vrijdag 14 maart 2025

De verlengde Dalweg

 Uit de BC van 24-6-1985 "de verlengde dalweg"

Kerkhoflaan later Acacialaan

Voor de oorlog heeft de toenma­lige Oudheidkamer - min of meer de voorloper van de huidige Historische Kring - intensief getracht de Verlengde Dalweg om­ gedoopt te krijgen in de A. v.d. Heiden weg. Daar waren redenen genoeg voor aan te voeren. Hij was een bekende Baarnaar geweest. Ondermeer een kunst­ schilder met grote talenten. Voorts heeft hij geruime tijd in het witte huis aan deze laan gewoond, waar zich nu de familie Wijkamp-Goudswaard vestigde en deze Anthony van der Helden was ook de grondlegger van het grote terrein, waar ook nu nog aan deze laan een kwekerij gesitueerd is. De naam Anthony van der Helden kwam voort ter sprake, toen onze gemeenteraad op 17 de­cember 1874 de twee eerste makelaars in ons dorp benoemde. De andere persoon was de heer F.E. Rottier, bekend gebleven als de eerste exploitant van het Amaliahotel, dat later als "de la Promenade” en later de  "de Prom” funktioneren bleef. Die benoeming gebeurde dus kort na de opening van de ”Hol­landse spoorweg’’ tussen Amsterdam en Amersfoort, een gebeurtenis welke voor Baarn van enorm belang zou zijn en waaraan ons dorp een snelle groei te danken had. 

Nu worden makelaars overigens allang niet meer door de gemeenteraad benoemd. De komst van die spoorlijn bracht veel werk voor Anthony van der Helden, want (ook dat!) deze bekwame tuinarchitekt is verantwoordelijk voor het fraaie parkje op het Stationsplein - nog altijd staat het jaartal 1874 op het hek van dit Amaliapark - en in 1886 werd hij belast met het aanleggen van een spoorlijn, wat in Baarn met het nodige chauvi­nisme, onze "spoorweg- boulevard” genoemd werd. Deze Spoorweglaan - direct na de Tweede Wereldoorlog omge­doopt in Gerrit van der Veenlaan, de gefusilleerde Amsterdamse verzetsstrijder, die in de jaren voor de oorlog de ontwerper en beeldhouwer van het Emmamonument aan deze laan was - kreeg inderdaad een bijzonder geslaagde beplanting, inclusief rustieke doorgangetjes, waarvan nog altijd de overblijfselen te vin­den zijn. Die naamsverandering van de Verlengde Dalweg was niet zo onverstandig. 

Diverse bewoners hadden het gemeentebestuur reeds op de onhoudbare situatie daar gewezen en op aanpassing aangedrongen. Terecht dat het aloude begrip van ‘Valletje” niet verloren ging en in de Dalweg ge­handhaafd werd. Maar samen met een Verlengde Dalweg en tussen die laan en de Zandvoortweg ook nog de Dallaan (!) was eerlijk gezegd een beetje te veel van het goede. Toch duurde het tot eind 1951 voor de ambtelijke molens ook hier ’’uitgemalen” waren, want tenslotte werd besloten nog meer bomennamen in deze buurt te kiezen. De vroegere Kerkhoflaan was reeds herdoopt in Acacialaan, waar nog niet zo lang ge­leden een Plataanlaan aan toe­ gevoegd werd. Voor de Verleng­de Dalweg koos men Berkenweg, terwijl de Zandvoortlaan toen Ei­kenweg kwam te heten en de Dal­weg veranderd werd in Beuken­laan. 

Het is zo voor iedereen wel minder verwarrend geworden. Gelijktijdig met deze gewijzigde namen in de "bomenbuurt' werden nog drie straten omgedoopt. De Oosterdwarsstraat kwam in dat jaar Westerstraat te heten, de Noorderdwarsstraat logi­scherwijs Zuiderstraat. Ook rond de Schoolstraat werden twee straatnamen gewijzigd. Op de afbeelding de Malva-hoeve - Faas Eliaslaan hoek CantonIaan en de Kerkhoflaan later Acacialaan.

De Villa aan de verlengde Dalweg