De aanwezigheid van de Eem zo dicht langs de bebouwde kom van Baarn, gaf voldoende aanleiding de naam van die rivier veelvuldig te gebruiken. Ondermeer bij de straatnaamgeving. Zo vaak zelfs, dat verwarring mogelijk is. Baarn kent de Eemdijk, Eemweg, Eemhoeve, en ook nog de Eemstraat. Niet onbegrijpelijk dat daar verandering in voorgesteld werd. Zo ver is het niet gekomen, ook al omdat de gedachte geopperd werd een ingeburgerde naam als Eemdijk te veranderen in IJsselmeerweg. Het buurtschap Eemdijk (gemeente Bunschoten) zou de situatie alleen nog maar onoverzichtelijker gemaakt hebben.
 |
| De Eem gezien vanuit de lucht |
Tot in de 20ste eeuw kende ons dorp overigens de Baarnsche Dijk, ongeveer ook waar nu de Eemweg. Eemstraat en Stationsweg lopen. Bij alle wateroverlast door de open verbinding naar zee - de Afsluitdijk maakte daar eerst in de loop van deze eeuw een einde aan - waren de dijken in deze omgeving geen overbodige luxe. Eemnes bezat (en bezit) de Wakkerendijk, maar ook Soestdijk ontleent daar haar naam aan. Al geruime tijd voor er van een paleis (jachtslot of hofstede) sprake was, bestond er een ’’hoge" weg van de Praamgracht naar Soest, om bij overstroming het water tegen te houden.
In buurtschap Eembrugge, ooit als zelfstandige gemeente van meer belang dan Baarn, geldt de straatnaam Eemweg. In de polder aan de overzijde van de Eem - uiteraard vanuit Baarn gerekend - liep de officiële naamgeving achter de feiten aan. Door ruilverkaveling en het aanleggen van verschillende nieuwe wegen in dat gebied moest het een en ander nog op de Baarnse secretarie geregistreerd worden. Tot 1950 stond daar alleen de straatnaam Zuidereind ingeschreven.
De werkelijke situatie was wel even anders. De verbinding van ons dorp naar Spakenburg-Bunschoten en verder oostelijk is al vele eeuwen oud. Bij de provincie, waaronder deze weg ressorteert, is echter nog altijd sprake van een aanduiding als P6. Reeds omstreeks 1480 kwam de weg al in het nieuws, toen dankzij de bemoeienissen van bisschop David van Bourgondië op het gedeelte tussen Eembrugge en Bunschoten voor het eerst een verharding werd aangebracht. In de volksmond was dan ook al gauw sprake van de Bisschopperweg, maar Baarn nam deze naam eerst halverwege deze eeuw over. Een alternatief als Bunschoterweg maakte geen kans.
 |
| Baarn met de omliggende bossen rond 1900 |
Voor Zonseweg werd toen in het Baarnse straatnamenregister gekozen in verband met de aanwezigheid van de Zonsewetering in de onmiddellijke nabijheid. Men sprak over dit gedeelte trouwens als ’’De Zonse”. Ook de Slaagseweg werd genoemd naar de daar lopende wetering. Nog meer namen uit die polder: de Loodijk ontleent deze aanduiding aan een slingerende weg op grondgebied van Hoogland. Terwijl de Grimmesteinseweg zo gedoopt werd, omdat deze weg bij de oude boerderij Grimmestein van het Zuidereind de polder inloopt.
Even een sprongetje naar een geheel andere hoek van Baarn, namelijk het Baarnse Bos, want ook daar zijn vele namen gebruikt. Bekend bleven nabij de Koningslaan (van Paleis naar Naald) de Komedie en Eikenslingerbos. Ook is er nog altijd de Schrikslaan bekend, die schriks (dat is schuin) van de Eult door het bos naar de Amsterdamsestraatweg, richting Oranjeboom, loopt. Maar over Eultlaan, het Engeltje en Zonniglaantje spreekt niemand meer. Links Baarn in 1887 en rechts de Eem rond 2010.
