vrijdag 9 september 2022

Benthuys

Tot ver in deze eeuw stonden er boerderijen langs de Zandvoortweg. Van sommige van deze families heeft de naam (v.d. Vuurst, Staal, Zonneveld en Schothorst) nog altijd een vertrouwde klank in ons dorp. Ook boer Beukeboom woonde daar, hoewel zijn bouwland langs de Eemnesserweg lag. Een flinke strook, van wat nu de Wilhelminalaan heet tot aan de v. Heemstralaan.

Zijn land werd doorsneden door een bosje van eikenhakhout, waar nu de Ferd. Huycklaan loopt. Die grond was eigendom van Prins Hendrik, de Baarnse prins, als "de Zeevaarder” een bekende bewoner van Paleis Soestdijk. Men kon boer Beukeboom aan weerszijden van dat bosje, waarin een voetpad liep, zien ploegen. Hij teelde voornamelijk rogge en boekweit.

     De boerderij net voor de sloop in de jaren 70.

Een hoek van zijn grond had een andere bestemming gekregen, die was namelijk in gebruik bij de bekende tuinarchitekt Ant. van der Helden als kwekerij. Nadat een spoorlijn ons dorp rechtstreeks met Amsterdam verbond, werden er overal in Baarn villa’s gebouwd en ook landbouwer Beukeboom verkocht daarvoor een stuk van zijn grond. Op 17 oktober 1879 kocht de heer Redeker Bisdom 4,6 hectare in de hoek van die kwekerij. Toch zou het tot najaar 1881 duren, voor er met bouwen begonnen werd.

Huize Voor-Eng
Dat weet men zo precies door de tekst op een gedenksteen, geplaatst op 10 september 1881 door Anne en Karei Redeker Bisdom in hun nieuwe huis, dat ”Voor-Eng” gedoopt werd. Een naam, welke misschien enige toelichting gebruiken kan. Want "eng" betekent namelijk ”hooggelegen bouwland” en dat was zeker van toepassing op de kultuurgrond van boer Beukeboom. Wat men nog altijd zelf vanaf de Eemnesserweg zien kan.

Waarschijnlijk zal de heer Redeker Bisdom de centjes goed hebben kunnen gebruiken, toen hij op 19 januari 1882 een halve hectare grond doorverkocht aan de heer J.C. Boldoot, de bekende fabrikant van (zoals men toen zei) reukwater. Op dat stuk aan de Eemnesserweg liet hij voor eigen bewoning de villa Courbevoie neerzetten. Later heeft vooral de tapijtknoperij van Edmont de Cneudt er vermaardheid gekregen.

De minder gunstige financiële omstandigheden noopten de heer Redeker Bisdom in 1889 zijn gehele Baarnse bezit te verkopen. Nieuwe eigenaar werd de heer E. Bunge, die de eer toekomt daar een groot landgoed te hebben gerealiseerd. Hij kocht namelijk van Prins Hendrik het kreupelbos laagstammig, door elkaar gegroeid geboomte — achter zijn huis langs de huidige Wilhelminalaan. Alsmede percelen grond, tot wat nu de Ferd. Huycklaan is, van een bouwmaatschappij.

Deze firma had namelijk inmiddels het bosje in het land van Beukeboom van Prins Hendrik gekocht. Het voetpad, dat door dit bosje liep, werd veranderd in een brede laan, door de gemeente vervolgens Ferd. Huycklaan gedoopt. Kort daarvoor was op 't Hoogt ook een laan tot Jacob van Lenneplaan aangewezen.

Met palen, waarop de naam van Prins Hendrik stond, waren die bezittingen van deze vorstelijke Baarnaar gemerkt. Zo’n paal stond aan het begin van de Ferd. Huycklaan en ook lange tijd nog aan de Wilhelminalaan bij het bosje, dat dus aan ”Voor-Eng” werd toegevoegd.

Om deze vergrote tuin te kunnen besproeien liet de heer Bunge in 1890 een hoge ijzeren toren bouwen met een windrad, omdat het water oorspronkelijk met behulp van windkracht tot in het hoge reservoir opgepompt werd. Later werd aan de onderzijde een motor geplaatst, maar men bleef de tuin via de installatie besproeien.

De Baarnaars hebben jarenlang overigens hun eigen gedachte hierover gehad. Zij hebben dat privé-watertorentje nog jaren zien staan en dachten, dat het huis een eigen watervoorziening bezat. In werkelijkheid was de villa evenwel gewoon op de waterleiding aangesloten.

De heer Bunge overleed op 3 november 1904, waarna zijn weduwe Mevr. Bunge-Cruys nog 16 jaar in dit huis woonde, voor zij naar elders vertrok. Via via kwam het landgoed toen in bezit van F.E. Baron van Heerdt, die er in 1920 ging wonen en de naam veranderde in Benthuys. De overgrootvader van de nieuwe eigenaar heette Baron van Heerdt van ’t Benthuys en bezat de Havezathe ’t Benthuys in de omgeving van Vollenhove.

Overigens had mevr. Bunge eerder reeds (15 oktober 1907) niet ver van de Ferd. Huycklaan aan de Eemnesserweg een stuk grond verkocht aan de heer G. van Woudenberg, die er een huis op bouwde en een bloemisterij begon. Op 30 september 1919 kocht hij van haar ook nog een groot terrein achter de toenmalige Westerschool aan die Ferd. Huycklaan, waar later lange tijd sigarenfabriek Washington in gevestigd

Wilt u uw herinneringen delen? U kunt hierop reageren Stuur een e-mail naar: bakker.groenegraf@gmail.com. 

Heeft u geen internet? Stuur een briefje aan:

Stichting Groenegraf.nl
T.a.v. Baarnsch Geheugen

Marisstraat 4 - 3741 SK BAARN