zaterdag 17 november 2018

Corry van der Veen. Een Baarnse concertpianiste


door Sandra van Berkum


Daar zit ze. In de voorkamer van haar ouderlijk huis in de Baarnse Brinkstraat. Concertpianiste Corry van der Veen. Met één hand op de toetsen van haar geliefde Steinwayvleugel. Melancholisch voor zich uitkijkend, als bevroren in de foto. In haar lange satijnen jurk lijkt ze wel een filmster. Voor en op de vleugel de boeketten die ze kreeg na afloop van een concert.


Deze nostalgische artiestenfoto werd onlangs geschonken aan Eric van der Ent van Groenegraf.nl. Hoe kan het dat we bijna nooit meer over Corry van der Veen horen? vroegen Eric en ik ons af. Samen bezochten we Ferdinand Hulst. Om meer te weten te komen over deze ‘mysterieuze’ vrouw, de diva achter de vleugel. Zijn moeder.

Familievleugel
Ferdinand Hulst op de Steinwayvleugel van moeder Corry van der Veen
‘Over haar carrière als concertpianiste zei mijn moeder eigenlijk nooit iets, tenzij je doorvroeg’, vertelt Ferdinand. ‘De Steinwayvleugel op de foto kreeg ze van haar vader toen ze slaagde voor het conservatorium.’ Het is een fraai exemplaar. Indrukwekkend ook. We durven hem niet eens aan te raken. Corry’s vleugel. Gebouwd in 1892 in New York en in Nederland geleverd door de firma Bender uit Amsterdam. Een instrument met een zwaar touché. Volle tonen en donkere bassen klinken als Ferdinand er op speelt. Uit het hoofd, hij heeft een absoluut gehoor.

‘Zolang ik leef, was die vleugel er. Hij heeft heel wat meegemaakt in onze familie. Mijn moeder nam de zware Steinway vaak mee naar concerten. Dan kwam er speciaal vervoer voorrijden in de Brinkstraat en werden de poten gedemonteerd.
In de oorlog werden de fietsbanden in de vleugel verstopt. We woonden toen in Bilthoven, in de buurt van de spoorlijn, niet ver van vliegbasis Soesterberg – dat waren potentiële doelwitten. Tijdens bombardementen kropen mijn zusje Saskia en ik wel eens onder de grote vleugel weg. Dat gaf een veilig gevoel. We zaten er óók onder als mijn moeder quatre-mains oefende met haar studievriendinnen – te klieren natuurlijk!’

Firma J.C. van der Veen aan de Brinkstraat


Een deftige zaak
Corry van der Veen als peuter
Vader Ferdinand van der Veen
Corry wordt op 3 november 1908 geboren als oudste dochter van Hendrika de Kok en Ferdinand van der Veen. Ze heeft twee jongere zussen, Dies en Nan en een broertje, Jan. Het gezin Van der Veen bewoont in de Brinkstraat een groot Jugendstilpand.  Daar is ook het familiebedrijf gevestigd. 










De in 1874 opgerichte ‘Firma J.C. van der Veen’ is een deftige zaak in ‘manufacturen’ en dames- en herenmode. Het is de enige plek in Baarn waar je dusters kunt krijgen – ‘Van die losse huisgewaden met veel kant en ruches’, lacht Ferdinand. Prinses Juliana bezoekt de winkel wel eens en later ook haar dochters. Ferdinand: ‘De zaak draaide als een tierelier. Dat was vooral de verdienste van mijn grootmoeder, Corry’s moeder. Vader Van der Veen was een levensgenieter. Hij had vele bezigheden, waaronder het bouwen van radio’s. Ook fotografeerde hij graag.’

Corry van der Veen met haar pianolerares Bertha Kuijer


Al op zeer jonge leeftijd toont Corry interesse voor de piano. Pianolerares Bertha Kuijer, die tegenover de Van der Veens woont, gaat haar lesgeven. Haar talent valt op in Baarn. Als in Hotel Zeiler de pianist het laat afweten voor de wekelijkse dansavond weten ze Corry te vinden. Veertien is ze dan. Ze zit op de HBS in Hilversum.
Na haar eindexamen gaat Corry naar de muziekschool in Utrecht en vervolgens naar het Conservatorium van Amsterdam. Als Corry is afgestudeerd, gaat ze zelf lesgeven. Trots wordt op de gevel van Brinkstraat 34 een zwart marmeren bordje aangebracht met daarop in gouden letters: ‘Corry van der Veen Leerares Piano’.
De meeste leerlingen ontvangt ze in de Brinkstraat. Anderen bezoekt ze thuis waar ze komt voorrijden in haar Chevrolet cabriolet. Ze geeft ook gratis les aan getalenteerde kinderen waarvan de ouders het niet breed hebben.

Spelen, spelen, spelen
Corry van de Veen
Naast lesgeven studeert Corry veel, soms wel acht uur per dag. Chopin is favoriet. Haar vleugel staat in de voorkamer die grenst aan de winkel. Klanten blijven vaak nog even om naar haar spel te luisteren. Sommigen vragen of ‘juffrouw van der Veen niet eens bij hen thuis wil komen spelen?’ Dat doet ze graag. Met enige regelmaat geeft ze huisconcerten. In villa Hoog Wolde bijvoorbeeld, waar de familie Sandberg woont. Jacoba Sandberg-Hooft Graafland ziet de jonge pianiste als haar protégee. Ze gaan vaak samen naar Amsterdam om concerten bij te wonen. Zelf is de jonkvrouw geen onverdienstelijk zangeres. Bij het zingen van liederen van Schubert laat ze zich graag door Corry begeleiden op de piano.


Corry’s leven draait om de piano – studeren, lesgeven, spelen. Haar carrière neemt een vlucht. Ze concerteert van Den Haag tot Brussel. Met het radio-orkest van de N.C.R.V. en het Gooisch Symphonie Orkest onder leiding van dirigent Kees Hartvelt speelt ze onder andere pianoconcerten van Beethoven en Mozart. In de dagbladen wordt lovend geschreven over haar ‘schitterende aanslag’, ‘parelende techniek’ en ‘sublieme spel’ dat weet te ontroeren. In 1934 speelt ze onder leiding van Willem Mengelberg. De beroemde dirigent schrijft haar na afloop een felicitatiekaart.


Felicitaties van  Willem Mengelberg


In Baarn geeft Corry regelmatig concerten in de aula van het Baarnsch Lyceum. Of in de grote zaal van het Badhotel. Daar treedt ze in februari 1938 op met sopraan Jo Vincent. In de vestibule is zó veel oponthoud dat het concert te laat begint. De zaal is afgeladen. Haar ouders zijn heel trots wanneer een foto van hun dochter de volgende dag de voorpagina van de Baarnsche Courant haalt.

Dirk-Jan
In 1934 neemt Corry haar intrek in het Tolhuisje aan de Eemweg. De vleugel verhuist mee. Wanneer in de straat riolering wordt aangelegd, verschijnt er een bouwopzichter aan de deur: Dirk-Jan Hulst. Hij is niet alleen handig, maar blijkt ook nog eens zeer muzikaal te zijn. Dirk-Jan speelt gitaar en zingt operette. Het klikt en ze trouwen. In 1941 verruilt Corry haar Baarnse Tolhuisje voor een woning in een pittoresk laantje in Bilthoven. Voor haar leerlingen en het zingen met Jacoba Sandberg reist ze nog wekelijks met de stoomtrein naar Baarn.


Dies van der Veen, Corry's zus

In Huize Hulst wordt veel gemusiceerd. Wanneer Corry en Dirk-Jan een goede bui hebben, worden er Weense liederen gezongen. Ook zus Dies van der Veen is vaak van de partij. Zij is een voortreffelijk violiste en speelt tot op hoge leeftijd bij verschillende orkestverenigingen. Als de terrasdeuren open staan, genieten de buren volop mee. ‘Echte’ optredens zijn er niet veel meer voor Corry. De oorlog heeft de vaart uit haar loopbaan gehaald. Daarnaast ontbreekt het haar aan tijd om te studeren. Ze heeft inmiddels twee kinderen. Die schelen slechts anderhalf jaar en Corry heeft haar handen vol aan dit tweetal. Bovendien helpt ze op dinsdag en zaterdag altijd in de zaak van haar ouders.

Een aparte moeder
Als hun ouders zijn overleden, nemen Corry en Dies de winkel over. De zusters bestieren het familiebedrijf tot 1975. Ferdinand: ‘Mijn zus en ik noemden ze wel eens plagend ‘de gezusters Tsjechov’. Ze waren knappe verschijningen. Tante Dies was kleurrijk en apart gekleed en droeg graag rinkelende armbanden en kettingen. Mijn moeder zag er ook heel artistiek uit. Ze hield van blouses met gekleurde dessins. Buiten droeg ze altijd een theatrale cape. We waren enorm trots dat we zo’n aparte moeder hadden die ook nog eens samen met onze tante een chique modezaak runde.’

Corry van der Veen overlijdt op 27 januari 1990. Het jaar daarvoor laat Ferdinand haar geliefde vleugel restaureren. ‘Mijn moeder heeft er nog even op kunnen spelen’, vertelt hij. ‘“Hij moet altijd in de familie blijven”, zei ze. Hij staat nu bij mij thuis. Twee keer per jaar geef ik een huisconcert op deze zo dierbare vleugel. Dan worden er stukken ten gehore gebracht die mijn moeder destijds ook speelde. Alle pianisten roemen de prachtige klank van de oude vleugel waarmee Corry zoveel concerten heeft gegeven en waarop zoveel leerlingen les hebben gehad. Ik doe hem nooit weg.’




Sandra van Berkum

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter

Bent u geïnspireerd geraakt door dit oud-Baarn verhaal en wilt u zelf eens wat 
schrijven voor onze website? Stuur uw verhaal dan
 per email aan groenegraf.baarn@gmail.com