De enige echte Sint Nicolaas!

door Ed Vermeulen

Sint Nicolaas...de enige echte!

Op 30 november 2015 verscheen in deze rubriek het verhaaltje ’Sinterklaas heette eigenlijk Piet’. Het beschreef het leven van Sint ’Piet Hendriksen (1900-1971)’. Het verhaaltje eindigde met de bisschoppelijke wijsheid: ’Moraal van dit verhaal: De echte Sinterklaas heet natuurlijk Klaas, of beter gezegd Nicolaas, maar er waren dus ook (hulp) sinterklazen die Piet heetten’. Niets wees er op dat dit sinterklaasmuisje nog een staartje zou hebben. Wat geschiedde? Ook in het daarop volgende jaar werd aandacht besteed aan onze kindervriend.

Om precies te zijn op 21 november 2016, verblijdden wij u met het door mij geschreven verhaaltje ‘Sinterklaas wie kent hem niet, een Sint en Piet fantasie’. Dit alles gedrapeerd rond mijn herinneringen aan en ideeën over de enige echte Sinterklaas. Zoals u zich ongetwijfeld herinnert koos ik uit diverse personificaties Klazen. Daarnaast herinnert u zich uiteraard de foto van het afscheidsdiner van de door mij gevolgde workshop:’Omgaan met je Sinterklaas herinneringen’ . Mijn keuze van toen was duidelijk: Van den Berg Jeths (ome Jeths) en Tijmen de Ruig werden door mij als favoriete Klazen naar voren geschoven. Nou, dat heb ik geweten.

Een pittig gesprek: 'Ik weet je te vinden'  (Coll. Hist. Kring Baerne)

Eén van de bij de workshop aanwezige Sinterklazen gaf mij later in het jaar ongenadig uit de zak (de zak van Sinterklaas welteverstaan). Of ik wel wist dat er naast de door mij genoemde Klazen niet nog meer enige echte Sinterklazen in Baarn rondliepen. En wat ik aan dit door mij geschapen probleem dacht te gaan doen. Alvorens het gesprek met deze ietwat opgewonden Sint werd beëindigd gaf hij mij nog de naam van een door mij over het hoofd geziene Sint en zijn nazaat en nam afscheid  met de woorden:’Doe er wat aan. Ik weet je na al die jaren nog steeds te vinden, Vermeulen!’

De enige echte
Wat kan ik nu anders doen dan ook deze enige echte Sinterklaas uit de  vergeethoek te halen en in het zonnetje zetten. Ook deze Sinterklaas heette eigenlijk Piet en wel voluit Petrus Gerardus Joseph Maria Veltkamp. Geboren in Baarn in het jaar 1923 en overleden eveneens in Baarn in 2012.

De mens Piet Veltkamp

Bedankt Sinterklaas, voor altijd in ons hart!

Geboren in het Rode Dorp, later woonachtig in het huis naast de watertoren op de Sophialaan als één van de elf kinderen Veltkamp. Sint Piet Veltkamp, in zijn vrije tijd koopman in damesconfectie, was dus niet alleen een echte Sinterklaas maar daarbij ook een echte en onvervalste Barinees! Zijn loopbaan als Sint heeft naar verluid achttien (!) jaar geduurd, van 1971 tot 1989. Een oude en met zorg bewaarde oorkonde herinnert aan deze bijzondere jaren.


Jaren waarin het geloof nog niet wankelde onder de aanvallen van buitenaf. Waarin Sint nog Sint was en Piet nog Piet, als u begrijpt wat ik bedoel!



SNNS oftewel Sint Nicolaas en de Nederlandse Spoorwegen
Het waren ook de jaren waarin de Sint en zijn gevolg per trein naar Baarn kwamen. Nu hoor ik u denken: aankomst per trein, klinkt goed, maar waar stapte Sint dan op? Ik herinnerde mij een paar regels uit een oud Sinterklaasliedje en meende het antwoord gevonden te hebben: ’Zie ginds komt de stoomtrein uit Spanje weer aan’ en ’Hoe huppelt zijn paardje ‘t perron heen en weer’. Dit sloeg ongetwijfeld op Centraalstation Madrid, in de taal van de Sint Estación de Atocha en vervolgens de slaaptrein naar Nederland!

Madrid Centraal Atocha  (Foto: internet)

Ooit, tijdens één van onze spaarzame ontmoetingen, had de Sint mij toevertrouwd dat dit Madrileense station hem altijd deed denken aan de prachtige Wintertuin in het Baarnse Cantonspark! Gevolgd door de vraag: ’Passen jullie wel goed op de Wintertuin?' Dankzij recent verkregen en goed bewaard gebleven informatie weet ik nu echter beter en kunnen wij deze overigens terecht gestelde vraag over de treinreis uit eerste hand beantwoorden. De feiten: het passen en aantrekken van de verantwoorde Sint en Piet kleding en de daarbij behorende metamorfose vond, onder het toeziend oog van de leden van het Sinterklaascomité Frieda en Arvid Beekman en Henk van Uchelen, plaats in de kleedkamers van het gymnastieklokaal van de dr. P.V. Astroschool (nu Amalia-Astro) in de Spoorstraat. Aansluitend gingen Sint en zijn Pieten op weg naar station Soest.

Sint en Piet in vol ornaat! 

Dat wil zeggen Sint in auto (met open dak) en de Pieten met een verhuiswagen van de Fa. Witteveen. Jazeker, verschil moest er zijn! Daarna volgde de rit per trein van Soest naar Baarn, waar voor een overweldigende ontvangst door de dienstdoende Baarnse burgemeester en de op het plein verzamelde jeugd

Sint in zwart/wit en kleur

Hoog te paard

van Baarn, al dan niet vergezeld van hun minstens zo nieuwsgierige ouders, werd gezorgd. En achter de muziek aan natuurlijk! De Sint, kindervriend bij uitstek en zeer sociaal bewogen, nam alle tijd om de kinderen te groeten en zo mogelijk een handje te geven. Het verhaal gaat dat Sint ter wille van het publiekseffect zijn schimmel vreugde sprongetjes liet maken.



Onderweg, zowat halverwege de Laanstraat, passeerde de stoet het historische pand van Boekhandel Den Boer, waar het treintje als van oudsher in de etalage zijn eindeloze rondjes met onbekende bestemming reed.

Laanstraat 69 en 67

Daarnaast ziet u op no. 67 de handwerk - en stoffenwinkel van Mevr. De Lange. Pure nostalgie. Nu zijn beide winkels, gelijk Sint en Piet, voor altijd met elkaar verbonden.

We zijn er bijna!

Ontvangst op Laanstraat 1
Alvorens bij het eindpunt van de feestelijke intocht, het bordes van Laanstraat 1 , het enige echte adres van ons Gemeentehuis, aan te komen trok de stoet voorbij het oude pand waar toen nog de dames Van Dijen woonden en waar nu Abel met zijn Hamelinkse Smaecken ons zijn zaligheden en lekkernijen voortovert. Ook op Laanstraat 1 volop feestvreugde. Warme woorden van de altijd beminnelijke burgemeester Miedema, een muzikale welkomstgroet van het kinderkoor o.l.v Siem Keijzer, waarbij alle liedjes luidkeels meegezongen werden door de opnieuw verzamelde jeugd en natuurlijk een woord van dank door de Sint. Het verhaal gaat dat bij een blijde inkomst in de jaren zeventig onze huidige koning Willem Alexander, samen met zijn moeder prinses Beatrix aanwezig op het bordes, de vraag gesteld kreeg of hij die avond ook zijn schoen mocht zetten, waarna zijn moeder uiterst diplomatiek antwoordde dat hij door, niet nader omschreven, stout gedrag hiervoor niet in aanmerking kwam. Waarmee bewezen is dat ook koningen jong en ondeugend zijn geweest.

Bordesscène

Mensenmens

Kindervriend en mensenmens!

Na afloop van de feestelijkheden bracht Sint Piet Veltkamp altijd een bezoek aan het Baarnse ziekenhuis waar hij na ontvangst door de directrice de daar opgenomen (zieke en gehandicapte) kinderen bezocht, vriendelijk toesprak en wat snoepgoed achter liet. Dit uiterst sociale gedrag kenmerkte deze Sint, die deze traditie ook na verloop van zijn ambtstermijn na 1989 heeft voortgezet.
Om in de taal van nu te spreken: Sint Piet Veltkamp, niet alleen de enig echte Sinterklaas, maar tegelijkertijd een echt ’mensenmens’, nu voor altijd opgenomen in de eregalerij van onvergetelijke Baarnse enige echte Sinterklazen.

De moraal van ook dit verhaal: Sinterklaas spelen is een gunst, Sinterklaas zijn een hele kunst! Met hieraan toegevoegd: ’Er is altijd een Klaas boven Klaas!

Dank aan mevr. Ifi Veltkamp: dochter van de enige echte Sinterklaas!

Piet Ifi, dochter van de enige echte Sinterklaas

Alle foto’s: Familiearchief Veltkamp tenzij anders aangegeven. 
Dit verhaal is mede tot stand gekomen door bemiddeling van Willem Schaap.

Ed Vermeulen (1942)

Dit verhaal verscheen op maandag 27 november 2017 in de Baarnsche Courant  in de rubriek

  ’Vandaag is morgen alweer gisteren (bruggetjes naar vroeger)’

Deze rubriek is een samenwerking tussen de Historische Kring Baerne en Groenegraf.nl    

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter