vrijdag 21 augustus 2015

De toevalligheden in het leven, een verhaal met Baarnse en Texelse accenten

door Ed Vermeulen


Baarn - Texel 
Twee plaatsen spelen een rol van betekenis in mijn leven. Baarn: het dorp waar ik niet geboren maar wel getogen ben en De Koog, in een ver en sinds lang verzand verleden ooit een vissersdorp, nu badplaats op Nederlands grootste Waddeneiland Texel. Een bonte mengeling van vakantie- en andere dierbare jeugdherinneringen, samengevat in de woorden ’Groen Zwart – Texels in het hart’



De trouwe Groenegraf.nl bezoeker zal daarom niet verbaasd zijn, wanneer ik  vertel naast vriend van Groenegraf.nl, ook lid te zijn van twee Historische Verenigingen: onze eigen Historische Kring Baerne (HKB) en de Historische Vereniging Texel.
                               
                         
Geschiedenis vastgelegd voor later
Baarnse lezers zullen mij kennen van de verhalen ’Varen in oorlogstijd ’, ’Afscheid…Requiem voor een vriend’, ’East is East and West is West’ en het recentelijk verschenen ’Zeemanspot en Nationaal Steunfonds’.
Ook op Texel verschenen deze verhalen en daarbij ook ’Requiem voor een zeevaarder’  en het dramatische ’Texels familieverhaal’. Het eerste verhaal is er één van zes gewijd aan de geschiedenis van de voormalige Texelse Zeevaartschool (ZVS). Deze school bestond van 1913 tot in de zomer van 1933, toen zij op last van hogerhand, lees ’Den Haag’ , haar deuren moest sluiten. Het nog steeds bestaande gebouw van de ZVS en een goed onderhouden grafsteen op de Algemene Begraafplaats van Den Burg vormen de enige tastbare  herinneringen aan de tijden van weleer. Stenen herinneringen vastgelegd in het verhaal   ’Zeevaartschool Texel, Portret van een honderdjarige’.
                                     
De tijd verstreek: 1915- 2015, wat bleef  'Groen Zwart- Texels in het hart'


In zijn in 1976 verschenen standaardwerk ’t Lant van Texsel’ schreef de auteur de heer J.A van der Vlis, de Texelse equivalent van onze Baarnse Meester Pluim, van 1921 tot 1928 onderwijzer aan de Openbare Lagere School in Den Burg en in 1946 tot ereburger van Texel benoemd, in een hoofdstuk gewijd aan de Zeevaartschool de volgende opmerkelijke zin: ’Geliefde leraren van wie de namen nog niet vergeten zijn, waren G.(Gerardus) Schmidt, D.(Dirk) Ruijterman en P.(Pieter) Vijn’. Een zin voor mij bijzonder genoeg om in een verhaal aandacht aan dit illustere drietal te besteden.

De toevalligheden in het leven
Bepalend voor de inhoud van mijn verhaal was mijn ontmoeting met onze plaatsgenoot de (oud) huisarts Peter Schmidt, nu ruim twaalf jaar geleden op het huwelijksfeest van goede vrienden in de Ridderzaal van restaurant Greenfield’s. Aardige man en daarbij een gezellige prater, bij velen naast huisarts ook bekend als muzikaal entertainer, jazzpianist en recent ook als organisator van excursies bij de HKB.

Driemaal Peter Schmidt, jazzpianist-entertainer Rotary Quartet minus One, solist en Waldeck Combo. Met o.a goede vrienden Henk Rinzema (3e van links) slagwerk en geheel rechts Wim Velthuizen bas.
Foto's: Coll. Peter Schmidt.

We spraken over van alles en nog wat. Texel kwam ter sprake. Leraar Gerardus Schmidt bleek de grootvader van Peter Schmidt te zijn! Bingo! Toevalligheid in het leven No.1!


Gerardus Schmidt (1873-1946) , leraar ZVS Texel en grootvader van Peter Schmidt

Bij het doorzoeken van de leerlingenlijsten van de ZVS Texel ontdekte ik dat in de zomer van het jaar 1918, bij het afsluiten van het leerjaar 1917-1918, zich op de lijst van geslaagden van de 2-jarige cursus, de uit Baarn (!) afkomstige E. Parmentier bevond.  Opnieuw Bingo! Toevalligheid in het leven No.2!

Adresboek 1948
Volgens o.a. het adresboek uit 1948 woonde ‘Zeevaarder’ Parmentier in de Baarnse Leestraat op no. 16, de plek waar zich nu de uitgang van het parkeerterrein  van Supermarkt Jumbo-Den Blanken bevindt.

Nostalgisch beeld van de Leestraat, rechts BOAZ Bank (later Rotterdamsche Bank),
geheel links huis fam. Parmentier no.16. Foto: HKB.

 
Sloop huis Leestraat 16. 'Sic transit gloria mundi', Latijn voor: 'Alles gaat naar de ratsmodee!' Foto: HKB.

Egbertus A.M. Parmentier
Foto: Stichting Groenegraf.nl
Over het varende leven van Parmentier ben ik ondanks naarstig speurwerk  helaas niet veel te weten gekomen. Zo weet ik nog steeds niet bij welke rederij hij, na zijn opleiding op Texelse zeevaartschool is gaan varen. Ook over de oorlogsjaren tast ik in het duister. Zijn naam duikt niet op in de Koopvaardij oorlogsarchieven. Alles wijst er op dat Parmentier de oorlogsjaren niet op zee, maar in Baarn heeft doorgebracht. In zijn familie zijn, jammer genoeg, geen verhalen of foto’s uit deze tijd bewaard gebleven. Wel weet ik dat hij bevriend was met de Baarnse familie van Berkum. De heer van Berkum Sr. was kapitein bij de C.S.M, Curaçaose Scheepvaart Maatschappij. Mogelijk heeft Parmentier ook bij deze rederij gevaren. In 1962 verhuisde (oud) stuurman Parmentier naar Balistraat 19a. Hij overleed op 19 december van hetzelfde jaar en werd begraven in het familiegraf op de Rooms Katholieke begraafplaats bij de Heilige Nicolaaskerk aan de Baarnse Kerkstraat.
                                   

Familiegraf Parmentier. Foto: Stichting Groenegraf.nl

Hoe het verder ging
Mocht u na deze inleiding nieuwsgierig geworden zijn hoe mijn gesprek met plaatsgenoot Peter Schmidt en mijn zoektocht naar ‘zeevaarder’ Parmentier verder verliep en wat de betekenis hiervan zou zijn voor mijn kennis over de voormalige Zeevaartschool Texel lees dan het verhaal:








Ed Vermeulen (1942)




Meer Genealogische gegevens over de familie Parmentier zijn te vinden op  groenegraf.nl.                                  

De op het tijdschrift van de Historische Vereniging Texel afgebeelde Texelse Noordzeebotter TX 25 is de voormalige, in 1908 in Huizen gebouwde Bunschoter botter BU 86, van eigenaar-schipper Roelof Koelewijn.