Het is 29 april 1967 en - IN DE GROTE KAMER van het Baarns buiten ("landgoed achter kasteel Groeneveld"), zet Mammaloe
thee voor de Pipo-familie. Het ruime vertrek is rommelig, op de tafel staat een
grote schaal broodjes. Jassen, kledingstukken en papieren zwerven door de
kamer. Pipo de Clown leert zijn tekst voor de opname van straks. Hij neemt de
rollen door met Klukkluk de Indiaan, die aan het andere eind van de tafel zit.
Iemand pookt de grote kachel op. De anderen, cameraman, geluidsman, producer,
regisseur en assistenten, praten met elkaar over het werk dat is gedaan en dat
wat nog gedaan moet worden. Die "bedscènes" van vanmorgen namen nog
een hoop tijd in beslag, hè."Wanneer komt nou die nieuwe
"leader" ervoor?" Tussen de grote, oude en al kaal geworden
stoelen scharrelt de kleine Petra met wat prentenboeken en gekleurde
speelkaarten. De witte, gekuifde kaketoe (in een hoek van het vertrek op zijn
kooi) begint oorverdovend te krijsen als hij iemand een broodje van de stapel
ziet nemen. “0, hij heeft honger!" roept Petra. Inderdaad, als het dier
een stuk brood wordt gegeven, pakt hij het vergenoegd in zijn poot en knabbelt
eraan zonder een kik te geven.
"Jongens, zijn jullie klaar?" vraagt regisseur Karel Das. Ik
wil verder, we zijn niet bepaald vroeg."Langzaam komt de familie weer in
beweging. Kapper-grimeur Egon Schindler pakt zijn sponsje om tussen de opnamen
bij te kunnen schminken. De pauze voor de Pipo-familie is voorbij. De woonwagen
moet weer rijden.
Produktieleider
Joop H. Visch (26) is produktieleider van de
Pipo-films, die tegenwoordig door Cinecentrum worden "geschoten"
voor de Nederlandse Televisie Stichting (NTS). “We zijn nu met de derde serie
bezig. Toen de Pipofilmpjes in de herfst van 1966 begonnen, heeft een andere
filmmaatschappij de eerste afleveringen voor de maanden oktober, november en
december gemaakt.
Pipo en Klukkluk niet op de Pipobrug |
Wij kregen (laat) de opdracht voor de afleveringen in
januari, februari en maart. Begin december begonnen we met de planning. Half
december konden we pas de eerste opnamen maken. Tijdens de kerstdagen moesten
we doorwerken om op tijd klaar te zijn. Nu, voor de laatste filmpjes van dit
seizoen (april en mei), moeten we weer volgens een heel krap draaischema
stomen om op tijd alles af te hebben. Het is naar dat steeds de opdrachten zo
laat afkomen, maar door de ingewikkelde situatie van NTS nieuwestijl is het
begrijpelijk. Ik geloof overigens wel dat de nieuwe vorm van Pipo voldoet. Een
kinderprogramma moet kort zijn om de aandacht altijd te blijven boeien. Voor
de kinderen is het iedere dag een terugkerende "in-bed-smijter". Ze
kijken ernaar uit.
Wij hopen overigens wel dat Pipo doorgaat in het komend seizoen. De kinderen hebben er nog steeds plezier in. Er komen stapels brieven bij de NTS binnen. Je moet rekenen dat er is ook elk jaar weer een nieuwe generatie die zich voor zijn avonturen gaat interesseren. Ik geloof niet dat de Pipofiguur gauw te veel zal worden. Als de serie doorgaat en wij zouden weer de opdracht krijgen, hopen we allemaal wat meer tijd te krijgen. Je kunt dan alles wat ruimer voorbereiden en daarmee toch wel wat zekerder werken. Je bent van zoveel dingen afhankelijk in de produktie. Als we buiten moeten draaien, dan is er het weer, dat af en toe hopeloos kan tegenwerken. En als het het weer niet is, dan is het soms wel de belangstelling. De kinderen hier uit de buurt van Baarn weten waar we werken. Op woensdagmiddag staat het stampvol. Er is dan geen kwestie van behoorlijk kunnen opschieten. Zondags moeten we de wagen achter hekken sluiten, want anders wordt het voertuig gesloopt door stromen bezoekers hier op het park achter kasteel Groeneveld.
de wagen op de Pipobrug in 1966 |
de Pipobrug is verplaatst en gerenoveerd |
Pipobrug in 2014 |
Pipo, Mammaloe en Klukkluk Pipo en de Dikke Deur |
We werken met een vaste ploeg en zijn helemaal op elkaar ingespeeld.
Regisseur is Karel Das. Verder een vaste cameraman, de geluidsman en iemand die
voor het licht zorgt. Dan zijn er de scriptgirl, de assistenten voor regie en
produktie en de
grimeur. Iedereen kent het werk nu door en door, zodat we, als het eenmaal loopt, lekker kunnen opschieten. Meestal maken we zo'n twee tot drie afleveringen per dag. Een enkele keer vier, als er eens een tussen zit die meteen lekker loopt. Dat hangt ervan af. Als je de papegaai iets moet laten doen, dan is daar tijd mee gemoeid. We draaien ongeveer één op vijf. Dat wil zeggen dat voor een meter film die gebruikt wordt, ongeveer vijf meter film moet worden geschoten. Een filmpje van vijf minuten met de vaste inleiding is rond de vijftig meter. Voor alle tweehonderdacht afleveringen die dit seizoen op het scherm gebracht zijn en nog worden, betekent dat zo'n tien kilometer Pipofilm. Er is dan vijftig kilometer draaien voor nodig geweest."
grimeur. Iedereen kent het werk nu door en door, zodat we, als het eenmaal loopt, lekker kunnen opschieten. Meestal maken we zo'n twee tot drie afleveringen per dag. Een enkele keer vier, als er eens een tussen zit die meteen lekker loopt. Dat hangt ervan af. Als je de papegaai iets moet laten doen, dan is daar tijd mee gemoeid. We draaien ongeveer één op vijf. Dat wil zeggen dat voor een meter film die gebruikt wordt, ongeveer vijf meter film moet worden geschoten. Een filmpje van vijf minuten met de vaste inleiding is rond de vijftig meter. Voor alle tweehonderdacht afleveringen die dit seizoen op het scherm gebracht zijn en nog worden, betekent dat zo'n tien kilometer Pipofilm. Er is dan vijftig kilometer draaien voor nodig geweest."
Regisseur
Regisseur Karel Das (36) is blij met de regie van Pipo. “Ik was bij Cinecentrum
hoofd van de afdeling televisie toen deze opdracht binnenkwam. Ik moest toen
inspringen omdat er niemand meer beschikbaar was. Zo ben ik weer een tijdje van
het bureauwerk verlost en het bevalt mij prima. Je bent levend bezig, je zit
in de praktijk." Pipo de Clown is de eerste kinderserie die Karel Das
regisseert. In het begin sta je er even vreemd tegenaan te kijken. Je moet je
realiseren voor wie het bestemd is. Het is even omschakelen, maar ik geloof dat
dit werk mij wel ligt. Je moet in deze films "langzamer knippen" dan
je voor volwassenen gewend bent. De kinderen moeten de gedachten sprongen
kunnen blijven volgen. Toch moet je dat ook weer niet onderschatten. Ten
eerste zou je als je aan de fantasie niets overlaat, een veel te traag verhaal
krijgen, maar ook het intellect van kinderen is beslist meer dan wat je er
vaak van denkt.
Ze begrijpen verduveld goed waarover het gaat. Ik test de films
vaak door aan 'mijn eigen of buurkinderen te vragen waarover het ging, om te
zien of ze een bepaalde situatie hebben doorgehad. Je staat er versteld van
hoe slim ze het in de gaten hadden. Maar bij kinderen moet je de
"frappe", de clou, de grap van het verhaal anders brengen. Voor volwassenen
zou je dat snel en plotseling willen doen. Kinderen echter gniffelen graag van
te voren. Ze willen graag zien aankomen hoe Dikke Deur bijvoorbeeld het deksel
op de neus krijgt. Als je Anton Geesink dat laat doen zoals we laatst in het
verhaaltje hadden, dan moet je hem al een keer tevoren laten opkomen, dan
voelen ze de spanning. Zo is het ook met het begin, de leader. Sommige mensen
vinden die anderhalve minuut te lang. Voor de kinderen niet. Die moeten altijd
even acclimatiseren. Voordat ze zitten en broertje niet in het beeld van zusje
komt, is het zover dat het verhaal begint.
Snuitje(Will Spoor), Mik (Donald Jones) en Snuf (Rudi Falkenhage) |
Wim Meuldijk 1962 |
Soms "enten" we Pipo op de actualiteit. Zoals het vuurwerk met
oude jaar en de bruidsstoet van prinses Margriet nog dezelfde avond in het
verhaal. We hadden drie uur de tijd voor het ontwikkelen en het monteren, maar
het is gelukt. We hebben daar veel reacties op gehad. Ook de kinderen
waardeerden het. Het was eigenlijk meer bedoeld, als een stuntje, om ook de
aandacht van de volwassenen bezig te houden. Als je de groten niet een beetje
met zo'n programna interesseert, slaat dat over op de kinderen. Als hun ouders
zitten van .hè, wat vervelend" en "hè, wat lauw", dan gaan de
kinderen er ook niets aan vinden, en dat is natuurlijk liet de bedoeling.
We zijn altijd wel laat met de opnamen. Het schijnt hier altijd tijdnood te
moeten worden. Als het script van Wim Meuldijk komt en ik heb het doorgelezen,
getimed en laten stencillen, is er meestal niet eens tijd meer om het de
spelers toe te sturen voor rollen leren. Ze leren het meestal hier, voor de
opnamen beginnen. Ze krijgen het stencil bijna nog nat in hun handen, zo krap
is de tijd vaak. AIs we het script bekeken hebben en met de schrijver eventueel
wat veranderd hebben omdat het filmisch beter zal lopen, dan wordt met de
acteurs de tekst doorgesproken en weer getimed. Als het te lang is moet er ingekort
worden. Dan wordt eerst het vertaal opgenomen. Als er een paar verhaaltjes op
de film staan, gaan we de “bedscènes" opnemen. Dat doen we altijd daarna,
omdat we dan de lengte van de scène kunnen aanpassen aan het verhaal en
eventueel in het gesprek van Pipo met Petra de clou nog wat te accentueren
is."
Rolverdeling in deze series:
Pipo de Clown - Cor Witschge
Mammaloe - Marijke Bakker
Petra, dochter van Pipo - Marjolein Knap
Klukkluk, indiaan - Herbert Joeks
Dikke Deur - Willy Ruys
Snuf - Rudi Falkenhage
Snuitje - Will Spoor
Mik - Donald Jones
Volgende week vertellen Mammaloe en Pipo de Clown hun verhaal.
Pipo de Clown - Cor Witschge
Mammaloe - Marijke Bakker
Petra, dochter van Pipo - Marjolein Knap
Klukkluk, indiaan - Herbert Joeks
Dikke Deur - Willy Ruys
Snuf - Rudi Falkenhage
Snuitje - Will Spoor
Mik - Donald Jones
Volgende week vertellen Mammaloe en Pipo de Clown hun verhaal.
Geniet U nu nog even van een aflevering die ongeveer 5 minuten duurt. Klik op de hieronder staande tekst.
Geplaatst door L.J.A.Bakker
Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter