Verkiezingen in 2017, we gaan 'm weer rood maken!

door Eric van der Ent

Bernardus Johannes Josephus Wijkamp
(1879-1951)

De Tweede Kamerverkiezingen 2017 staan weer voor de deur. Op woensdag 15 maart mogen we weer naar de stembus. “We gaan ‘m weer rood maken!”, zou mijn vader zeggen, waarmee hij niet alleen bedoelde dat hij het hokje met rood potlood vulde. Nee, hij gaf daarmee ook gelijk zijn politieke voorkeur aan. In zijn tijd was het nog relatief eenvoudig om te stemmen. Voor elke politieke kleur en voor elk geloof één partij. Dat was nog wel te overzien.

Nu is het met al die splinterpartijen veel ingewikkelder geworden. Maar liefst 81 partijen lieten zich inschrijven, uiteindelijk zijn er 28 deelnemende partijen, een recordaantal. Voor mijn gevoel zijn de verkiezingen ook nog nooit zo spannend geweest. Als u ziet wat er onlangs in Amerika met de verkiezingen gebeurde, hou ik mijn hart vast voor de uitslag van onze verkiezingen. Ik hoop dat mensen met hun hart gaan kiezen en hun ego opzij zetten...

Ik had graag wat geschreven over de geschiedenis van de Baarnse gemeenteraad, maar de gemeenteraadsverkiezingen zijn pas volgend jaar. Dat doen we dus maar eens op een later tijdstip. Toch kan ik het niet laten, en wil nu een oud-gemeenteraadslid in het zonnetje zetten: Bernardus Johannes Josephus Wijkamp (1879-1951). Naar deze lokale politicus is in Baarn zelfs een laan in Baarn vernoemd: de Wijkamplaan, die oorspronkelijk Eikenboschweg heette. Ik schrijf ‘lokale politicus’, maar eigenlijk is die betiteling onjuist. Het vreemde is dat Wijkamp een soort ‘omgekeerde carrière’ heeft gemaakt. Ik zal het u uitleggen.

B.J.J. Wijkamp (rechts) als onderwijzer bij de Oosterschool ca. 1910
(Bron: coll. mevr. C.W. Adams-van Daal, Baarn)

Dhr. Wijkamp werd geboren op 11 maart 1879 in Zwolle. Zijn vader was chef in een ijzergieterij. Het was een echt arbeidersgezin. Hij begon zijn loopbaan als onderwijzer op de openbare Oosterschool in Baarn. Daar ontmoette hij ook zijn toekomstige echtgenote Lena Wilhelmina Goudswaard (1877-1975), die daar ook onderwijzeres was. Wijkamp zou tot 1921 onderwijzer blijven. Al in 1905 werd hij secretaris van de SDAP, de Sociaal Democratische Arbeiderspartij, afdeling Baarn. Die partij zou later overgaan in de PvdA. Zijn politieke kleur was dus overduidelijk rood. Rond 1919 werd hij voorzitter en korte tijd later zelfs van het gewest Utrecht. In de jaren twintig van de vorige eeuw was hij lid van de Tweede Kamer voor de SDAP. Ja, onze lokale onderwijzer had het in korte tijd geschopt tot de landelijke politiek!

De Baarnse Arbeiderszangvereniging ‘Kunst na Arbeid’ op een bijeenkomst van de SDAP. Links B.J.J. Wijkamp.
 (Bron: coll. mevr. M.M. Broerze, Soest)

Tijdens de Tweede Wereldoorlog braken er zwarte tijden aan, ook voor Wijkamp. Hij werd geïnterneerd in een gijzelaarskamp in Sint-Michielsgestel, waar hij van 1942 tot 1943 vast zat. Na de oorlog werd hij lid van het noodparlement en werd hij waarnemend Commissaris van de Koningin van de Provincie Utrecht. In 1946 kwam hij in de gemeenteraad van Baarn en werd wethouder. Dat zou hij tot aan zijn dood in 1951 blijven. Een indrukwekkende maar ‘omgekeerde’ loopbaan. De meeste politici beginnen hun politieke loopbaan in de lokale politiek, om daarna via de provincie in de landelijke politiek te belanden. Wijkamp eindigde zijn loopbaan juist op lokaal niveau en deed dat met hart en ziel. Hij zette zich zijn leven lang in voor drankbestrijding en vervulde tal van functies op gebied van volksgezondheid. In 1902 richtte hij de Vereniging tot Afschaffing van Alcoholhoudende Dranken op. Daar was hij 35 jaar lang bestuurslid van. Ook in het Baarnse verenigingsleven was hij zeer actief.

Fanfare arbeidersmuziekvereniging Voorwaarts. Zittend, voor het vaandel B.J.J. Wijkamp.
Foto gemaakt in het bosje van IJsendijk, ca. 1930.
 (Bron: coll. dhr. J.F. Slooten, Baarn)

Wijkamp, begraven op de Wijkamplaan...

Op 23 juni 1951 stierf Wijkamp. Hij werd vier dagen later begraven op de nieuwe algemene begraafplaats, aan de laan die later (terecht) naar hem vernoemd werd.













Nog drie weken, dan mogen we weer stemmen. Ik wens u veel wijsheid toe bij het maken van uw keuze, maar wat u ook doet, stem met uw hart, niet met uw ego.

Op dit moment zijn we bezig om informatie te verzamelen over de geschiedenis van de gemeenteraad in Baarn. Wie kan ons helpen aan namen van en informatie over gemeenteraadsleden door de jaren heen? Lees hier meer: http://groenegraf.blogspot.nl/2017/01/de-baarnse-gemeenteraad-door-de-jaren.html

Eric van der Ent

Dit verhaal verscheen op maandag 20 februari 2017 in de Baarnsche Courant  in de rubriek

  ’Vandaag is morgen alweer gisteren (bruggetjes naar vroeger)’

Deze rubriek is een samenwerking tussen de Historische Kring Baerne en Groenegraf.nl    

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. 

Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter.

Geïnspireerd geraakt door onze oud Baarn verhalen? 

Kom in aktie en stuur ons uw oud Baarn verhaal!