Gerrit Hendrik Schuddeboom op de Nieuwe Algemene Begraafplaats aan de Wijkamplaan. (Foto: Ed Vermeulen) |
 |
| De plek waar Henriëtte Josephine Hartsteen is begraven op de Oude Algemene Begraafplaats. Het grafmonument is helaas verdwenen. Het graf van Samuel Veldhuizen dient als oriëntatiepunt (Foto's: Ed Vermeulen) |
Waar het dikwijls, zo niet meestal, gebruikelijk is echtelieden bij elkaar te begraven vond Henriëtte haar laatste rustplaats op de Oude Begraafplaats aan de Berkenweg. De Oude Begraafplaats werd in 1987 voorgoed gesloten en Henriëttes grafsteen is in een door de gemeente Baarn in 1986 geïnitieerde ruimingsactie verdwenen. Het graf zelf echter is, alhoewel niet zichtbaar, nog in tact. Echtgenoot Gerrit Hendrik daarentegen werd begraven op de Nieuwe Algemene Begraafplaats aan de Wijkamplaan. Zij het op enige afstand van elkaar vonden beiden hun laatste rustplaats in Baarn, waardoor hun zielen op de dagen dat de wind door de bomen van het groene graf waait elkaar kunnen blijven ontmoeten. De woorden ’Tot de dood ons scheidt’ kregen bij deze ontdekking wel een hele speciale betekenis.
Dank aan: John Kappers, Geheugenvanbaarn.nl en Mart Karsemeijer, Werkgroep Oude Begraafplaats HKB.
