vrijdag 23 augustus 2024

radiocentrale

 



De ontwikkelingen van de techniek zijn nauwelijks bij te houden. We vin den het tegenwoordig heel normaal dat er in elk huis meerdere radio’s te vinden zijn. De tijd dat we radio-pro gramma’s via radiogolven door de ether ontvangen verdwijnt. Steeds vaker zijn die signalen digitaal. Maar wie zorgden ervoor dat de eerste radiosignalen in Baarn te ontvangen waren? In 1895 werden al de eerste radio signalen uitgezonden. In 1899 was er de eerste radioverbinding over Het Kanaal tussen Frankrijk en En geland, maar aanvankelijk was ra dio alleen bedoeld om met elkaar te kunnen communiceren. Pas in Eén van de eerste advertenties van de Baarnsche Radio-Centrale, toen nog in de Weteringstraat. (Coll. Pim van Gelder) 1919 werd in Nederland het eerste radioprogramma uitgezonden.

Voordat radiotoestellen echt in de Nederlandse huiskamers kwamen waren we al in de jaren dertig van de vorige eeuw. Nog niet eens zo lang geleden toch? De uitvinding van de radio en later ook de televisie hebben de wereld een stuk kleiner gemaakt, figuurlijk gesproken uiteraard. Ook Baarn kende zijn lokale pioniers op gebied van radio. Johannes Matthijs Benjamin (Jan) Bakker (*1902 †1979) en Gregori us Johannes (Goos) Groen (*1899 †1969), beiden werkzaam in de bouw, be sloten van hun hobby hun beroep te maken. Jan’s vader Gerrit Bakker was chef-monteur telegrafie. Hij zal zijn zoon ongetwijfeld het één en ander aan techniek bijgebracht

hebben. In april 1929 vroegen Jan Bakker en Goos Groen bij de gemeente Baarn een vergun ning aan voor de aanleg van een radio-distributienet. Korte tijd Jan Bakker (rechts) legt kabels door een groot gedeelte van Baarn om radio-ontvangst moge lijk te maken. (Coll. mevr. A. Venema-Groen) later kregen ze de toestemming en is hun bedrijf, De Baarnsche Radio-Centrale, een feit. Aanvan kelijk was het bedrijf gevestigd in de Weteringstraat, maar in 1936 werd voor 7.000 gulden de villa van de familie Van Dorp op de hoek van de Kerkstraat een het Melkpad gekocht. De villa stond al zeven jaar leeg. Op deze plek is nu de banketbakkerij Veldhui zen te vinden. Bakker en Groen legden in een groot gedeelte van Baarn loden kabels aan over de daken en langs de achterzijde van woningen met aftakkingen naar binnen. Daar werd een soort luidspreker met keuzeschakelaar op aangesloten en voor twee kwartjes per week kon men di verse voornamelijk Nederlandse radio programma’s beluis teren. Soms werd er zelfs lokaal nieuws uitgezonden! Bij De Baarnsche Radio Centrale aan de Kerkstraat, hoek Melkpad. (Coll. Groenegraf.nl) 73 festiviteiten verzorgden zij ook de muziek in het dorp. Misschien mogen we ze daarom ook wel de eerste diskjockeys van Baarn noemen. Goos Groen besloot eni ge tijd later uit het be drijf te stappen teneinde Zilgroba Metaalindustrie te starten. Dat bedrijf vestigde hij aan de Torenlaan. In 1950 werd die lokatie gekocht door Philips om daar de productielokatie van haar langspeelplatenindustrie Philips Phonographische Industrie op te zetten. De half afgebroken villa waarin de Baarnsche Radio Centrale gevestigd gesloopt. Dhr. H.W. Meerbeek bewoon de de andere helft. (Bron: Baarnsche Courant 1965) Zilgroba verhuisde toen naar Amersfoort nadat het korte tijd in Huize Velt heim gevestigd was. Groen hield het dus voor gezien, maar Bakker zette het bedrijf voort, samen met dhr. R. Koch, een gepensioneerd kapitein van de grote vaart. Toen de PTT de distributie van radiosignalen landelijk overnam verhuurde Bakker de rechterhelft van de villa aan zijn zwager Heinrich Wilhelm Meerbeek die er zijn kleermakersbedrijf in vestigde. In 1961 kocht aannemer F.H. van Klaarwater het pand met de bedoeling om het te slopen, maar Meerbeek wilde niet vertrekken. In 1965 werd de helft van de villa gesloopt, Meerbeek bleef in de andere helft wonen. Pas in 1968 werd ook de rest van de villa gesloopt.