Uw waschgoed in zuiver water aan de Acacialaan in Baarn

De huisvrouw van tegenwoordig verschilt niet van de huisvrouw van vroeger. De was moet witter dan wit en kleuren moeten mooi blijven. Ja toch?

De hygiënische stoom- wasch- en strijkinrichting van W.C. van der Veen.

Wilhelm Cornelis van der Veen zag in 1896 een gat in de markt. In Baarn was nog geen mogelijkheid om je was op een professionele manier te laten zuiveren. Voor het gewone volk was het sowieso niet weggelegd om je was te láten zuiveren, maar Baarn was aan het eind van de negentiende eeuw al behoorlijk bevolkt met rijkelui uit Amsterdam. Sinds de Spoorlijn er een twintigtal jaren daarvoor was aangelegd, lieten die rijkelij hun grote villa's in het mooie rustieke Baarn bouwen.

Nieuws van de Dag, 2 mei 1896

Wilhelm Cornelis had het goed gezien. Die rijkelui moesten hun was helemaal naar 's-Graveland of Amersfoort laten bezorgen om het schoon te krijgen. Ja! Wilhelm Cornelis zou die kans grijpen, en deze service in Baarn aanbieden. En met succes!

Wilhelm Cornelis van der Veen is rond 1872 geboren in Breukelen-Nijenrode, als zoon van Dirk van der Veen en Wilhelmina Hendrika Mulder. Hij trouwde met Jantje Louisa Haalmeijer uit Amsterdam.
Wilhelm had het ondernemen van geen vreemde. Zijn broer Jan Cornelis was handelaar in manufacturen in de Brinkstraat en broer Jan Daniel Frederik was makelaar, bouwkundige, aannemer en gemeentearchitekt. De laatste zal hem zeker geholpen hebben met het aanschaffen, of misschien wel het bouwen van een bedrijfspand aan de Kerkhoflaan, recht tegenover de Lindenlaan.

In de wasch- en strijkinrichting.

Kerkhoflaan? Jazeker, die had je in Baarn. Tegenwoordig heet die laan Acacialaan. Destijds heette de laan Kerkhoflaan omdat de algemene oude begraafplaats en de inmiddels verdwenen katholieke begraafplaats van Santvoort aan beide uiteinden van deze laan lagen. Blijkbaar vond men deze naam deprimerend, dus in 1920 werd de laan omgedoopt tot Acacialaan.

Dat het bedrijf een succes was, mag gezegd worden, want eind 1925 verschijnt er een lijvig artikel in 'Het Leven' waarin wordt aangekondigd dat het bedrijf bijna dertig jaar bestaat! De hier afgebeelde foto's zijn afkomstig uit dit artikel.

In het artikel over het dertig jarig bestaan van het bedrijf wordt in wollige bewoordigen de kwaliteit van het bedrijf beschreven. De wasscherij beschikt over het zuiverste water, ruime lokalen voor het rienigen der goederen, een uitstekende mangel-zaal met strijkerij. Er wordt gewerkt met zuiver water, goede, niet schadelijke of bijtende chemicaliën. Wollen en zijden stoffen, bonte goederen van verschillende kleuren worden met zorg op de hand gewasschen. De goederen worden gedroogd op de droogzolders, waar de versche buitenlucht steeds vrijelijk toegang vindt. Boordgoederen worden met de Amerikaansche (!) strijkmachine behandeld. Voor het 'droog-toe' wasschen is een speciale afdeeling ingericht, waar de goederen ingepakt en schoon gesorteerd worden. En misschien wel het grootste pluspunt: Mocht er brand uitbreken in deze wasscherij, dan krijgt de cliënte niet haar goed, doch haar geld, dat zij ervoor betaald heeft, terug. De wasschen worden franco gehaald van Amsterdam en omstreken, terwijl het vervoer geschiedt per eigen auto!

De modernste machines!

Het artikel uit 1925 vermeldt dat de dagelijkse leiding bij dhr. F.J.L. de Ruiter ligt. Hem kennen we ook: Franciscus Jozeph Lambertus de Ruiter is geboren op 26 maart 1904 te Baarn, als zoon van Lambertus de Ruiter en Martha Gerritdina Bieshaar. Vader Lambertus kent u nog wel van ons verhaal over brandstoffenhandelaren in Baarn.

Hoe het met Frans de Ruiter is afgelopen weten we. Hij is in 1989 overleden en begraven op de katholieke begraafplaats aan de Kerkstraat in Baarn. De wasserij van W.C. van der Veen bestond in ieder geval nog in 1948, want in het adresboek van dat jaar adverteert het bedrijf nog onder die naam. Wilhelm leeft dan volgens mij niet meer want echtgenote Jantje Louisa Haalmeijer overleed in 1942 in Haarlem als weduwe van W.C. van der Veen. Op het adres waar W.C. van der Veen woonde, woont in 1948 De Ruiter. Hij zal het bedrijf dus denk ik voortgezet hebben. Wie het weet mag het zeggen.

In het adresboek van 1950 is op dat adres (Acacialaan 20) machinefabriek Ringnalda te vinden. Zat die fabriek in hetzelfde pand? Wie heeft meer informatie over die fabriek?

Afijn, zo roept ook dit verhaal weer nieuwe vragen op.

Update 16-2-2013:

Ik ontving een berichtje met aanvullende informatie van dhr. H.J. Kroon uit Baarn. Hij schreef:
Ik ben weer eens aan het surfen op jouw site en nu gaat over Acacialaan 20, de wasserij. Inderdaad heeft Ringnalda daar een machinefabriek gehad in het zelfde pand als de wasserij van Van Veen en later van Frans de Ruiter. Ringnalda heeft links van het gebouw op de foto op de plaats van de kleine bijgebouwen een gigantische fabriek neer gezet. Hij verhuurde het achterste gedeelte aan de Fa. Van de Pol, maker van broodbakinstallaties. Die is later verhuisd naar de industrieterrein de Kronkels in Bunschoten. Later heeft de Slegte- tweede hands boeken - in het nieuwe gebouw gezeten en gebruikt als magazijn. De wasserij is toen door dhr. G.v.d. Zalm als boekbinderij gebruikt waar ik zelf nog bijna 2 jaar heb gewerkt.

En dhr. T. van den Oudenalder uit Baarn liet ons nog weten dat in het huis op Acacialaan 20 nog altijd de eerste steen is te vinden, die gelegd is door L.J. de Ruiter op 9 oktober 1933. In het adresboek van 1930/1931 staat: Hyg. Stoomwasch- en Strijkinrichting L. de Ruiter.

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op  Facebook en Twitter