donderdag 20 november 2014

Geldmaken in juni 1919

een geslagen Nederlandse munt uit 1919
Geld speelde ook in Baarn in 1919 een groote rol. De vervaardiging ervan gebeurde toen door de Rijks Munt te Utrecht. We mochten hierbinnen een kijkje nemen bij het vervaardigen van o.a. een munt van 25 cent.

De muntslag is van zeer ouden datum. Reeds in de 7e eeuw hebben Frankische vorsten zoowel in het oude “Trech” (!ater Utrecht), als in het toen­malige machtige Dorestad (Wijk-bij-Duur­sted) munt doen vervaardigen. Later, onder Pepijn en Karel den Groote kwamen de vorstennamen op de munt voor; daarna (10de eeuw) kregen de bisschoppen van Utrecht van den Keizer het muntrecht en tusschen de 14e en de 16e eeuw heeft de stad zelf munten doen slaan, welke aan­munting een einde nam, toen de nieuwe regeering eigen munten liet vervaardigen. 8 Augustus 1799 werd door het Vertégen­woordigend Lichaam het besluit genomen, dat er slechts één nationale Munt zou zijn; dat besluit kwam onder Koning Lodewijk Napoleon (1806) tot uitvoering; bepaald werd, dat de "Munt" te Amsterdam zou komen; provisioneel bleef ze te Utrecht; dat provisioneel karakter is bestendigd; midden 19de eeuw had belangrijke uit­breiding plaats van de gebouwen en in 1911 werd een nieuw Rijks-Muntgebouw gesticht. Aanvankelijk was de muntfabrikatie een aaneenschakeling van primitieve mecha­nische werkzaamheden, waarbij metaalschaar en hamer vooral dienst deden na de smelting en het stollen tot reepen; het middeleeuwsche muntslaan is in den loop der tijden tot een machinaal bedrijf gemaakt zoals u hierna kunt zien hoe dat in zijn werk ging


Het ruwe materiaal in de kluis met een waarde van miljoenen. Rechts de zilverenbaren welke werden gesmolten en vermengd met koper, om het juiste gehalte van het Nederlandsche geld te verkrijgen.


De vervaardiging van het Nederlandsche geld door het smelten van zilver in de kroezen (zoals de 2 vuurvaste steenen tonnetjes, die in het smelthuis op den oven staan). De smelter roert het reeds in vloeibaren toestand verkeerend metaal om.


Het gieten van het gelegeerde zilver in "zilvertinnen". Men giet het zilver zooals men ziet in vormen. 1 staaf werd er even uit gehaald, om de zilveren staven te toonen.


Het automatisch wegen van de muntplaatjes. Men ziet 6 halfronde kokers, waarin de plaatjes zich bevinden. Automatisch rollen ze nu plaatje voor plaatje in de machine, wordt gewogen en verdwijnt tenslotte in verschillende vakken als goed, te zwaar of te licht


De muntplaatjes worden gestempeld. Dit is de hoofdbewerking, want daardoor worden de plaatjes officieel geld. Het stempelen geschied automatisch, de werkman vult aanhoudend de toevoer met plaatjes. De stempel van deze machine oefent een druk uit van ongeveer 20 ton (20.000 kg) per slag uit.


Leen Bakker
Geplaatst door L.J.A.Bakker

http://knipselsuitkranten.nl

http://www.grijsvuur.nl

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter