door Betty Radstok
In het fotoalbum van mijn grootouders vond ik bijgaande foto. Deze foto intrigeerde mij al jaren, en daarom heb ik nu eens het verhaal bij de foto gezocht. Tijdens de Eerste Wereldoorlog woonde mijn overgrootouders aan de Jacob van Lenneplaan in Baarn. Mijn grootvader E. M. Geijsendorpher was in de oorlog gemobiliseerd, en de familie was, zo blijkt uit het fotoalbum, al in het bezit van een fotocamera. Zo is er waarschijnlijk ook deze foto in het album terecht gekomen, toen er in december 1917 een luchtschip neerstortte in Eemnes.
Op de vroege donderdagmorgen van 13 december 1917 werd de familie van bakker Heek, Wakkerendijk 3 te Eemnes –Buiten wakker een enorm lawaai. Buitengekomen zagen zij dat er een luchtschip van zeker 50 meter was gestrand op het dak. Daarbij werd de schoorsteen vernield en raakten veel dakpannen van het dak. De motoren en de gondel vielen tussen het huis en een schuurtje. Gelukkig raakte niemand gewond. In eerste instantie was er veel verwarring omdat het luchtschip de Franse kleuren op de staartvinnen had en er ook een Engels vlag aan het gevaarte zat. Wat was er gebeurd? Waren er twee toestellen in botsing gekomen? En waar waren de inzittenden? De gondel die beschadigd was, was leeg. Men vond wel zeekaarten en allerlei Engels papieren ……………….. De motoren waren ook beschadigd en men vond een machinegeweer. Men vermoedde dat de inzittenden richting Baarn waren gevlucht. Nederlandse militairen werden erop uitgestuurd om hen te zoeken. Het terrein werd onder leiding van kapitein van Linden afgezet en veel spullen uit de gondel werden in het gemeentehuis van Eemnes gedeponeerd. Later zijn de restanten van het luchtschip naar het kamp op Soesterberg gebracht.
Het nieuwtje verspreidde zich al snel als een lopend vuurtje door het Gooi, met als gevolg dat de hele dag een stroom van nieuwsgierigen zich naar Eemnes begaf om het gevaarte met eigen ogen te aanschouwen. Waaronder ook veel mensen uit Baarn. Vanaf de Jacob van Lenneplaan slechts een korte wandeling.
Een paar dagen later vinden we in diverse kranten de vermoedelijke oorzaken van de crash. Het luchtschip is vanaf de oostkust van Engeland vertrokken en is vermoedelijk door de mist afgedwaald. Boven land gekomen, kon men zich niet goed oriënteren. In de buurt van Sliedrecht en Poortugaal lukte het een aantal bemanningsleden om het schip te verlaten, waarna het luchtschip met slechts een matroos aan boord zich stuurloos weer losmaakte en verder vloog. Mogelijk verliet men het schip omdat een van de motoren kapot was. Onderweg heeft het schip ook vastgezeten aan een telegraafpaal even buiten Utrecht. Nadat de paal was omgetrokken, raakte het schip weer los en dreef verder naar het noorden. Ook bij de Hooge Vuursche heeft het waarschijnlijk in de bomen vastgezeten en is daarna vrij dicht over de grond richting Eemnes voortgedreven.
De vijf inzittenden zijn vanuit Sliedrecht en Poortugaal onder militair geleide naar Den Haag overgebracht, alwaar ze werden geïnterneerd. Misschien helemaal niet de aller-slechtste optie, gezien de vele militairen die op de slagvelden en in de loopgraven het leven verloren hebben.
Een stuk doek van het luchtschip bevindt zich nu nog in het archief Eemland te Amersfoort.
Bronnen:
-Diverse krantenartikelen in het Amersfoortsch Dagblad / De Eemlander, de Nieuwe Amersfoortsche Courant en De Eembode.
-Foto: Particuliere collectie
