Veehouder Frederik Dijs, Zuiderstraat 4, Baarn

door Peter Dijs

Op ons kerstverhaal vol winterse herinneringen uit het Baarn van vroeger ontvingen wij een mooie reactie van Peter Dijs. Peter is geboren 23 februari 1957 in Baarn, zoon van Frederik (Freek) Dijs en Geertje Has. Hij woonde tot 1969 in Baarn en deelt nu zijn herinneringen met ons. Hier volgt zijn verhaal:

Het gezin Dijs-Has, v.l.n.r. Freek, Alieke, Fred (achter), Peter (voor) en moeder Geertje.
(Coll. Peter Dijs)

Tot juli 1969 woonde ik samen met mijn ouders Freek Dijs en Geertje Has en mijn oudere broer en zus Fred en Alieke in Baarn aan de Zuiderstraat 4. Mijn vader was veehouder. Hij zette het bedrijf van mijn grootvader Frederik Jan Cornelis Dijs (1887-1955) voort. In de tijd dat mijn grootvader daar woonde en werkte heette de Zuiderstraat nog Noorderdwarsstraat. Pas in 1952 werd het omgedoopt tot Zuiderstraat. 

Een luchtfoto uit 1949, Freek's vader woonde toen nog in de boerderij en de Zuiderstraat
heette nog Noorderdwarsstraat. (Coll. Geheugenvanbaarn)

Toen ik enkele jaren geleden Baarn weer eens bezocht zag ik dat het woonhuis nog steeds bestaat en sindsdien mooi is opgeknapt. Ik heb destijds ook de toenmalige bewoners gesproken. 

Zuiderstraat 4, op de plek van de hooiberg was tot voor enkele jaren
geleden kapsalon Studio 4 van Carla Amoureus te vinden.
(Bron: Funda)

Achter en naast het woonhuis stonden stallen waar het vee in de winter stond. En achter het woonhuis was een weide waar de firma Bosch en Keuning een begerig oog op had om uitbreiding te kunnen realiseren. Na 1969 is dat ook gebeurd. De stallen zijn toen allemaal gesloopt. Aan het woonhuis grensde ook nog een hooiberg met opdraai kap aan vier palen. In de zomermaanden, tijdens de maai- en oogsttijd was daar natuurlijk veel activiteit. De hooiberg moest gevuld worden. Als 8 jarig kind reed ik al met de tractor op en neer om het hooi naar boven te takelen. 

Op de tractor. Staand op de tractor Peter Dijs, achter het stuur vriend Bennie Kamphuis en zijn zusje Winnie. Rechts, met bril, Ronny Vonk, 2e van rechts Fred van Opzeeland, 3e van rechts Ronny Versluis of v.d. Sluis, 4e van rechts het broertje van deze laatste Ronny.
(Coll. Peter Dijs)

Koeien melken op de Eemdijk, de plek waar
ooit Kasteel Huis ter Eem stond.  Peter met vader Freek Dijs
(Coll. Peter Dijs)

Ook stonden er twee silo's op het erf om kuilgras te maken voor de veestapel. De melkproductie werd dagelijks opgehaald in melkbussen door de zuivelcoöperatie. Mijn vader had vier stukken land in Baarn en het Eemland. De koeien moesten verplaatst worden en dat ging altijd goed. Zo had hij land bij het viaduct over de snelweg A1 in de bocht bij de Eem. Ook het land bij Eembrugge bij de woonwagenstandplaats op de grond van het voormalige kasteel Huis ter Eem was van mijn vader. Je ziet daar nog steeds de verhoging in het landschap waar het kasteel heeft gestaan. Ook had hij nog een groot stuk land in de polder richting Eemnes. En achter het Cantonspark lag een stuk weidegrond dat zich uitstrekte tot aan de Eem. 

Ik ging naar school op de Amalia Kleuterschool aan de Schoolstraat. Later volgde ik het basis-onderwijs op de Guido de Brès aan de Begoniastraat.

Amalia Kleuterschool, Peter Dijs staat links achteraan, naast leidster juffrouw Willy Pater.
De andere leidster (rechts) is Ada Verschraagen.
(Coll. Peter Dijs)

In de wintermaanden was op ons stuk grond bij de August Janssenweg de ijsbaan te vinden. De strenge winter van 1963 staat me nog op het netvlies gebrand. De verhalen van Thijmen de Ruig die ik op de website van Geheugenvanbaarn.nl vond heb ik met veel belangstelling gelezen. Mijn vader was een goede schaatser. Hij deed in de winter van 1946-1947 zelfs mee aan het Nederlands Kampioenschap langebaanschaatsen. Dat hij goed kon schaatsen bleek wel uit zijn uitpuilende prijzenkast. Hij had er dus ook geen moeite mee om zijn land te verhuren aan de toenmalige ijsvereniging van Thijmen de Ruig. Hij schaatste daar zelf ook en deed mee aan wedstrijden. 

De ijsbaan op het land van Freek Dijs
(Coll. Geheugenvanbaarn.nl)

De winters in de zestiger jaren van de vorige eeuw waren echter toen ook al zeer wisselvallig. Soms ging de ijsbaan maar één week open omdat de vorst uitbleef. Zoals Thijmen de Ruig al schreef werd het water uit de Eem toen al vervuild en dat smerige water kwam dan wel op land van mijn vader terecht. Ook het vandalisme aan de schaatskeet op het ijs werd elk jaar heftiger en veroorzaakte veel troep op het land. Met name het vuil op het land dat achterbleef nadat het land weer droog was na het schaatsseizoen, heeft mijn vader doen besluiten om het land niet meer onder water te zetten. Dat zal ongetwijfeld te maken hebben gehad met de kosten en de opbrengsten die niet meer in verhouding stonden. De jaren op de ijsbaan waren door mijn kinderogen gezien een gouden tijd. Dat gold ongetwijfeld voor veel Baarnaars.

Mijn vader besloot op 28 januari 1969 uit het leven te stappen. Een enorme klap voor ons gezin. Hij was toen pas 42 jaar oud, ik was nog maar 12. Ik werkte mijn hele jeugd mee op de veehouderij. Mijn oudere broer Fred had geen interesse in het boerenbedrijf, ik wel. Door de oprukkende stad en de aanleg van wegen bleef er maar weinig land over en moest mijn vader uitgekocht worden. Dat overleefde hij dus niet meer. In 1969 kocht de Gemeente Baarn de boerderij, de opstallen en het land voor 110.000 gulden. Dat jaar zou de ijsbaan voor het laatst op het stuk land bij de August Janssenweg te vinden zijn. Vanaf 1970 verhuisde de ijsbaan naar de Drakenburgerweg.

Gemeente Baarn koopt de boerderij met opstallen
en het land van de familie Dijs

Het overlijden van mijn vader zorgde voor een ommekeer in het leven van ons gezin. We verhuisden in juli 1969 naar Hoorn in Noord Holland. Zo kwam er een einde aan mijn toekomst als boerenzoon. Ik koester nog steeds de mooie herinneringen aan Baarn en aan de ijsbaan aan de Eem in de zestiger jaren op het land van mijn vader. Circus Boltini heeft ook eens gestaan op dit stukje weiland waar nu allemaal woningen staan. Mijn vader was geliefd in Baarn.

Mijn broer Fred kwam in de jaren zestig van de Landbouwschool. Hij wilde geen boer meer worden en ging werken bij de AMRO bank in Hoorn. Dat heeft hij tot aan zijn pre-pensioen gedaan.

Ik ben na 1969 in Hoorn naar de LTS gegaan. Later volgde ik mijn opleiding aan de MAVO en de HAVO en ben toen uit huis gegaan om te gaan werken in de psychiatrie. Ik ben werkzaam geweest in ziekenhuis Duin en Bosch in Castricum, later in De Willibrord in Heiloo. Ik werd journalist bij Dagblad Kennemerland, vervolgens militaire dienst en toen Ursula Kliniek in Wassenaar. Uiteindelijk kwam ik op de School voor Toeristische Vorming Van Egeraat in Breda terecht. Kreeg diabetes type 1 en begon in 1997 mijn eigen bedrijf Computer Watch. Dit doe ik nog steeds. Dit jaar ga ik met pensioen.

Kasteel Huis ter Eem, aan de overkant van de Eem bij Eembrugge.
Op dit land boerde vele jaren later boer Freek Dijs.
(Coll. Geheugenvanbaarn.nl)

Rutger Hauer als Floris in de gelijknamige TV serie van 
Paul Verhoeven. (Bron: Wikipedia)

Toen ik op de wei in Eembrugge met mijn vader de koeien zat te melken, nam ik al het voornemen om alles te willen weten over kasteel Huis ter Eem. In mijn jeugd werd op televisie de jeugdserie Floris uitgezonden. Daarin speelde Maarten van Rossem (van Rossum) de slechterik. In de jaren van het kasteel Huis ter Eem werd het kasteel ingenomen door de Gelderse veldheer Maarten van Rossem. Tien jaar lang heb ik het leven van Maarten van Rossem bestudeerd en een mooie website gebouwd over het leven en werk van Maarten van Rossem. Twintig jaar heeft ie online gestaan, helaas heb ik de website offline moeten halen vanwege de hoge hosting kosten. Alle plaatsen die met Maarten van Rossem te maken hebben ben ik nagereisd en heb vele interessante personen ontmoet waaronder historicus Frits van Oostrom en neerlandicus Herman Pleij.

In 2020 ben ik met de site gestopt. Op het land waar kasteel Huis ter Eem stond zat ik dus koeien te melken met mijn vader.

Peter Dijs met Beau Paradis
(Coll. Peter Dijs)

Twintig jaar geleden kreeg ik een relatie. Mijn vriendin had een paard en dat lieten we dekken. Het veulen was van mij en dat werd mijn lievelingspaard. Zijn naam was Beau Paradis. Zo heb toch nog wat van het boerenleven kunnen genieten.

Peter Dijs, sinds 1980 woonachtig in Breda

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op.

 Uiteraard kunt u Geheugenvanbaarn.nl ook volgen op Facebook en Twitter

Geïnspireerd geraakt door onze oud Baarn-verhalen? 

Kom in actie en deel ook uw herinneringen op Geheugenvanbaarn.nl.