Villa Eemwijk |
Bij dat Schoonoord hoorde een groot terrein, voor een belangrijk deel bedekt door een bosje dat de Baarnse jeugd vorige eeuw tot Freliasbos omdoopte. Maar ook liep de grens tot aan de Eempolder en daar lag het contact met Eemwijk. Na Scherenberg werd Schoonoord eerst nog eigendom van de heer P.J. Saportas, de nieuwe directeur van de tapijtfabriek. Pas in 1817 kwam dit bezit in handen van Jhr. M. Gerbrand Faas Elias, een Amsterdammer die het huis eerst in de zomermaanden bewoonde.
rechts Villa Eemwijk |
Kennelijk
bezat de heer Faas Elias toen al bepaalde grond in Baarn, want drie jaar voor zijn komst
naar Baarn, op 26 februari 1814, passeerde bij notaris Frans Pen een akte,
waarmee 130 roeden door hem aan de Baarnse meesterschilder Gerrit Veldhuyzen
werden overgedragen. Die liet op dat stuk grond een huis zetten, nog niet het
huidige Eemwijk. Want dat ontstond een jaar of vijf later, nadat de heer
Molkenboer alles van de heer Veldhuyzen kocht, het bestaande huis liet slopen
en er een nieuw pand voor in de plaats zette.
Daarvoor (ook
in 1819) had Gerrit Veldhuyzen zijn bezit nog met twintig roeden uitgebreid,
waarvoor hij eveneens grond kocht van Jhr. Faas Elias, die toen al de eigenaar
van Schoonoord was. Die Molkenboer was een Amsterdamse administrateur en zijn
weduwe heeft later ook nog eens een stukje grond van haar buurman overgenomen,
om het terrein rond Eemwijk verder uit breiden.
Haar
erfgenamen lieten alles op 8 augustus 1853 in het Gerechtshuis op de Brink
openbaar veilen, waardoor weer een andere Amsterdammer, de heer Johannes
Jurgens eigenaar werd. Tien jaar later deed hij Eemwijk over aan Johanna
Dorothea Hulk, echtgenote van Hendrik Punt. Niet voor lang, want vijf jaar
nadien maakte Mr. ].H.M. baron Mollerus van Westerkerke er een burgemeesterswoning
van. Na overigens opnieuw een stukje grond er aan toegevoegd te hebben.
Toen deze
burgemeester in 1880 naar Gelderland vertrok, waar hij tot Commissaris des
konings was benoemd, kwam Eemwijk in bezit van Hendrik Beets, directeur van de
Nederlandse Bank in Amsterdam. Een nieuwe eigenaresse/bewoonster verscheen in
1888, toen Sara Hendrina Josina van Basse het pand kocht. Zij was getrouwd met
de heer Frans Stracké.
Hij was
hoogleraar aan de Rijksacademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam en toonde
zich ook in Baarn een actief kunstenaar, daarvoor verscheen een atelier aan de
Kerkstraatzijde en nog altijd getuigen zijn kunstwerken - onder meer in het
Baarnse gemeentehuis - van zijn kwaliteiten. Prof Stracké heeft er tien jaar
gewoond en gewerkt, na zijn dood zette zijn zoon L.I. Stracké als kunstschilder
de artistieke bezigheden op Eemwijk voort. Kruispunt Kerkstraat Eemweg |
De recente periode begon minder spectaculair. De gemeente Baarn kocht het buiten in 1949 van de erven Stracké. Maar de villa bleef enige jaren leeg staan en het vergde een flinke restauratie. Hierna werd Eemwijk aan een nieuwe (particuliere) bewoner verhuurd. Die kocht de villa in 1954 en diverse grondstukken werden afgestoten.
Jhr. Faas
Elias was in 1864 overleden en werd opgevolgd door zijn dochter Freule A. Faas
Elias. Na haar dood in 1902 werd het landgoed Schoonoord geveild, waarbij dat
Freliasbos in handen kwam van een bouwmaatschappij, welke er stap voor stap de
'oude' Zeeheldenbuurt realiseerde. Enkele jaren na haar overlijden werd de
Noorderlaan, waaraan Schoonoord gelegen was, op initiatief van de heer H.
Hornsveld van Burbankia omgedoopt in Faas Eliaslaan. Zo sloot de
Eemweg eind vorige eeuw op Baarn aan. In het midden op de achtergrond de witte
villa Eemwijk; links de rand van het bos rond Schoonoord met - waar nu de huidige
Tromp/aan begint - nog een theekoepel, die door de familie Faas Elias gebruikt
werd.
Rechts Villa Eemwijk |
Huidige situatie bij Villa Eemwijk |
Links Villa Eemwijk |
Villa Eemwijk januari 2016 |
In 1954 werd
er een bedrijf opgericht die te maken had met diverse slachthuizen . Het
hoofdkantoor van deze bedrijven was gevestigd in villa Eemwijk. De huidige
bewoners zijn trots op hun villa en dat kun je wel zien ook.
Leen Bakker |
Geplaatst door L.J.A.Bakker
Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter