donderdag 16 februari 2017

Station Baarn aan de Oosterspoorweg deel 2

Het station Baarn ligt aan de zgn. (voormalige) Oosterspoorweg, de spoorlijn van Amsterdam door het Gooi en langs Amersfoort naar Zutphen, waarvoor de HSM, de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij, in 1870 een concessie verwierf.

Beveiliging: NX of AR?
Sinds de modernisering van de beveiliging in 1959 kwam ook in Baarn het klassieke armseinstelsel te vervallen. Na de invoering van NX in 1950 is men in 1956 begonnen met het uitrusten van een 27 tal kleinere stations met stationsrelaisbeveiliging, het zgn. NX-systeem (eNtrance, eXit), waarbij met begin- en eindknoppen op een tableau de totale rijweg vastgelegd kon worden.

Seinhuis III en woning 36 bij de overweg Torenlaan.  Baarn, 25 juli 1958.



De oude beveiliging is nog in gebruik, maar binnenkort nemen
lichtseinen de dienst over. Baarn, 25 juli 1958

De computer aan het werk
Het emplacement Baarn wordt bediend vanuit de procesleidingspost in Amersfoort. De treindienstleider Gooilijn beheert en bedient de stations Baarn, Hilversum en Naarden-Bussum.
Zo rond 1969 werd dit proces nog vanaf het station in Baarn bediend. De oproepinstallatie op het station bestond uit een megafoon.
Baarn, 15 mei 1969. Post T; de omroepinstallatie bestaat uit een megafoon! De post is inmiddels opgeheven: het treinverkeer wordt geregeld vanuit Amersfoort. 
De voetbrug bij het station
De voetbrug werd opgeleverd op 17 augustus 1911. Het ontwerp is van de Hollandsche Maatschappij tot het maken van werken in Gewapend Beton. Dit bedrijf had in 1906 vier van dergelijke bruggen gebouwd tussen Simpelveld en Valkenburg, waarvan er drie nog steeds bestaan. Ook is er een kloon te zien bij station Schin op Geul. Een dergelijke hoge, smalle voetbrug wordt wel 'kippenbrug' genoemd. Dit is dus niet de Kippenbrug (met hoofdletter) maar een kippenbrug (met kleine letter).


Baarn, 1 augustus 1971. Met treinstel "Hondekop 751"

Het Gedenkplateau
Op 3 juni 1946 maakte Baarn kennis met de elektrische trein, toen de spoorlijn Amsterdam-Amersfoort onder de draad was gebracht. Op 25 juli 1948 volgde het baanvak naar Den Dolder. Door het VVV Baarns Bloei en namens de inwoners van Baarn werd er een gedenkplateau aangeboden aan het Spoorwegbedrijf ter herdenking van de inbedrijfsstelling van de elektrische tractie.



Een trein in Baarn beschoten
Op 25 november 1944 werd bij Baarn een stilstaande trein beschoten door geallieerde vliegtuigen. De locomotief ontplofte en de restanten kwamen terecht bij de spoorwoningen nabij de Torenlaan. De loc was een in Utrecht gestationeerde Belgische stoomloc (BSM 8478) van Duitse makelij (een G8). De machinist en stoker kwamen om het leven. De trein was gevuld met door de Duitsers gevorderde paarden. In Baarn heeft men nog een hele tijd paardenvlees gegeten. Zie "Het Spoorwegbedrijf in oorlogstijd, 1939-'45" van C. Huurman, blz. 359. De woning op de voorgrond is van de NCS, woning 36 in de achtergrond van de HSM. Beide woningen zijn in 2008 gesloopt.

25 november 1944 de ontploffing
25 november 1944 de restanten na de ontploffing

De Brandweer van Baarn en het Spoor
Bij een uitruk van de brandweer van Baarn naar o.a. Lage Vuursche of Paleis Soestdijk lopen zij het risico dat zij stil komen te staan voor een gesloten  spoorwegovergang. De spoorwegovergang bij het station van Baarn is ongeveer 35 minuten per uur gesloten. Voor de brandweer een groot risico. De route die met het uitrukken naar o.a. Lage Vuursche of Paleis Soestdijk dan wordt genomen gaat over de Wilhelminalaan richting Amsterdamse straatweg en dan richting Lage Vuursche of Paleis Soestdijk. Hierdoor behoeven zij niet te wachten voor een gesloten spoorwegovergang. 

Treinen in Baarn
Tot slot. Vele treinen stopten of passeren Baarn, hierbij enkele voorbeelden.


Baarn, 31 maart 1973. Loc 1147 passeert met een sneltrein naar Amersfoort.
Baarn, 15 mei 1969. Treinstel 328. Dit is een van de treinstellen die in december 1975 betrokken waren bij de Molukse treinkaping bij Wijster.

De sneltrein naar Amersfoort met links nog een goederentrein

Baarn, 2 mei 1998. Loc 3737 reed door het land met een goederentrein die helaas niet helemaal in stijl was. Ook was de trein een uur te laat, dus werd het een foto in de schaduw in plaats van in het mooie licht van de ondergaande zon.

Baarn, 29 mei 1998. Loc 1643 met 1115 in opzending.
Baarn, 31 maart 1981. Loc 1202 met de koninklijke trein. Beatrix, een klein jaar koningin, ging op staatsbezoek in België en Luxemburg.


Baarn, 4 maart 2005. Loc 203.1 van Volker Stevin op weg naar Hilversum

Baarn, 18 december 2005. Na het passeren van SSN-loc 01 1075 was het "Ravijn" bij Baarn minutenlang gevuld met stoom. De trein bestond uit vijf blauwe rijtuigen van de VSM. De trein was ingezet voor de vrijwilligers van de VSM, die een rit van Apeldoorn naar Zandvoort en weer terug maakten.
Baarn, 30 april 2010. Treinstel 520 als Vrijheidstrein op spoor 1.

Dit artikel is met toestemming en medewerking van de auteur overgenomen uit het informatiebulletin van de Stichting Mat’54 Hondekop-Vier (nummer 1, jaargang 2004). De foto's welwillend ter beschikking gesteld door Kees van de Meene en Edward Bary. 

 Geplaatst door L.J.A.Bakker 






Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter  
 
Kom in actie en deel ook uw Baarnse herinneringen op Groenegraf.nl