woensdag 9 maart 2016

De Eultzuilen staan weer in het Baarnse Bos


1 van de 2 toegangspalen in 1992

De Eultzuilen staan weer in het Baarnse Bos
Ten noordoosten van paleis Soestdijk en ten zuiden van de kern van de gemeente Baarn gelegen historische buitenplaats, die ook wel wordt aangeduid als het Baarnsche Bosch. De buitenplaats strekt zich uit tussen de Amsterdamsestraatweg in het westen, de Generaal van Heutszlaan in het noorden, de Torenlaan in het oosten en de Koningslaan in het zuiden. De buitenplaats is gelegen op zandgrond. De Amsterdamse burgemeester Johan Bicker (1591-1653) kocht omstreeks 1640 heidegrond in een gebied waar in 1350 al sprake was van een "erve die Oelt" en liet er de hofstede De Eult als zomerverblijf bouwen. Zijn dochter Geertruid, die getrouwd was met Jean Deutz (1618-1675) erfde De Eult; hun kleinzoon Willem Gideon Deutz (1697-1757), eveneens burgemeester van Amsterdam, legde zich toe op de bebossing van de buitenplaats; al voor 1733 liet hij ten noorden van zijn huis een sterrenbos aanleggen, dat nog steeds de kern van De Eult vormt met in het midden een komvormige spiegelvijver; daarbij liet hij acht lanen straalsgewijs met deze kom verbinden.

De tegenover De Eult gelegen gronden van Soestdijk werden in 1674 door Stadhouder Willem III gekocht; toen de Familie Deutz De Eult in 1758 moest verkopen, kocht Anna van Hannover, als voogdes van de minderjarige Willem V de Eult en werden beide terreinen samengevoegd. Zo bleef De Eult als overbos van de buitenplaats Soestdijk bewaard. Op Soestdijk werden zeer veel wijzigingen in de parkaanleg aangebracht waarbij de geometrische stijl na 1808 plaats maakte voor de landschappelijke stijl. In De Eult werd de bestaande aanleg in de formele en vroeg-landschappelijke stijl gehandhaafd, wel werd het oppervlak verkleind. De belangrijkste, vroeg 18de eeuwse, elementen van De Eult zijn het lanenpatroon van het sterrenbos, en de brede zichtlanen.
Het herenhuis dateerde van omstreeks 1750; afgaande op een bewaard gebleven foto uit 1880 zou het waarschijnlijk een gebouw zijn geweest met een rechthoekige plattegrond en twee bouwlagen onder een samengesteld dak, waarin opgenomen twee zadeldaken; een open voorportaal met kolommen zou de ingang hebben gevormd. In 1881 is het huis afgebroken, van een hoofdgebouw is op deze historische buitenplaats dus geen sprake meer; restanten zijn niet teruggevonden.
Hoewel in de literatuur een oranjerie wordt genoemd, zijn daar evenmin restanten van teruggevonden en is de plaats van een dergelijk gebouw ook niet bekend. Wel resteert een uit de late 19de eeuw daterend stalgebouw nabij de plaats waar het huis waarschijnlijk heeft gestaan, maar door de vele wijzigingen is dit gebouw niet meer relevant voor de bescherming van de buitenplaats. Hetzelfde geldt voor het agrarisch bedrijf, dat ook de naam de Eult draagt, en gelegen is in de zuidoosthoek van het terrein; de huidige boerderij dateert vermoedelijk uit het begin van de 20ste eeuw, maar kent latere toevoegingen.
In de bocht van de Torenlaan bevonden zich twee gebeeldhouwde pilaren, die bij het begin van de oprijlaan naar het voormalige herenhuis stonden, ze zijn op 15 september 1992 voor herstel door Staatsbosbeheer verwijderd en opgeslagen.
ingang naar de hofstede De Eult

in opslag bij Staatsbosbeheer


 
 
In 2015 zijn de toegangspalen naar de Baarnsche Steenhouwerij gebracht om deze te laten restaureren voor de 2e fase van het herstel van het Baarnsche Bos. Recentelijk zijn ze geplaatst bij de Lindekom.

voor restauratie bij de Baarnsche Steenhouwerij

 
Geplaatst bij een toegangspad naar de Lindenkom

  
bron: - Staatsbosbeheer Dhr. R. Berends en dhr. F. Mijnten
         - Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed



         
Leen Bakker



Geplaatst door L.J.A.Bakker 



Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter