woensdag 30 januari 2019

Speeltuinvereniging Noorderkwartier

door Eric van der Ent


Voordat het afval van Baarn gestort werd bij het Beltgat aan de Geerenweg was het terrein tussen de huidige Israëlsstraat en Geerenweg de plek waar ons afval werd gedumpt.
Later heeft dat terrein ook jarenlang dienst gedaan als kermisterrein en speeltuin van Speeltuinvereniging Noorderkwartier. Veel Baarnaars zullen zich dat nog wel herinneren. Ik geloof niet dat de gemeente tegenwoordig nog zou verzinnen om een speelplaats op een vuilnisbelt te situeren. Tijden veranderen. Inmiddels zijn het kermisterrein en de speelplaats volgebouwd.

De familieschommel met rechts ondergetekende ca. 1977.
(Coll. Stichting Groenegraf)
Ik groeide op in de Elisabethstraat, mijn opa en oma, "Opa Landje en Oma Grietje" (Willem de Ruiter en Grietje de Ruiter-Koenen) woonden aan de Israëlsstraat. Natuurlijk gingen mijn ouders daar regelmatig op visite en wij kinderen gingen vanzelfsprekend ook mee. Na 5 minuten bij opa en oma gezeten te hebben konden mijn zus, broer en ik de verleiding van de speeltuin niet weerstaan. Op een draf gingen we daar naartoe. Vooral voor de enorme betonnen rode glijbaan en de familieschommel werkten als een magneet. Een familieschommel is een speelattribuut waar zo'n acht kinderen tegelijkertijd op konden schommelen. Urenlang heb ik daarop gespeeld. Ik kan me herinneren dat de betonnen glijbaan regelmatig in de was werd gezet. Er lagen kleedjes klaar die we mochten gebruiken om extra snel naar beneden te kunnen glijden.

Speeltuin Noorderkwartier aan de Israëlsstraat in Baarn. (Foto Jacques Stevens, Hilversum)



Een paar jaar geleden werd in de Gooi- en Eemlander bovenstaande oude foto getoond van deze speeltuin. Die prachtige foto was gemaakt door persfotograaf Jacques Stevens uit Hilversum. Hierop was ook de grote betonnen glijbaan te zien is waarover ik zojuist schreef. Een leuk detail is een bordje met de naam "Jaap Lengers" op de familieschommel. Jacobus Gerardus (Jaap) Lengers (1913-1987) heeft de familieschommel en andere toestellen in de speeltuin gebouwd. Hij had een verwarmings- en constructiebedrijf aan de Beukenlaan in Baarn.

Uw schrijver in ca. 1977 op de betonnen glijbaan die ook op de oude
foto te zien is. (Bron Stichting Groenegraf.nl)
In het artikel in de Gooi- en Eemlander was te lezen dat de speeltuin vlak na de oorlog geopend is, volgens een lezer. Ik heb echter ontdekt dat de speeltuin al in 1938 werd geopend, al voor de oorlog dus. Op 18 juni 1938 werd de speeltuin feestelijk geopend door burgemeester Van Reenen. Met een optocht van de kinderen samen met harmonie Crescendo door Baarn werd de opening gevierd. De eerste opzichter was dhr. C. van Schaffelaar. De gemeente stelde 3000 gulden beschikbaar voor speeltoestellen en andere benodigdheden. De grond werd beschikbaar gesteld tegen een huur van 1 gulden per jaar. De afrastering van de speeltuin werd vervaardigd met betonnen palen die uit het Maarschalkerbosch afkomstig waren. Bij de ingang, gevormd door grote ijzeren hekken, kwamen controle-hokjes met aparte was- en toiletgelegenheden. Een Baarnse firma heeft zorg gedragen voor een betonnen glijbaan in een vorm die elders in het land niet voorkomt. Niet minder dan 9 schommels, 3 grote- en 6 kleine schommels, werden in de speeltuin geplaatst en een overdekte zandbak van 12,5 meter bij 12,5 meter, een overdekte speelplaats van 23,5 meter bij 9,75 meter met 5 WC's voor de jeugd, een boegspriet, een looppaal, een draaiton, een klimpaal, een zweefpaal voor meisjes, een gebouwtje voor het bestuur en een voetbal- en korfbalveld. Bij de opening schreven zich al 450 kinderen in voor de speeltuin.

De speeltuin was dus een groot succes. Decennia lang hebben Baarnse kinderen plezier gehad in deze speeltuin. Ik kan me niet meer herinneren wanneer de speeltuin precies gesloten is. Dat zal vlak voor de bouw van de nieuwe woningen aan de Israëlsstraat / Geerenhof en Geerenplein geweest zijn. Wie weet wanneer dat precies was?

Eric van der Ent











Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter 

Geïnspireerd geraakt door onze oud Baarn verhalen? Kom in actie en stuur ons uw oud Baarn verhaal!