Een Baarnaar gesneuveld op 10 mei 1940

Leendert Johannes Beerschooten

Het verhaal over een inwoner van Baarn die is gesneuveld op 10 mei 1940 te Den Helder. Hij stierf voor zijn vaderland.

Wat gebeurde er op 10 mei 1940:

Toen de opeenvolgende berichten bij het Nederlandse oppercommando en de Nederlandse regering binnenkwamen, deelde het Algemeen Hoofdkwartier om 05.15 uur mee: "Van drie uur af hebben Duitsche troepen de grens overschreden. Vliegaanvallen zijn geprobeerd op enkele vliegvelden. Weermacht en afweer zijn paraat bevonden. Voor zover bekend zijn ten minste 6 Duitsche vliegtuigen neergehaald."

De Duitse gezant overhandigde om 06.00 uur een verklaring, waarin de inzet van een geweldige troepenmacht werd aangekondigd. Duitsland garandeerde de staat van bezit in Europa en overzee indien verzet zou uitblijven. Zo niet, dan bestond er gevaar voor volledige vernietiging van land en staatsbestel. Als motivatie vermeldde men een dreigende inval van Frankrijk en Groot- Brittannië, België, Nederland en Luxemburg. In haar antwoord wees de regering de Duitse aanval verontwaardigd af en verklaarde dat Nederland geen enkele overeenkomst had gesloten of overwogen met welke natie dan ook. Nederland verklaarde dat het zich in oorlog beschouwde met het Duitse Rijk.

De regering liet haar vertegenwoordigers in Parijs en Londen weten dat "aan ons land te verlenen bijstand welkom zal zijn". Op hun beurt lieten de Franse en Britse regeringen weten dat deze hulp zo mogelijk zou worden verleend. Nog diezelfde ochtend rukte het Franse 7e Leger op richting België en Nederland.

De Nederlandse regering bleek in deze eerste oorlogsdagen een meester in selectieve informatievoorziening. Er werd slechts weinig concrete informatie aan de Nederlandse bevolking doorgegeven. Alles wat de Nieuwe Rotterdamsche Courant 's avonds kon melden, was dat de Duitsers met vier pantsertreinen waren binnengevallen. Een ervan was bij Venlo samen met de spoorbrug in de lucht gevlogen. Ook de andere drie zouden vernietigd zijn. Verder zouden 70 Duitse vliegtuigen zijn neergehaald. Daarbij zouden 1000 parachutisten op één dag zijn gedood. Er werd met geen woord gerept over de andere Duitse troepen. Ook zouden er "zwakke, in het binnenland gelande vijandelijke afdelingen trachten zich te handhaven". De werkelijkheid was dat Duitsland, in de toentertijd grootste luchtlandingsoperatie uit de geschiedenis, rond de residentie bijna 8000 man aan de grond had gebracht rond Den Haag, Rotterdam en Moerdijk. 

Een Bf-109

Tijdens de mobilisatie werd de 1e Jacht Vliegtuig Afdeeling (1e JAVA) op vliegveld de Kooij in Den Helder gestationeerd. Zij beschikten over Fokker D.XXI’s. Op 10 mei 1940 boden toestellen van deze eenheid fel tegenstand tegen de Luftwaffe. Het terrein zelf kreeg een aantal luchtaanvallen te verduren. De meeste gebouwen en lesvliegtuigen gingen daarbij verloren.



Grafzerk L.J. Beerschooten

Tijdens deze aanvallen is mijn oom, Leendert Johannes Beerschooten  die Korporaalradiotelegrafist bij de Afdeeling 1e JAVA op vliegveld de Kooij was, die dag helaas gesneuveld, door toedoen van de mitraillerende Bf-109's vliegtuigen van de duitsers. Hij is begraven op de nieuwe Algemene Begraafplaats hier in Baarn, vak 18 nummer 6.







Tijdens de oorlog had mijn oom een Oorlogszakboekje bij zich. In het oorlogszakboekje staat het uittreksel uit de Nederlandse vertaling van het op 27 juli 1929 te Genéve gesloten Verdrag voor de verbetering van het lot der gewonden en zieken, zich bevindende bij de legers te velde, bekend gemaakt bij Koninklijk Besluit van 25 oktober 1932, Staatsblad Nr. 514.



Oorlogszakboekje

Middels een telegram kreeg mijn Opa, Leendert Johannes Beerschooten, namens de oorlogsminister "een uitnodiging om aanwezig te zijn herdenkingsplechtigheid op 14 mei 1946, tot het in ontvangst nemen van een postume huldiging". Het ging hier het postuum toegekende 'BRONZEN KRUIS" aan zijn zoon.

Telegram met de uitnodiging



De voordracht

bronzen kruis

Een bijbehorende oorkonde

In mei 1949 ontving mijn opa van de Minister van Oorlog, gelet op het Koninklijk Besluit van 6 januari 1948, Postuum toegekend aan zijn zoon het "Oorlogsherinneringskruis".

   In oktober 1950 ontving mijn opa een brief van de oorlogsgravenstichting. hierin werd zijn medewerking gevraagd om het ruimen van graven in de toekomst te voorkomen.

Brief van de Oorlogsgravenstichting

In augustus 1967 kreeg mijn opa een brief van een Commandant van de Koninklijke Luchtmacht, J. Eden. Hierin werd uitgelegd dat zij een blijvend contact met de nabestaanden wilden onderhouden via "Het van Weerden Poelmanfonds.

Brief over de van Weerden Poelmanfonds

Het onderhouden van de graven van mijn familie, waaronder die van oom, doe ik zelf op de begraafplaats. Wel zorg ik ervoor dat voor 1 mei de graven nog even extra aandacht krijgen.

Op het bevrijdingsmonument tegenover het station zijn 2 plaquettes aangebracht. Op de rechter plaquette staat ook de naam van Leendert Beerschooten.

Het Bevrijdingsmonument tegenover het Station in Baarn

Het bevrijdingsmonument staat symbool voor vrede en veiligheid. Het kruis herinnert aan de oorlogsslachtoffers en de muur verbeeldt de fusillademuur waartegen velen het leven lieten.
Het monument, een ontwerp van Ir. Daniël Horn (26-04-1903) werd onthult op 3 mei 1947, is een uit blokken natuursteen opgetrokken gedenkmuur met in het midden een kruis. Aan weerszijden bevindt zich een gebogen lage bakstenen muur, waarop een plaquette is bevestigd. Op de rechterplaquette zijn de namen van de 31 Baarnse oorlogsslachtoffers vermeld. Op de linkerplaquette wordt de betekenis van het monument uitgelegd. Aan de voorkant van de muur is een gemetseld plateau aangelegd.  De tekst op de muur luidt: '1940 1945'.
 

Linker plaquette van het monument

Rechter plaquette van het monument met de 31 namen

bevrijdingsmonument
op 4 mei in Baarn

Tijdens de dodenherdenking op 4 mei gebeurde het wel eens dat er een aantal vliegtuigen over kwamen. Zij vlogen dan over in " De Missing Man Formation".

De Missing Man Formation is een eerbetoon aan een overledene, meestal een mede-vlieger of staatshoofd. Ook kan het een herdenking zijn voor de gevallenen in een strijd of oorlog. Het ritueel van de Missing Man Formation kent twee varianten. De eerste variant is dat de fly past wordt uitgevoerd door een formatie, waarbij duidelijk te zien dat één vliegtuig ontbreekt (de ‘missing man’). Dit wordt gedaan als er maar drie vliegtuigen zijn om de formatie mee te vliegen. De tweede variant is de viermans-formatie waarbij één van de vliegtuigen op het moment suprème steil omhoog klimt. Ook bij de viermans-formatie is het mogelijk dat één vliegtuig simpelweg ontbreekt. In 2007 heb ik de eerste variant hiervan in Baarn gezien.



De ‘missing man’

 

4 mei 2007 dodenherdenking in Baarn






Leen Bakker

Geplaatst door L.J.A.Bakker

http://ljabakker.magix.net/website

http://www.grijsvuur.nl

Vragen, opmerkingen of tips? Neem gerust contact op. Uiteraard kunt u groenegraf.nl ook volgen op Facebook en Twitter