De blauwe knoop in Baarn

Drankmisbruik is van alle tijden. Mensen drinken alcohol sinds mensenheugenis. Dat drank meer kapot maakt dan je lief is, is ook al jaren bekend. Al in 1842 werd in Nederland de Nederlandsche Vereeniging tot Afschaffing van Alcoholische Dranken opgericht. (Kortweg "de NV" of "de blauwe NV" genoemd). Rond de eeuwwisseling (ca. 1900) was de geheelonthoudersbeweging sterk verzuild, net als de rest van de samenleving. Er waren socialistische, protestants-christelijke, roomsch-katholieke en liberale geheelonthoudersverenigingen. Ook in Baarn werden verschillende verenigingen opgericht. Zo werd in 1894 de N.C.G.O.V. afdeling Baarn opgericht. Voluit: de Nationale Christen Geheelonthouders Vereniging. Het was een afdeling van de landelijke vereniging die in 1882 was opgericht en gevestigd was in Amsterdam. Deze vereniging exploiteerde alcoholvrije hotel-restaurants onder de naam "Het Blauwe Kruis". Onder die naam verscheen ook het door de vereniging uitgegeven tijdschrift.

De doelstelling van de vereniging was niet mis: "Art.1. Het doel der vereeniging is, onder den drang der liefde van Christus, overeenkomstig de roeping der Christelijke gemeente den strijd te voeren tegen de heerschende drinkgewoonten, in welke een der machtigste hinderpalen voor den bloei dier gemeente en haren invloed naar buiten gevonden wordt."

En de activiteiten: "Bovenomschreven doel wordt met nadruk onderscheiden van het middel: geheelonthouding van alle bedwelmende dranken, zelf niet drinken en niet schenken aan anderen. Het propageren van dit middel, niet alleen door zelf het voorbeeld te geven, maar ook door  het naar buiten propageren van deze houding via bijeenkomsten en door het verspreiden van in "Onze bibliotheek" van de NCGOV te verkrijgen propagandamateriaal als tijdschriften, tractaatjes, vlugschriften en brochures."

Het jaarverslag over 1897-1898 meldt: "Het bestuur bleef 't zelfde: Mej. Boissevain, presidente; J.C. v. Kerkhof, vice pres.; A.J. Beekman, secretaris; J. Velthuizen, penningmeester. (Wereldstrijd 7e jng. p. 299) In 1900: Joh. Ph. Diefenbach, secretaris."

In 't Diakonessenhuis werd alle weken vergaderd en Gods woord gelezen.

Nee, een gezellige boel zal het denk ik niet geweest zijn tijdens die vergadering, waarbij ik geen oordeel wil vellen over het nobele streven dat de vereniging nastreefde.

Het bestuur van de N.C.G.O.V. afdeling Baarn.
Foto genomen op 14 mei 1919 ter gelegenheid van het "25-jarig bestaan onzer afdeling"

De hierboven afgebeelde foto werd ons toegezonden door dhr. R. Boelens uit Ter Aar. Achterop de foto staat geschreven: "Bestuur van de N.C.G.O.V. afdeling Baarn, 14 mei 1919, 25 jarig bestaan onzer afd." Ik herken op deze foto zittend aan tafel met de donkere baard Huibert van den Dool (1872-1933), godsdienstonderwijzer van de Ned. Herv. Kerk, Baarn. Hij woonde aan de Weteringstraat in Baarn. Links, zittend aan tafel herkent dhr. R. Boelens zijn grootvader Jan Boelens (1875-1956). Hij woonde aan de Eemnesserweg en was drukker bij Drukkerij Hollandia. Helaas herken ik de overige personen niet, maar wellicht kom ik verder met uw hulp?

Detail uit het adresboek Baarn uit 1948

In het adresboek van Baarn uit 1948 vinden we drie geheelonthoudersverenigingen, waaronder de N.C.G.O.V. Dhr. Jan Boelens wordt daar vermeld als secretaris van de vereniging. Zijn kleinzoon R. Boelens informeerde ons nog dat zijn grootvader voor zijn verdiensten voor de vereniging onderscheiden is met de Eremedaille in Zilver van de Orde van Oranje Nassau.

Eind jaren tachtig ging de N.C.G.O.V. samen met de Gereformeerde Vereniging voor Drankbestrijding (GVD) en ging de vereniging verder onder de naam Christelijke Beweging voor Drankbestrijding (CBD), totdat de vereniging in 2003 ter ziele ging.

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter.